'Het publiek stroomt toe en luistert stil. Tot Johnny op de kleine berg perzen springt en 'alle emoties en instincten van het mensdom' eruit schreeuwt. Alle mogelijke teksten, 'Shakespeare, Vergilius & Herr Sigmund Freud', supersonisch versneld, met de gebaren, mimiek en intonatie die het midden houden tussen een op het elektriciteitsnet aangesloten Ko van Dijk en een door versterkers opgeblazen stem van Adriaan Roland Holst. Hij wordt uitgescholden voor gek en idioot. Hij moet zijn bek houden! Zijn act heeft hem totaal van de wereld gebracht. Uitgeput ligt hij achterover op de berg tapijten. Het agressieve publiek wil hem te lijf gaan, maar met hulp van vrienden en omstanders weet hij in de chaos via de roltrap te ontsnappen. Op het plein naast V&D onthulde Yvonne van Doorn op 10 maart 1993 het straatnaambord Johnny van Doornplein, waarmee 'De Stille Hoek' zoals de plek onofficieel werd genoemd een naam kreeg die herinnert aan het roemruchte optreden van de jonge, toen nog onbekende performer, latere dichter en schrijver.'

 'Wonderlijk genoeg zijn de straatnaambordjes een jaar later verdwenen. Ze worden teruggevonden bij een wethouder, die vindt dat Arnhem met het Van Doornplein bepaald geen reclame voor de stad maakt. Gelukkig zijn er genoeg mensen die er anders over denken. De bordjes worden weer tegen de muur geschroefd en het plein wordt in 1994 opnieuw onthuld.'

Zijn dieet wordt uitvoerig beschreven. Vanaf z'n eenendertigste at hij alleen 150 gram gerstebrood en lichtgekookte groente, zonder olie. Maar toen hij merkte dat zijn gezichtsvermogen afnam en z'n lichaam kromp door huiduitslag en 'puimsteenachtige korsten' deed hij er wat olie bij. Hij werd tachtig. 
Wonderen deed hij bij de vleet.
Als hij al 22 jaar in de woestijn woont komt er voor het eerst een vrouw naar hem toe, die onvruchtbaar is.
Eerst wendt Hilarion zijn blik af, maar zij zegt 'Bezie mij niet als vrouw maar als ongelukkig mens. Gezonde mensen hebben geen dokter nodig maar zieken wel.'
En dan noteert Hieronymus: 'Toen ze wegging keek hij haar met tranen in de ogen achterna. Na verloop van een jaar zag hij haar terug met een zoontje. Het was de eerste van zijn wonderen.'

Toen moest het boekje nog verspreid worden.
Het was toen Jaco Groot die een man kende die uitgever wilde worden. Hij had al een Cocktail & longdrinkboek uitgegeven en bezat een oude Volvo waarmee hij de boekhandels langsreed.
We maakten contact met deze Thomas Rap. En hij verspreidde Hola-1, wat goed lukte toen Simon Camiggelt er een stukje over had geschreven.  
Thomas is de enige Nederlander van wie ik drie tweedehandsauto's heb gekocht. Een grijze 2CV, een gele 2CV bestel en een rode Volvo met een gespleten voorruit, die later toch vier versnellingen bleek te hebben inplaats van de drie waarmee hij hem had verkocht. .
Hij werd uitgever. En zo, zo gaf hij ook boeken uit.
Tien jaar geleden stierf hij.
En op 27 juli as. verschijnt 'Thomas Rap. Een vrijbuiter in boeken' van Dirk-Jan Arensman. 

doelbewust
wat moet je hier nou mee
de scheve horizon
een doek met het uitzicht geschilderd ervoor

Het verhaal deed me denken aan mijn grootvader, de ouderling.
Mijn grootvader, die ook Wim heette, droomde ervan ooit nog eens een glas bier te gaan drinken in het café schuin aan de overkant, in de deftige laan waar hij woonde.
Maar mijn grootmoeder vond dat een ouderling zich niet in een café kon vertonen.
Toen ze eenmaal gestorven was zeiden de mensen 'Wim, zou je nou niet eens...'.
Maar hij antwoordde 'Nee, het zou me niet meer smaken.'

Ze leest een van de allerlaatste, uit 1990. Historisch. Archeologen moesten een kerk slopen op de hei. En al gravend kwamen ze van alles tegen, eerst een kerk, toen nog een kerk, toen een middeleeuwse kapel. En daar weer onder een hunebed. Allemaal heilige plaatsen onder elkaar. Steeds van een ander geloof.
'Archeologen zijn kribbig hoor. Die houden helemaal niet van mensen. Die houden alleen maar van de asresten en van de beenderen van mensen. Maar niet van de levende amateur.'

Kerk op de heizee 

De muren om weer
De vloeren moet je slopen
Daaronder weer muren
En miniature armen en benen

Daaronder de zeskante kapel
Blauw van de hoop uit Mariagebeden
Daaronder het hakblok met goot
Voor alles wat at, ademde en wilde winnen van alles wat at

Nooit knielde de slachter
Nooit nam een god een beet van het offer.

'Het is deel uitmaken van een veel groter geheel?'
'Ja precies. Ik ben er ook van overtuigd dat mensen die die offers brachten er zelf helemaal niet in geloofden. Ik denk dat de slachter altijd een humanistisch, scherpdenkend iemand is geweest.'

Fijnschilders waren het, die het nobele handwerk stelden boven het industriële massaproduct. 
En dat met onderwerpen die ze putten uit de Engelse literatuur, van King Arthur tot Shakespeare, Keats en Tennyson. Of sprookjes.
Wat je dan krijgt lijkt vaak nog het meest op wat wij kennen als Schoolplaten (Isings, Jetses). Edelkitsch, meestal. Maar  geschilderd naar de natuur, onder barre  weersomstandigheden.
Edward Burne-Jones was zo fanatiek met zijn laatste doek, 'De slaap van Koning Arthur' dat hij zichzelf als model nam en sliep in de zelfde houding als de koning.

Ze zouden overstemd worden. Allereerst door het Impressionisme.  Maar er zit iets in de mooiste stukken van de Pre-Rafaëlieten dat maakt dat ze altijd terugkeren. 
Ik hou het op 'slaap'. Geen schilderstroming waarin slapende - of dode - personages zo zijn afgebeeld.

ps. Opiaten waren in die tijd vrij bij de drogist verkrijgbaar.

En dan moet ze zien mee te komen met de vreemde zeden en gewoonten op dit eiland.
Het schaafijs van de oude mevrouw Sakura heb je maar lekker te vinden, en het gekke is, na aanvankelijke weerstand vindt iedereen het ook heerlijk.
De boodschap lijkt dat leven volgens rituelen de beste oplossing is. En zoals de filosoof Frits Staal al zei, rituelen betekenen niets, je moet ze alleen maar nauwgezet volgen 'for the sake of it'.
De eilandbewoners zwijgen, hullen zich in nietszeggende antwoorden of poëtische frasen die op nul uitkomen.   
De oceaan kijkt toe, in eeuwige ruis.
'Als je maar geduld hebt,' zegt Sakura. 
Waarom iedereen - eilandbewoners én bezoekers - in de film een bril draagt (Megane betekent bril), tja, geen idee. En zo is er meer. Ernst en ironie blijken steeds weer onontwarbaar verstrengeld.

De eerstvolgende keer dat de 'Wonderen' mijn pad kruisten was in december 1994 bij W.F.Hermans in de Brusselse Atrebatenstraat. Ik mocht langskomen voor een interview over de opnamen die we hadden gemaakt van zijn boek 'De God Denkbaar, Denkbaar, de God'.
We stonden voor zijn boekenkast en daar zag ik opeens de ruggen.
'Goh, meneer Hermans, De Wonderen van het Heelal'.
'Kent u die?'
En ik vertelde hem van mijn avonden bij lamplicht, van de 'radiolarieën' die ik steeds weer opsloeg, van de kleurplaat van de Kanalen op Mars die professor Lowell daar meende te zien.
En toen bleek dat Hermans vrijwel de zelfde ervaring had gehad met de Wonderen. Het ijs was gebroken. 
En nu, heb ik de Wonderen terug.
En alles staat erin. Nog steeds.    

ps. Ook de 'pecten', het 'gidsfossiel' uit De God Denkbaar komt voor in de Wonderen.  

De Domkerk die bij het klooster (Stift) van het stadje Brandenburg hoort, een schatkamer. Wat er eeuwenlang bewaard en verzameld werd is er nog. Kleurige plafondschilderingen, geestige houten beeldjes, veel panelen ook. Zoals dit, dat hoort in het 'Bohemer altaar': de val en bekering van de apostel Paulus, die wordt veroorzaakt door het felle licht dat de plotselinge aanwezigheid van Christus met zich meebrengt. 
Paulus en zijn metgezellen vallen van hun paarden, voor de poorten van Damascus. Mensen en paarden vallen.
In de bijbel staat dit niet.    
De schildering van mens en paard is - volgens het Brandenburgs archief - voltooid op 12 april 1375 door meester Nicolaus 'tabernaculi'.