In Californië worden die twee al gauw onontwarbaar. En dat laten zien is precies haar bedoeling. Mensen die zichzelf heel ernstig nemen terwijl hun gedrag en taal onweerstaanbaar komisch werken. Er zijn critici boos om geworden. 

 Ik vroeg me bij het begin af hoe Cheryl, een vrouw van 43 die in therapie loopt voor een chronische 'keelklem' en geen nee kan zeggen het redt als ze een overas­sertieve, zich totaal misdragende logee van 22 in huis krijgt. Het antwoord kwam: vechten. Hard slaan, verwurgen. Wat uitmondt in een lesbische relatie. Weg keelklem. 

Slapstick? Nee, dit is echte liefde, met alle kwaadaardigheid van dien. Als verteller is July de lezer steeds vele stappen voor. Cheryl fantaseert nogal, als een man die haar mailt over zijn stappen in seks met een minderjarige, over baby's, wat niet al.

 Als het logeetje Clee zwanger wordt van man nummer zoveel. Is dat dan grappig? Ja, nee. Nooit las ik zo'n hilarische geschiedenis - met alles aan Amerikaanse hulpverlening. psycho en bemoeizucht eromheen - van zwanger­schap, geboorte en wat volgt.

 Als het logeetje verdwi­jnt heeft Cheryl een zoontje. Dat ze permanent haar wereld uitlegt. Er komt nauwelijks een man in het boek voor. Die van de titel is uit een game. En o wonder, dit is bovenal een ernstig boek over het ongezegde dat in mensenhoofden omgaat.

 Hier wachten Clee en Cheryl of de baby het overleven zal: 'Het werd donker in de kamer, we deden het licht niet aan. Als er goed nieuws kwam zouden we het licht aan doen en als het nooit kwam zouden we in dit duister voortleven, voor altijd.'

 Maar in het leven van alledag geldt niets als schaamtevoller dan vermijden. Sociale onhandigheid is een groot onderwerp waar de literatuur meestal omheen draait. Van de niet geschreven roman van Friedrich Nietzsche over zijn toenade­ring tot Lou Salomé tot Kaf­ka’s in verlegenheid gesmoorde relatie met Milena Jesenska. Schaamte, en toch een pad moeten vinden in het mijnenveld. Liever thuis blij­ven als gezegd wordt 'ga toch gezellig mee', eindeloos smoezen verzinnen.

 Het meesterwerk hierover in onze letteren is het onderschatte 'Meneer Foppe over de rooie' van Wim de Bie. Maar daarbuiten? Oblomov vindt ontsna­pping in de slaap, de droom. Een obese hoofdf­iguur las ik nog niet.

 Maar nu ben ik dan verzonken in de eerste roman van Miranda July 'The first bad man' - vertaald als 'De eerste foute man'. En haar heldin Cheryl, even in de veertig, blijkt familie van meneer Foppe. Ook zij leeft alleen en heeft haar eigen 'sy­steem' voor alles. Zo is er maar een bord in huis dat ze steeds afwast, zodat er nooit een gootsteen vol vuile afwas staat. Een werkzame manier van angstbezwering.

 Totdat er een onbeschofte jeugdige logé komt. Cheryl kan geen nee zeggen dat hoort bij de kwaal. En deze Clee houdt zich aan geen van haar regels. Binnen een dag staat de goo­tsteen vol vaat. Het meisje wast zich maar eens per week. Ze stinkt. En is nog mooi ook, krijgt mannen achter zich aan. Ze eigent zich het huis toe. Wat nu? Die foute man? Ik lees.

 De Finse die in haar verkleedpartijen zoveel vrouw laat zien, van stagiaire tot Cinderella. En van haar naar de fotografe Isabelle Wenzel die de kantoren van de Amsterdamse Zuidas onveilig maakte met secretaressenacrobatiek en tenslotte naar Miranda July.

 Wat te denken van de vrouw en het meisje in 'Classified'. Beiden dragen een kruis als was het een schoudertas. In het kruis zit een pak tissues waaruit ze er voortdurend eentje trekken, waarna ze op de vloer dwarrelen.

 William James, de psycholoog, legde in 1890 uit dat wat mensen graag zien als 'rollenspel' meer is dan dat. Het zijn hoedanigheden van jezelf. Je bent het zelf. Het lijkt erop dat daarin van vrouwen meer wordt verlangd dan van mannen. En ook dat ze er niet alleen mee worstelen, maar er ook vaak schik in hebben.

Daaruit groeide 'The Future'. Opeens wordt haar alter ego Sophie geconfronteerd met de sterfelijkheid. Trouwen is als het adopteren van een zieke kat. Ze hebben nog een maand voor het dier bij ze intrekt. Nu moeten ze wel in de toekomst kijken. Als de kat sterft zullen vriend Jason en zij veertig zijn. En dat is bijna vijftig. En vijftig is bijna dood.
Sophie fantaseert oude vriendinnen, die razendsnel kinderen krijgen, die opgroeien, waarna hun ouders sterven. Levens trekken voorbij.
Uit pure angst voor de toekomst zet vriendje Jason de tijd stil.
Zou je dan twee levens tegelijk kunnen leiden? Dat kan. Een andere Sophie begint een ander leven naast het hare.
Jason wordt een man alleen, zien hoe het hem vergaat. Niet goed.
Waar is een uitweg? Hoe kan alles anders?
 

Ik kwam beduusd de bioscoop uit. Beduusd over wat ze al niet uitdacht over wat omgaat tussen mensen.
Over het mekaar raken, op zoveel manieren dat 't je duizelt. Over gelijktijdigheid.
Het jij, het ik, het daar, het hier.
Ze zet de tijd stil. Maakt nieuwe tijd, om in te leven, alleen, of met z'n tweeën, Of met anderen. 

Later meer.
 

 De film gaat over een echtpaar op een tweesprong in hun leven. Volwassenheid dreigt. Het verhaal wordt verteld door hun kat Paw-paw. 
July komt uit Berkeley waar haar ouders een alternatieve uitgeverij dreven. Erg alternatieve ouders. Tot haar vaste taken behoorde het knippen van de haren van haar vader en broer. Toen ze een serieus oogprobleem kreeg maakte haar moeder een gebloemd ooglapje voor haar van de zelfde stof als de gordijnen. Als kind al begon haar dit gedrag te hinderen.
 

 Over het achter je laten van het gevoel dat ze als twintiger had: 'Dat ik absoluut alles zou doen. Sex zou hebben met iedereen, naar alle landen zou reizen. Maar als je in de dertig bent blijkt dat er maar weinig van uitkomt.'
In 'The Future', zegt Sophie (die ze zelf speelt): 'Over vijf jaar zijn we veertig.' Waarop haar man zegt: 'Veertig is eigenlijk vijftig. En na je vijftigste hou je alleen wisselgeld over.'
Sophie vlucht uit dit leven. Een gedachte waar Miranda July zelf lang mee heeft rondgelopen: 'Maar je geest komt je achterna.'
Die geest krijgt in de film de vorm van een oud, vuil T-shirt dat haar - letterlijk - volgt, waar ze maar gaat.  
 

Wat haar personages delen is verhoogde waarneming, een verhoogd zelfbewustzijn, zo dat het pijn gaat doen. Net als in haar film 'Me and you and everyone we know' (2005). Ze meent het. Ironie is een manier om wat anders te pijnlijk zou zijn toch te zeggen. De hartsvriendin verlaat de hoofdpersoon in 'Something That Needs Nothing': 'I ran a bath. Just before I stepped in the tub, I heard the front door close and froze midstep; she was gone. (...) With one foot in the bath, I stood waiting for her return. I waited an unreasonably long time, long enough to realize that she would'nt be back tonight. (...) I studied my position in the bathtub. The foot in the water was already wrinkly. How would I feel when night fell? (...) Would she understand that time had stopped while she was gone?' Zoals Arnon Grunberg als kamerjongen ging werken om de andere kant van de wereld te zien zo vermoed ik dat Miranda July ook werkelijk een naaicursus voor huisvrouwen heeft gevolgd en zwemles heeft gegeven aan bejaarden. Er zijn details die je alleen uit de praktijk haalt. Zoals het schoonmaken van de telefoon door haar voorgangster in de peepshow: 'She cleaned a telephone reciever with Windex and paper towel and told me to never leave it sticky.'Tot slot dit (uit: The Man on the Stairs): 'That is my problem with life, I tush through it, like I'm being chased. Even things whose whole point is slowness, like drinking relaxing tea. When I drink relaxing tea, I suck it down as if I'm in a contest for who can drink relaxing tea the quickest.' Dit is haar eerste bundel. Er komt in september al een tweede.Nb. De vertaling Niemand hoort hier meer dan jij kwam uit bij de Bezige Bij.

Ik ben sinds Me and You and Everyone We Know (2005) een fan. Heb haar meteen ook de Italië-tip gestuurd waar ze op haar weblog om vroeg.Kaleidoscopische film waarin kunst, seks tussen tieners en volwassenen, de zin van het leven, Internetseks van een volwassen vrouw met een zevenjarige, ouderschap, liefde en wat niet op een zo ernstige en tegelijk dromerige manier voorkomen dat je denk 'ja zo gaat het'. Er wordt niets verbloemd maar het sprookje blijft toch bewaard.Omdat? Omdat je ziet hoe iedereen zijn eigen verhalen meedraagt. En hoe die mekaar raken. Met bizarre gevolgen. Waarbij komt dat de angelieke Miranda July zelf de hoofdrol speelt.Haar weblog gaat door waar haar film ophield. 'Het kan best zijn dat mijn volgende film uit foto's bestaat,' zegt ze ergens..