Hij wilde weten wie zijn ontvoerders waren en schreef er over. Daarna verdiepte hij zich in het 'type Samir A.'. Ook dat werd een boek. In 2008 trouwde hij met een Dagestaanse die hij overigens al kende vóór zijn gijzeling. En is er nu dan 'Generatie YEP'.
Natuurlijk rees de vraag of hij leed aan het 'Stockholmsyndroom', het gaan sympathiseren met de mensen die je gijzelen.
Mij lijkt het dat Arjan gespaard is gebleven. Wel kwam hij veel te weten over fanatieke jonge moslims, een verschijnsel dat gedijt in afzondering. Zelf merkte hij dat ook: zijn 20 maanden onder de grond brachten hem terug naar zijn eigen Christelijke achtergrond. Een bewijs dat hij gespaard bleef? Arjan Erkel meent dat Geert Wilders maar moet gaan regeren, echt regeren, met een paar partijgenoten als minister. Dat lijkt hem het beste voor iedereen.
 

Ik zag er zeelieden. Kortgeknipte mannen-alleen, in gestreepte truitjes. En dacht aan wat aan boord van de Yorikke geschreven staat in Het Dodenschip van Ben Traven: 'Wie hier binnentreedt laat alle hoop varen.'
De eenzame negers van de avond tevoren hadden kennelijk geen geld voor het ontbijt, de overigen aten boterhammen met becel en zure zult. Overnachten is hier voor 'marins' veel goedkoper dan voor een toerist. Maar ik had ook een kapiteinskamer.
De inrichting zal niet onder monumentenzorg vallen. Vooral formica, zelfs aan het plafond van het restaurant, in achthoeken. Vloeren van een linoleum dat je eindeloos in de was moet zetten, maar dan heb je ook glim .
 
Het Koninklijk Belgisch Zeemanshuis ontstond in 1891, voor zeelieden die na afmonstering niet op hun schip konden blijven. Na de Duitse inval in mei 1940, werden Duitse soldaten in het gebouw ingekwartierd. Het overleefde de oorlog niet. Dit nieuwe gebouw werd geopend in 1954. Het heeft 138 bedden, verdeeld over 114 kamers.
 

Erkel werd in 2002 als medewerker van Artsen zonder Grenzen twintig maanden door Tsjetsjeense rebellen gegijzeld in Dagestan. Sinds hij in 2004 vrijkwam heeft z'n leven in het teken van die gijzeling gestaan, lijkt het. Hij schreef een boek over z'n ontvoering dat 19 drukken haalde, daarna kwam een boek over de Nederlandse 'terrorist' Samir A., die zich bij de Tsjetsjenen had willen aansluiten en die Arjan als enige te spreken kreeg. 
Arjan Erkel wil 'de tegenkant' van zijn gijzeling in beeld brengen. Nu ook weer met z'n boek over de 'Yeps'.
Wat de twintig geportretteerden gemeen hebben is een achtergrond waarin 'doorleren' zwaar weegt. Waarin je je afzet tegen een slachtoffercultuur met discriminatie als eeuwig excuus.
En ja, je leeft tussen twee culturen. De nu nostalgisch beschreven jeugdvakanties in Marokko, Turkije en Suriname leerden ze toen al dat ze nergens echt thuis waren.
 

Voor de buitenwereld, andere dieren zoals wij, is het net andersom. Die worden er duizelig van. En dat is ook de bedoeling. Jagende leeuwen raken de draad kwijt als ze een kudde zebra’s achtervolgen, vooral als de zebra’s door elkaar gaan lopen.
Het schijnt dat alle paardachtigen in de evolutie begonnen als gestreept. .
Mij deed het ook denken aan de ‘dazzle painting’waarmee de Engelse en Amerikaanse marine in en na de Eerste Wereldoorlog de waarneming door de periscopen van vijandelijke duikboten bemoeilijkten. Vorm en snelheid van het schip was veel moeilijker te schatten
Maar daarin speelde ook kleurgebruik mee.

Waarom vinden we de strepen van de zebra mooi? Ik sla er een slag naar. Mensen houden - anders dan bijvoorbeeld apen - van streepjes. Apen arceren niet als ze tekenen. Wij wel.
Maar waarom houden wij van de ‘dazzle’, de verwarring die streeppatronen teweegbrengen?
We laten ons graag begoochelen.

Maar… de clip waarin zo’n drinkbus hoort te passen ontbreekt op dit fietsje.
Hij gaf het op en smeet z’n fiets opzij.
Zo’n nieuwe, dure fiets!

Ook vanmiddag in het Museum voor Schone Kunsten van Antwerpen stond ik oog in oog met een ander jongetje.
Het jongetje dat echt alles had. Ik ga er altijd even naar kijken. Waarom? Ik heb verwende, rijke kinderen gekend.
Dit gefantaseerde portret van de zes jaar oude Karel V door Jan van Beers, uit 1879, zegt het allemaal..
Wat een speelgoed, wat een verveling.
Bestaat er een psychologische studie van het verwende kind? Van de verwende mens? 
Van de effecten van het moeiteloos kunnen krijgen van alles waar je ook maar even naar taalt?
 

De schrijvers Helga Ruebsamen en Rogi Wieg verkenden een toekomst, waarin we - dat werd voorspeld - dankzij de computer nooit meer de straat op zouden hoeven. Wat zou er overblijven van taal, het sociale leven, seks?
In de 'Kamer in de toekomst', bovenin Rotterdamse Euromast ging alle communicatie via het toetsenbord. Eénmaal per dag vertelden Helga en Rogi hun bevindingen op de radio.

Vanaf 4 september as. herhalen we het experiment, maar omgekeerd. Nu ons leven geheel met Internet vervlochten is geraakt tijd voor een contra-expertise.
Opnieuw worden proefpersonen eenzaam opgesloten. Nu op een eiland in het Lauwersmeer. Maar ditmaal juist zonder Internet, zonder e-mail, facebook, twitter, en ook zonder gsm. Dus net zoals onze voorvaderen het gewend waren. Zo leven, kunnen we het nog? 
Vijftien schrijvers, cabaretiers en columnisten verplaatsen zich beurtelings een week naar het verleden en doen verslag op de radio. Als eerste Paulien Cornelisse. Daarna onder meer Gerbrand Bakker, Joke J. Hermsen, Maarten Doorman, Tommy Wieringa, Menno Wigman en Franca Treur

Hebben Internet en het mobieltje ons veranderd? Ons slimmer gemaakt of juist dommer? Afhankelijker of juist zelfstandiger? 
Ik ga de onderzoekers op de voet volgen.
 

Het is vrijdag 24 maart 1961. Zijn vader, de dominee is gestorven, Cor Jellema is vijfentwintig jaar oud, homoseksueel. Weet geen raad met de vergankelijkheid van het lichaam. Ziet mensen lopen, praten, elkaar vasthouden, elkaar strelen.
Maar: 'Wat praat, wat loopt, wat wordt gestreeld? Je denkt dat je het vast kunt houden, maar opeens valt het uit elkaar.'
En dan: 'Mijn eigen ziel en lichaam hebben zich nooit bij elkaar thuisgevoeld'.
Zo kijkt hij om zich heen. Met mensen praten, van gedachten wisselen, okee, maar vasthouden, strelen, liefkozen?
'Een hand geven, dat is het uiterste.'
Dan komt de onoplosbaarheid:
'En toch, als je ziet hoe iemand volkomen zijn lichaam kan zijn; zijn bewegingen, zijn gezichtsuitdrukking: dat is hij. Maar het is slechts een lichaam.'
En hij eindigt: 'Dit is allemaal geouwehoer. Ik begrijp mezelf minder dan ooit.'
Lees het.
 

De volgende dag kwam een mail van Elske Bast-Fokkema. met dit gedicht van C.O.Jellema, die stierf in 2003: 'Waarom niet, lichaam', waarin een leven met een lichaam wordt samengevat. Uit Droomtijd (1999).

'Waarom niet, lichaam, heb je in jezelf geloofd
de dagen van je jeugd, je bent ten laatste
gedaante in deze vorm en je houdt op
te zijn straks - waarom niet? Heeft jou
de geest misleid alsof er wonderen
van hoger deugd, van waarheid waren te verwachten?
En jij wou steeds ook iemand anders zijn.
Nu wordt het dadelijk nacht in ons.
(...)

Ik lees de vorig jaar verschenen dagboeken van Jellema. Een dichter die niet meer denkt te weten en te zien dan de lezer. Integendeel, zijn dagboeken zijn een monument van machteloosheid. Daarin gaat hij tot op het bot: 'Wat kost het toch een energie om met jezelf om te gaan, om in vrede met jezelf de dag door te brengen...'.
 

Ik herinner me de lichte ontsteltenis die me overviel toen ik voorgesteld werd aan de chirurg die me zou opereren. Hij kwam uit Indonesië. Of de mevrouw van de bank die m'n geld groen zou beleggen, van oorsprong een Turkse.
In 2009 woonden er in Nederland 1,8 miljoen niet-westerse immigranten. Het aantal huizenbezitters onder hen stijgt snel. Het aantal studenten ook.
Een blik in de toekomst. Erkel vertelt in z'n boek de succesverhalen van een twintigtal niet-Westerse beroepsuitoefenaren, voorbeelden voor de groepen waar ze uit stammen. De ambities zijn groot. Barack Obama een weerkerend voorbeeld.
Wonderlijk, in de levensverhalen van hen die het ver schoppen kom je vaak een handicap tegen. Ze stotteren, zijn epilepticus of Marokkaan.

De portretten worden lovend ingeleid door nota bene Ruud Lubbers. Wat? Maar, besef ik, ook Wilders en zijn PVV zullen door de Yeps van een volgende generatie beschreven worden als nuttige handicaps.
 

Hoe je ook uitvergroot, de tekst in het boek wordt niet leesbaar. Nu wat ik aan de andere kant vond. Een hemd. Je ziet ze nu op de achtergrond, die twee.

Ik begrijp niet goed waarom ik er steeds naar kijk...
Een vergeten, achtergelaten hemd.
Wie vergeet er z'n hemd op zo'n plaats? En waarom? Hoe lang lag het er al?
Vragen.

Ook tegenstellingen.
Uitersten. De oude, harde steen uit - uit omstreeks 1300 - en het kwetsbare, vergeten hemd van vandaag of gisteren.
Is het een meisjeshemd? Een jurkje? Waar een ceintuur omheen gedragen werd? Maar waar is die dan gebleven? Nee, ik dacht er niet aan het op te pakken  
Wat gebeurde er dat het hier achterbleef?

Dit wordt geen verhaal.