het huis van Henri Boot (foto's te zien op de tentoonstelling)
stilleven van Henri Boot (deels)

Henri Boot (3)

De tentoonstelling met werk van leerling Kees Verwey en leermeester Henri Boot (zie dit log van 5 mei ev.) is in de Haarlemse Hallen begonnen. Wat is een stilleven? Uit het boek van Michael Huig over - vooral - Henri Boot leer ik dat Boot zijn hele huis beschouwde als atelier. En dat achter de schijnbare puinzooi een heel preciese ordening in licht en ruimte schuilging, waaraan niet getornd kon worden.

En ook dat het in zijn stillevens niet zozeer gaat om de afgebeelde voorwerpen als wel om de ruimte die ze scheppen. Die ze ook buiten het doek - verder - scheppen.Boot kijkt in zijn stillevens vaak van boven op een tafel, zodat je meer dan één kant van een voorwerp ziet. De schildersezels stond dan vlak naast zo'n tafel.Opeens doet het werk van Boot me denken aan Morandi, met zijn poppenkast van flesjes, die als vanzelf leraren, schoonmoeders of buurvrouwen worden. Niet raar in die tijd. Soms zag Kees Verwey in kannetjes en potten van Floris Verster de filosofen Hegel, Fichte en SchellingBetekenis wordt onvermijdelijk wanneer je voorwerpen zo ernstig neemt. Maar de verzuchtingen van Boot zijn mooier. Die gaan over het beseffen wat je gewaar wordt. Morgen bezoek ik met Boot-biograaf Michael Huig de tentoonstelling. Maandag te horen in de Avonden.

Een Venus met Amor in de 18de eeuw. Eén ontblote borst is heel gewoon.
Het 'zandlopercorset' dat zoveel mogelijk maakte  (geen bandjes).

Décolleté (1)

Martin Bril sprak vanmorgen een taxichauffeur. Ik heb geleerd dat als een stukjesschrijver een taxichauffeur sprekend opvoert hij die vaak zijn eigen woorden in de mond legt. Nu dan, hij - de taxichauffeur, een Turk ook nog - klaagde steen en been over al die mooie vrouwen op straat. Met hun 'uitdagende décolleté's en draaiende kontjes in korte rokjes'. En zijn hormonen! Met dat warme weer!

Over de schoonheid van vrouwen wordt in serieuze bladen meest langs omwegen gepraat. Een andere omweg, die op Internet maar doorzeurt, is het onderzoek van bureau Synovate voor het blad Advertising Age.Van geen van beide had ik ooit gehoord. Maar het gaat ook om de kop 'Diep decolleté handig op de werkvloer'. Met foto. Het nieuws is dat de moderne zakenvrouw haar mannenpak aan de wilgen hangt. Zeven op de tien vrouwen zegt nu dat een diep décolleté juist handig is op het werk. Eén vrolijke verklaring hiervoor - van de onderzoekers - is dat steeds meer vrouwen te dik worden, zodat ze uit hun kleren puilen. Geloof ik niets van. Maar nu raak ik geïnteresseerd in het 'hoe'. Zolang er vrouwenkleding bestaat zijn er decolletés. Ik ga op zoek. Eerst de geschiedenis.Want inderdaad, het zakt het laatste jaar steeds maar. Wat logisch past in de toenemende elegantie van vrouwenkleding en schoeisel. Een zegen van deze jaren, niet alleen voor Martin Bril en zijn zwetende taxichauffeur.

Tags: 
Hanny Michaelis

Hanny Michaelis (1922-2007)

Hanny Michaelis is gestorven. Ik kende haar van optredens in onze Music-Hall in Studio Amstel. Dat was maar een klein eindje van waar ze woonde, maar ik moest haar toch komen halen. Omdat ze liever niet in haar eentje 's avonds door de Halvemaansteeg ging. Daar zaten 'al die Arabieren' (de Shoarmatenten).

Ik wachtte in haar huis aan de Reguliersgracht tot ze klaar was. Een bijna kaal huis, met non-descripte meubelen. Waar tegenover stond dat Hanny zich heel goed, pietsje koket ook, kleedde. Ik herinner me de leuke jas met de bontkraag. En zo liepen we dan stijf gearmd door de Halvemaansteeg. Het kostte nog moeite haar haar liefdesgedichten te laten voordragen. Die gingen over Gerard vaak, leek me. Maar ze zei dat 'een oude vrouw' die dingen niet meer hardop kon zeggen. Later deed ze het toch. Ik kwam haar weleens tegen in de tram, dan reed ze met de 24, 25 of 16 naar de Albert Cuyp voor groente. En we praatten wat, meestal over Gerard en Joop en hun perikelen.. Gerard Reve bezocht haar altijd nog, zo lang hij kon in Amsterdam. In de krant staat vandaag dat hun vriendschap - die bewaard bleef na het ophouden van het huwelijk - ook berustte op humor en 'toon'. Zo is het vast. Er zijn verhalen van. Gerard zelf vertelde me de vaste grap dat hij bij aankomst keihard op de deur bonkte en daarbij riep 'Grüne Polizei, aufmachen!''Dat vindt Hanny erg leuk.'Raymond Noë zocht dit liefdesgedicht uit, ik ken geen beter: Op het witte kussen je gezicht leeg en ontspannen als water in de zomermorgen wanneer de wind slaapt en het licht op zijn tenen door de hemel loopt. Terwijl ik je heimelijk bespiedde, bang van ontzag, zoals men kijkt naar oeroude afgodsbeelden, openden je ogen zich om je mond ontwaakte een glimlach zo zacht en schuldeloos dat ik zou zijn neergeknield met mijn hoofd in je schoot als ik gedurfd had. Hanny Michaelis uit: Water uit de rots (1957)

Bernhard Christiansen

Oerol

Het is bijna zover, op Terschelling gaat Oerol van start. Goed nieuws voor de fans is dat Bernhard Christiansens 'Multatuli hoort u mij?' er ook wordt uitgevoerd, de spiritistische seance die vorig jaar in Utrecht in première ging. Bernhard Christiansen praat met dode schrijvers.

Dat kan omdat hun stemmen bewaard zijn. Zo krijgt hij onder meer antwoord van Gerard Reve, Multatuli, W.F. Hermans en Annie M.G.Schmidt. Hoe ervaren zij de dood, hoe kijken ze terug op hun leven op aarde?Locatie: Under de Wettertour. Data: 16 t/m 23 juni om 20.30 uur en 23.00 uur. Kaarten op het festivalterrein De Westerkeyn op Terschelling.Ook Hagar Peeters, Alexis de Roode en Caroline Kramer zullen enkele dagen verschijnen in het bos, naast de dode schrijvers.

deze miste ik in de catalogus
in Viareggio, ong. 1923

Isaac Israels (1)

 Meer aan het strand dan in de schilderijen van Isaac Israels kun je niet zijn. Zelfs op het echte strand niet. Je opgetild voelen, in de dikke lucht boven het zand, bij het horen van de diffuse cocktail van kinderstemmen en verwijderde branding, met af en toe het geluid van een reclamevliegtuigje of een meeuw.

 Die sensatie beleefde ik in de Haarlemse Hallen bij 'Israels aan zee'.Hoe kan één schilderij honderd jaar fotografie overbodig maken? Ik loop al heel lang met die vraag. Het begon ermee dat beeldend kunstenaars schilderen naar de natuur overbodig verklaarden want 'er waren nu immers foto's'. Wat een vergissing.Wat Isaac Israels (1865-1934) honderd jaar geleden in Scheveningen in Viareggio of Katwijk maakte geeft het antwoord. Het zijn geen momentopnamen, zijn beelden geven het strand van alle tijden.

 Er is ook een nieuwe foto teruggevonden van hoe hij daar stond te werken aan Scheveningse strandezeltjes met meisjes erop. Een klein heertje, in 't pak, met een hoed op. Israels: 'Hoe is 't mogelijk dat iemand buiten de zee kan, dat begrijp ik niet.' Altijd meisjes. Wie, wanneer, waar, hoe? Lees het in de prachtige catalogus van Antoon Erftemeijer.Altijd verliefd. Onder meer op de actrice Jacqueline Sandberg die beloofde voor 'Ietje' te poseren in een witte jurk, want dat vond hij het mooist, aan het strand. Ze beschrijft ook hoe dat toeging.

Tags: 
bij de vernieuwing van de daken van Schloss Merseburg werd  het schoentje gevonden
het verloren schoentje
vanwaar dit jaartal?

Schoentje

Wat zou er gebeurd zijn? Das Mieder is 'het lijfje' van de schoen, dat dus bestaat uit zijde en linnen.De knoop ernaast, waarmee het bandje dichtgemaakt kon worden, is van koper en/of messing. Hoe ze aan het jaartal 1677 komen weet ik niet. De vindplaats, Slot Merseburg (bij Leipzig) is heel uitgestrekt, het kasteel heeft hoge daken.

Waar is het andere schoentje gebleven?Vindplaats is een 'Abseite des Schlossdachs'. Dus het zoldergedeelte boven een zijbeuk. Er zijn daar veel zijbeuken. Als kind heb ik op zo'n zolder van een landgoed wel gespeeld. En ik weet, als je je ergens wilt verstoppen moet je het daar doen. Het is een duur schoentje. Hoe verliest een hofdame of wieweet een prinses haar schoentje? Woonde daar bovenin de zijbeuk een dienstmeisje dat de meesteres met haar minnaar de weg wees naar de zolder? Had ze haar schoenen in de hand om geen gekraak te veroorzaken. Werden ze betrapt? Vluchtten ze? Viel er toen een schoen?Of heette ze Aschenputtel en wacht ze tot de dag van vandaag op iemand die met haar schoentje aankomt.

Miranda July

Miranda July (1)

Het gonsde vandaag door Amsterdam: Miranda July is er. Vanavond in Arena aan de Stadhouderskade. En ja, onder de kop 'No one belongs here more than you' is er daar discussie met filmmaker, performing artist en schrijfster July. Over haar films en over haar verzameling korte verhalen die vertaald is als Niemand hoort hier meer dan jij (Bezige Bij).

Ik ben sinds Me and You and Everyone We Know (2005) een fan. Heb haar meteen ook de Italië-tip gestuurd waar ze op haar weblog om vroeg.Kaleidoscopische film waarin kunst, seks tussen tieners en volwassenen, de zin van het leven, Internetseks van een volwassen vrouw met een zevenjarige, ouderschap, liefde en wat niet op een zo ernstige en tegelijk dromerige manier voorkomen dat je denk 'ja zo gaat het'. Er wordt niets verbloemd maar het sprookje blijft toch bewaard.Omdat? Omdat je ziet hoe iedereen zijn eigen verhalen meedraagt. En hoe die mekaar raken. Met bizarre gevolgen. Waarbij komt dat de angelieke Miranda July zelf de hoofdrol speelt.Haar weblog gaat door waar haar film ophield. 'Het kan best zijn dat mijn volgende film uit foto's bestaat,' zegt ze ergens..

Tags: 

Carel Weeber (2)

De Schotse kunstenaar en kenner van Haags beton Toby Paterson (33) voorspelt dat we de sloop van de Zwarte Madonna over 10, 20 jaar zullen betreuren (zie dit log van 14 mei).Op dit schrijfmoment wacht ik nog af of er 'iets zal gebeuren', ik spied rond in de regio, maar niks.

Carel Weeber (1937) werd geboren op Curacao en woont daar sinds zijn emeritaat als hoogleraar bouwkunde nu weer, in een huis dat hij voor zichzelf bouwde.Hij was even terug en ik had de kans hem te spreken. Het werd een mooi gesprek, oa. over beton en over de romantiek van het Moderne, de - vooral in Nederland - altijd weer overdreven hoog gespannen verwachtingen van bouwkunst. Elk decennium moet het weer anders, maar waarom? In andere landen, zegt Weeber, bouwt men decennia lang het zelfde. België kent nauwelijks sociale woningbouw. En ook, toch nog even, over de zijn strijd tegen de vertrutting in de bouw van de jaren '70. Immers, daar kwam de Zwarte Madonna uit voort. Wat willen de bewoners eigenlijk? In die jaren heerste een collectieve begoocheling bij politici en architecten die leidde tot de woonerfjes, de hoeken van 45 graden en de halfronde balkonnetjes 'omdat de mensen dat wilden'. Maar was dat zo?Maandag 11 juni was ons gesprek te horen in De Avonden.

Avondlog - Carel Weeber
Beluister fragment
Carel Weeber aan het woord in Stroom
dinsdag 5 juni 16.00, een reuzenfoto van de gevel wordt opgehangen voor die zelfde gevel. door wie? waarom?

Carel Weeber (1)

Morgen wordt in Den Haag begonnen met de sloop van de Zwarte Madonna. Vanmiddag ging ik nog even langs. Leeg. Hekken eromheen. En opeens aan de voorkant activiteit. Eén hijskraan en een hoogwerker waren bezig een enorme, verdiepingen hoge foto tegen te gevel te hangen. Een foto van wat?Een foto van precies dat stuk gevel van de Zwarte Madonna!

Tegen vijven kwam ik bij galerie Stroom op de Hogewal, waar ik Carel Weeber zou ontmoeten bij wat wel leek een feestje ter gelegenheid van die sloop. Het was druk. Men dronk en koutte op het trottoir, de zon scheen. De mooie film 'Dwars' die Remy Vlek over Weeber maakte werd onder veel hilariteit vertoond en de twee gaven commentaar.Ik vertelde Carel Weeber, van de reuzenfoto die voor zijn Madonna was opgehangen. Hij wist van niks. We begrepen het geen van beiden. Niemand anders in Stroom wist ervan. Ik weet nu ook waarom de Zwarte Madonna zo heet, volgens Weeber komt de naam uit de volksmond, de popster M. begon juist in de tijd van de bouw (begin jaren '80). En de kleur zwart voor de tegelornamenten koos hij uit dwarsigheid. Denkend dat de 'welstand' ze wel zou afkeuren, wat ze niet deden.Morgen meer.

Herman Brood geeft cursus popmuziek (1980)

Radioarchief

Wat maakt luisteren naar radioprogramma's van twintig, dertig of meer jaren geleden zo fascinerend? Let wel, ik gebruik het - naast 'passie' - meest misbruikte woord in het eigentijdse aanprijzen. Ik denk dat gedurende die radiominuten je brein elke seconde op de proef wordt gesteld.

Als bijvoorbeeld Herman Brood een 'cursus popmuziek' geeft of de invloed van het feminisme op individuen wordt nagegaan. Toonzetting, houding, taalgebruik, wat is er sinds toen niet veranderd? En waarin zit hem dat? In welke woorden, welke vanzelfsprekendheden, die allang niet meer vanzelf spreken? Geschiedkunde bedrijven wordt zo een mooi spel.VPRO-radioarchivaris Nienke Feis, die haar sporen verdiende bij onder meer OVT en 'De Radiovereniging' heeft nu haar eigen weblog.

Pagina's