onder het kruis. Maria Magdalena knielend
kruisiging, Maria Magdalena omklemt met haar dijen het kruis

Geloof

Nooit raak ik uitgekeken op de kruisiging. Vooral op doek of in hout uit de 15de en 16de eeuw. De stervende naakte man met beneden zich zijn moeder, maar ook altijd een bonte groep beeldschone vrouwen in de elegantste kleren die je maar kunt verzinnen, behangen met juwelen. Ze zien er uit of ze net van de kapper, de kleermaker en de juwelier komen. De stervende zou hun parfums moeten kunnen ruiken.

In dit tafereel vermoed ik de kern van het katholieke geloof. De tegenspraak is schijn. Deze dingen bestaan naast elkaar en zijn daarom elk voor zich niet minder waar.In het Catharijne Convent in Utrecht zag ik de vaste heiligen, mostransen en kazuifels, en ook afbeeldingen van 'Vrouwen in de bijbel'. Daarnaast is er een tentoonstelling over het kloosterleven. En zie daar ligt in vertaling de kloosterregel van Augustinus uit het jaar 397 met een inleiding van Kees Fens. Hoogst verwarrend om eerst al die vrouwen te zien en daarna te lezen wat nonnen - bruiden van Christus, er is een bruidskleed - allemaal niet mochten. 'Of u nu loopt of stilstaat, in uw kleding en in al uw bewegingen mag u niemands lust opwekken.' 'Wassen van het lichaam en gebruik van het bad vindt niet voortdurend plaats, maar om de zoveel tijd zoals gebruikelijk, dat wil zeggen eens per maand.''Ook al valt uw oog eens op een man, u mag de blik nooit strak op iemand gericht houden.'Kerkvader Augustinus had een vriendin en leefde als een heiden voor hij zich bekeerde. Hij wist waar hij het over had.Nui begrijp ik nog beter wat de Romeinen - met hun badhuizen - tegen Christenen hadden. Ze stonken.

Erik Lindner
Inge Maass

Bureaublad (2)

Erik Lindner schrijft: 'De lucht boven Amsterdam, gezien door mijn Franse vriend Éric Suchère op 2 mei 2002. Voor Nederlanders niet zo ongewoon. De foto is bewogen en heeft korrels. Maar voor hem een bijzonderheid. Suchère is kunstcriticus, dichter en vertaler. Op de 25ste van iedere maand maakt hij 25 ansichtkaarten, beeld aan de ene kant en tekst aan de andere kant. En stuurt die naar 25 vrienden van hem. Ik ben telkens bang dat ik uit de kring van 25 ontvangers val, want als Éric er een vriend bij krijgt moet er een uit. Maar tot op heden krijg ik nog steeds de kaarten. Op de website staan ze ook. Een van die ansichten, oktober 2003, is het 'stenen hoofd' in het IJ achter het Bickerseiland.'Inge Maass schrijft: 'Mijn bureaublad wissel ik regelmatig: foto's die ik mooi vind, bijna altijd uit de Ooy - een natuurgebied bij Nijmegen. Veel vogels, galloway runderen, konixpaarden en gewone hollandse reeën, vossen en bevers. Ik heb er veel gewandeld, en nu ik niet meer goed kan lopen, fiets ik er zo vaak mogelijk. De foto die nu op mijn bureaublad staat is genomen door Gerritjan Kleinrensink op 11 maart 2007 - een prachtige lenteochtend, helder zonnig weer. En wij helemaal gelukkig dat wij daar waren samen: wij beiden op de fiets.'

Tags: 
Margriet Kemper
Son en Breugel, het asstrooiveld in de zomer.

Margriet Kemper (1)

Vanmorgen reed ik met Margriet Kemper naar Son en Breugel waar ze in 2001 bij de kleine begraafplaats Wolfswinkel een 'strooiveld' heeft ingericht. Een plaats om as uit te strooien.

Margriet maakte ook het Gerard Reve-monument aan de Amsterdamse Van Hallstraat. Eerst zagen we de aula, met een mooi laag raam dat grenst aan de wei, waar naar het schijnt vaak tijdens uitvaartplechtigheden de koeien van vlakbij staan toe te kijken. Niet alle sprekers vinden dat prettig. In het simpele ronde hek rond het strooiveld liet Margriet Kemper in ijzer teksten aanbrengen van Emily Dickinson, Pierre Kemp, Paul Auster en J.C.van Schagen. Teksten die de verschillende manieren waarop je tegenover de dood kunt staan uitdrukken. De meest rigoureuze is van Van Schagen:er is geen terugen er is geen blijvenen geen verder (uit: 'Ik ga maar en ben') Van Emily Dickinson komt:Tot er is liefgehad -zal man noch vrouwzich zelve wordenAl wilde de gestorvene verstrooid worden, voor de achterblijvers is er een bescheiden plek om heen te gaan, legt Margriet uit. Drie populieren, een weitje, op de achtergrond een rij knotwilgen langs de Dommel. Aandachtiger en zorgvuldiger kun je niet met de dood omgaan, denk ik.

Margriet Kemper
Beluister fragment
Henk van der Haar
Ileen Montijn

Bureaublad (1)

Henk van der Haar schrijft: 'Mijn bureaublad is een foto van een schelp in de boekenkast. Net een tikje bewogen en als sommige oude stillevens iets van onderaf gezien, waardoor de schelp monumentaal oprijst. De lichtval klassiek van links. Ook links zie je nog net in de schaduw de oude uitgave van de dikke Komrij van de 19e en 20e eeuw. Mooi en prettig: lekker veel ruimte om de pictogrammen overzichtelijk te plaatsen.'Ileen Montijn schrijft: 'Water is het mooiste dat er bestaat, en dit is niet mijn mooiste waterfoto, maar de enige die ik na een opruiming nog op mijn harde schijf kon vinden. Het bureaublad zelf is ook opgeruimd: alleen links hangt een dubbele rij pictogrammetjes, en een paar zijn er tegen de palen geprikt. (De steiger is bij Marken.) En jij, plaats jij je pictogrammen strategisch op de afbeelding?'Later meer.Rijst de vraag: waaraan voldoet een goed bureaublad? Geschiktheid voor staren? Zelfbevestiging?PS. Mijn pictogrammen staan links in het gelid.

Willem Brakman in Kröller-Müller

Brakman

Post van Willem Brakman. Hij heeft zijn laatste roman op een haar na voltooid. Komend najaar verschijnt d.v. 'Staren in het duister'. Het viel hem niet licht. Zijn gezondheid liet te wensen over.

Vrijdag jl. was hij in Museum Kröller-Müller waar zijn zoon Steven deze foto's maakte, die Willem me stuurde met op de achterkant: 'Beste Wim, Zo voelde ik mij toen ik met mijn boek bezig was. Vele groeten, Willem.'NB. biograaf Gerrit Jan Kleinrensink noteert dat die stenen de sculptuur "uba tuba" van André Volten (1925-2002) zijn, die Brakman goed kent. De uba tuba-stenen hebben ruwe, onbewerkte en gepolijste kanten. Volten gaf zijn objecten nooit een titel. Uba tuba is een Braziliaans graniet.

Tags: 
ik: Giulio Romano, Palazzo Te (1527-1534)
Mieke Mamders: Gerard van Honthorst, 'De koppelaarster'' (1625, coll. Centraal Museum, Utrecht)

Bureaublad?

Zo heet het prozaïsch. Eens lagen op bureau’s rechthoeken van groen vloeipapier waarin inktvklekken konden wegzakken. Nu is het bureaublad de afbeelding die je elke dag talloze malen onder ogen hebt. Met zorg gekozen. Wieweet als rustpunt temidden van de bedrijvigheid. Of?

Een uithangbord is het niet. Anderen krijgen je bureaublad maar zelden onder ogen. Laatst zag ik bij toeval dat van Mieke Manders. Wat was dat? Het bleek 'De Koppelaarster' van Gerard van Honthorst (1625). Ik stuurde het mijne terug. Een zelf gefotografeerd plafond van Giulio Romano (1499-1546) in het Palazzo Te in Mantova.Toon me uw bureaublad en ik zal u zeggen wie ge zijt?Ik word almaar nieuwsgieriger naar voor mij onzichtbare, maar o zo veel zeggende bureaubladen in de wijde omtrek. Stuur ze! Met toelichting, wat en waarom.

luisteren
de étalages
douchegordijn en eendje

Sarah van Sonsbeeck (2)

 Sarah van Sonsbeeck onderzoekt de grenzen van het wonen. Zie ook haar burenonderzoek, beschreven in dit log op 5 augustus 2006. Nu heeft ze een étalage gemaakt waarheen een deel van haar interieur verhuisde. 'Ik verhuis mijn huis over de stad,' mailde ze. Achter de winkelruit van Admiraal de Ruyterweg nummer 181 in Amsterdam hangt dezer dagen haar douchegordijn.

 Onderaan het gordijn zit een badeendje dat de afstappende fietser aankijkt. Wanneer deze dichterbij komt hoort hij geluid, gezang. Legt hij zijn oor tegen de winkelruit te luisteren dan hoort hij Sarah van Sonsbeeck zingen onder de douche. Achter het andere winkelraam staat een scherm met bewegend beeld. Sarah probeert haar douchevloer schoon te maken. Het lukt niet erg, er komt steeds meer doucheschuim uit het putje omhoog. Kijk je door de winkeldeur dan zit daar een levende hond die je rustig aankijkt. Achter hem zie je rekken waaraan kleren van Sarah van Sonsbeeck te drogen hangen. Wat waren de overwegingen? Ik noteer: vluchtend interieur en zij er - redderend - achteraan. Nog te zien tot 10 april.

de mannen van ''Wij blijven hier'', gisteren in het Haagse Atrium. ze wonnen ook in de categorie ''beste collectieve weblog''
Wiskundemeisje Jeanine Daems, ook bekroond voor ''beste themalog'' Ionica Smeets was er niet.

Bloggies (3)

Na verhit juryberaad - 'nog één keertje dan' - werd Geenstijl weer algemeen winnaar van de Dutch Bloggies. Ik was tegen. Beter was geweest - scheelde ook maar een haartje - geen winnaar.

Gelukkig kon ik in mijn subcategorie (dat was 'Best geschreven Weblog') helpen 'Wiskundemeisjes' te bekronen. En het publiek verkoos als algemeen winnaar mijn favoriet 'Wij blijven hier'.Algemene indruk: het aanbod was mager. Veel lief dagboek en leeg kabaal. Weinig oorspronkelijkheid, weinig nieuwsgierigheid. Veel herkauwen van wat al op tv of in de krant was. Nog een indruk: veel moois is te vinden in websites, minder in weblogs.

de plechtigheid bij het monument in Paramaribo in 2005 (foto Noraly Beyer)
Henny en Hulda de Ziel

Trefossa (1)

Er komt een filmportret van de in Nederland nog steeds tamelijk onbekende Surinaamse dichter Trefossa (pseudoniem van Henri de Ziel, 1916-1975). Precies 50 jaar geleden verscheen zijn enige dichtbundel 'Trotji' ('Voorzang'), geschreven in het Sranantongo. En in november as. gaat 'Trefossa, dichter van Suriname' van Ida Does en Paul van den Bos in première.

Trefossa heeft ook werk van oa. Guido Gezelle, Revius, Verwey en Willem Kloos in het Sranan vertaald. In de film komen mensen aan het woord die hem gekend hebben, nu in de tachtig of negentig.De woorden van Henri ('Henny') de Ziel rollen nog dagelijks over de lippen van duizenden Surinaamse schoolkinderen als ze 's ochtends op school het Surinaamse volksklied zingen. Hij maakte zich sterk voor het Sranan. Ook in Nederland zijn inmiddels woorden te horen als bakra, switi, brasa, duku, wagi. pata, smatje, fawaka, dyuka. Begin jaren 70 werd hij met hartklachten opgenomen in het Academisch Ziekenhuis in Leiden. In herstellingsoord Zonneduin in Haarlem ontmoette hij daarna zijn latere vrouw, de Zwitserse Hulda Walser. In februari 1975 stierf hij in Haarlem, waar hij tot 2005 begraven heeft gelegen. Op 21 november 2005 werd in Paramaribo een monument voor Trefossa onthuld aan de Sophie Redmondstraat. President Venetiaan reciteerde in het Sranan een aantal van Trefossa's gedichten en zegende de grond van een monument met de urnen van De Ziel en zijn vrouw. Hier een sonnet, in - altijd gebrekkige - vertaling:rust verstoor mijn denken niet op dit momenten roep mij niet om waar dan ook te kijkenvandaag drijft mijn hart mij te gaantot aan een stille kreek, ver weg.zeg niet dat ik alleen maar weg wil lopenomdat ik bang zou zijn voor strijd en pijnmaar het rumoer van mensen dringt zo om mij heen,wat moet ik doen? mijn bloed wil ademendaar, aan de kreek, zal ik een droomland zienwaar alles zoeter is dan hieren schrikverhalen mij niet verontrusten.als ik teruggekeerd ben, zal ik misschieneen beetje beter mens geworden zijndie weet te lachen, slaag weet te verdragen.

Tags: 

Ooievaars

 Wie Rotterdam binnenrijdt vanuit Delft, langs Blijdorp, passeert een treinviaduct. Vanmorgen zag ik dat daar - boven op de bovenleiding! - een ooievaarsnest is gebouwd. Eén ooievaar kwam juist aan en landde, een andere zat op het nest. Eieren?

 Er passeerde juist een trein. Ze reageerden er absoluut niet op. Ik keerde en zocht een plekje. Lastig daar. Tenslotte had ik ze in het vizier. Kennelijk kunnen ooievaars wennen aan treinen vlak onder ze. Kennelijk vinden ze dit een veilige plek om nageslacht groot te brengen. 't Is waar, mensen kunnen hier niet bij

Pagina's