Wordt het wat met de Caribische cultuur? Anton de Kom was erbij en verhaalde van de clash die V.S.Naipaul - zelf van Trinidad ‑ en Walcott erover had­den. Naipaul werd Engelsman en schreef scherp over zijn land van herkomst, Walcott deed het omgekeerde. Hij bleef en probeert in poëzie van zijn eiland St.Luc­ia een warm menselijk paradijs te maken. Hij kreeg er de Nobelprijs voor, Naipaul niet. 

 Als je de film met de - van Walcott zelf afkomstige - titel 'Poetry is an Island' ziet begrijp je Walcotts grimmigheid. Het lukt niet, hij blijft een eenling daar, ondanks zijn roem en moedige pogingen tot theater schri­jven en maken. Zijn romantische opvatting van poëzie van en voor de mensen redt het niet. En dat weet hij. We zien zijn vriend en mede Nobel‑winnaar Seamus Heaney, die overkwam voor zijn 83ste verjaardag zwijgen. Ze zagen mekaar jaarlijks. Zouden ze het hier onder mekaar wel eens over gehad hebben? Heaney stierf vorig jaar. Walcott blijft achter als een wat bittere lokale heilige. 

 Eenmaal op St.Lu­cia vroeg Ida hem hoe dat kon? En Walcott vertelde hoe zijn moeder gedichten voordroeg, Shakespeare, Kipling: 'Ik schrijf nu als een 80-jarig kind'. Zijn vader, Warwick Walcott overleed toen hij nog geen jaar oud was. Hij was behalve ambtenaar ook schilder en theaterman ook dichter. Zijn moeder Alix was al dood toen hij in 1992 de Nobelprijs kreeg. Bij zijn terugkomst uit Zweden liet hij de auto stoppen op de kustweg langs de begraafplaats en riep luidkeels: "Ik ben het! Je zoon Derek, ik heb de prijs!." Zijn gedicht over haar, vertaald door Jan Eijkelboom, begint zo:

 Ze zweefde zo licht! Eén hand, als een zwaluw zo broos

aan de veranda. De katoenen halo waaierde van haar

gekrompen kroon, en ik voelde dat ik haar zo kon

optillen, dat vogeltje, mijn moeder, in de kom van mijn hand,

om haar ergens anders neer te zetten, weg van de oude

vrouwtjes die rozenkransen wreven in het Maria Tehuis,

maar ik was gelaten, zoals zij …

… Het frêle haar werd mooier om mijn moeders hoofd,

maar als mijn arm rustte op haar holle schouder

wankelde die even onder het zorgzame gewicht.

Ik was zowel vader als zoon.

Ik was even oud als

haar uitgeputte gebed, wanneer flarden herinnering

ronddreven met vaag geduld en tegen haar lijf zeiden: 'Wacht',

toen al dat heldere was verlept als herinneringsbloemen,

als de bellen van allamanda en de bleke lila ranken

van de bougainvillea op de gevel van ons oude huis,

Zij keerden niet weer, zo min als haar natuurlijke geheugen.

Schemerig waren haar dagen. Er bestonden geen uren meer..

(...)

De Nederlandse première is op zondag 30 maart in het Bijlmerparktheater. 

 'Stel je voor.. de mensen van het eiland Saba (1500 in­woners), hebben altijd geleefd zonder straat­namen en huis­nummers.. maar sinds ze een speciale gemeente binnen het Koninkrijk der Nederlanden zijn geworden (net als Bonaire en St.Eustatius).. raad eens: wil de Nederlandse regering straa­tnamen en huisnummers invoeren op Saba.. en raad nogeens.. dat bevalt de Sabanen niet.. ze willen hun manier van lev­en niet veranderen.. ze willen geen nummers op hun lieflij­ke huizen..'  

 'Derek Walcott wist dat ik de vriendschap tussen hem Heaney wilde 'vangen' in een niet clichématige scène. Ik had hem tevoren gevraagd iets met Seamus te doen voor de camera, gaan wandelen, zwemmen... hij was daar nooit rechtstreeks op ingegaan, maar zeker ook niet tegenin. "'We'll see."

Al snel werd me duidelijk dat hij niet pompeus wilde overko­men. Geen gepronk of wat er ook maar ietsje op kon gaan lijken. Toch had mijn wens hem niet onberoerd gelaten. Het borrelde en ik liet het zo.

Op een och­tend belde hij me op, we waren aan het filmen op een oude cacaoplantage. "I have good news for you ! Seamus is going to be there this afternoon!" 'This afternoon' was de katholieke kerk in Roseau, een groene vallei, een dorpje temidden van bananenplantages. Derek als co-regisseur.. met zijn vriend Seamus in zijn kielzog, zorgvuldig neergezet in de Roseau kerkbanken, waar Derek, zichtbaar geëmotioneerd, zijn gedicht voorlas over de grote muurschildering achter hem. En de vallei. Napraten met de vallei op de achtergrond... "this is a rich valley ...this is a cursed valley..".

Walcott was verguld, sprak er nog dagen over. Op 23 januari was hij jarig, zijn 82e. We gingen mee op de boot naar de Pitons. Daar pas mocht de camera aan. Tijdens de feestelijke lunch bedacht de co‑regisseur weer iets. Na een kort moment van overleg met mij stond hij op en vroeg alle aanwezige dichters en schrijvers twee dichtregels voor te dragen. "Do it for me! I want you to be reflective, don't look in the camera­... film close...".

Heaney kwam aan de beurt: "Think when man's glory most begins and ends... I'd say my glory was, I had such friends."

 'Onze plaatselijke begeleider Gandolph St. Clair was ver­baasd, ook hij was inmiddels omgetoverd tot een white egret‑ spotter en zag ze nu op plaatsen waar hij ze nooit eerder had gezien. De allereerste ochtend dat we in alle vroegte de weg vonden naar Becune Point, waar Derek zijn villa aan zee staat, reden we nog wat rond in de omgeving. Daar! De eerste keer dat cameraman Ingmar zijn camera op St. Lucia aandeed, was het om die lange slanke witte vogel, op enkele meters verwijderd van Walcott's huis te filmen... het was een stil moment, wind, zee en groen. Even later gaf ik de oude meester breed grijnzend een hand... Zijn blauwe‑grijs‑groene ogen lichtten op toen ik hem het nieuws gaf: 'we just filmed a white egret'.

Nu ik het ruwe materiaal aan het spotten ben verman ik mezelf, niet steeds naar de stukjes gaan waar je al eindeloos over hebt gedroomd, begin gewoon bij het eerste clipje... Bham! Daar is tie weer... mooier in licht en kleur dan in mijn dromen.. the white egret.'

 'Bijgelovig is een groot woord, maar ik heb het een andere naam gegeven. Signalen. Als ze niet lijken te komen, geef ik ze zelf. Aan mezelf. Zo kwam het dat ik al maanden droomde van een openingsscène voor de film met Walcott. Witte reigers in tropisch groen. Zijn laatste bundel gedichten draagt de titel 'white egrets'. Ik vroeg hem ernaar, tijdens een van onze voorbereidende telefoongesprekken, die nooit langer duurden dan 10 minuten.

"Je kunt ze hier zien, net buiten mijn studio op de laan. Het is een prachtige plek," vulde hij aan. Op weg naar St.Lucia taxiede het LIAT vliegtuigje de baan af op het vliegveld van Antigua.. en net voor het opstijgen zag ik hem, of is het haar. Een witte reiger, voorzichtig stappend langs de kant.  Eenmaal op St.Lucia ging er geen dag voorbij of we zagen ze, met tientallen in bomen, scherend langs de groene bergen, in de nabijheid van bruine koeien en paarden.'

 Wordt vervolgd.

 Walcott was dus op 23 januari jarig en ontving onder veel meer zijn vriend Seamus Heaney.

 Het verslag van de werkgroep: volgens Ida verloopt het filmen 'boven verwachting goed, vooral ook vanwege de ruimhartige medewerking en inzet van Walcott en de support in Saint Lucia.' Cameraman Ingmar Maduro spreekt van 'een unieke ervaring en originele beelden'. Ze hebben al gefilmd in Gros Islet, op de Derek Walcott Square in de hoofdstad Castries, in Canaries en in Anse Le Ray. Ook oude vrienden van Walcott zijn vastgelegd. Binnenkort zal een trailer voor de film online te zien zijn. Hij zou eind 2012 in première moeten gaan.

 ps. Bekendste lezer van het werk van Walcott blijkt president Barack Obama te zijn. Binnenkort meer van Ida zelf.

 Op 29 november vorig jaar had ze 'iets voor elkaar'. Dat bleek het filmen met de 'complexe' Walcott, tijdens zijn 82ste verjaardag, die hij zou vieren op z'n geboorte-eiland St. Lucia. Met  'schrijvers van over de hele wereld', waaronder vriend en mede-Nobelprijswinnaar Seamus Heany (1939). 'Een angstaanjagend traject,’ schreef ze. ‘maar ik heb mezelf beloofd just to stay quiet.'

 En toen kwam de vraag hoe deze twee mannen te filmen. Ik ried praten over literatuur af, zeggende: 'Dichters zijn goed als ze het over het stoken van een vuurtje hebben.' 'We gaan een boattrip maken,' schreef ze, 'langs de kust van het eiland. En met de lokale band muziek maken, en ik heb hem bezworen dat ik geen academisch gesprek wil (en kan). Ik zal Derek en Seamus vragen samen te gaan vissen, heeft dat je goedkeuring?'

Over acht dagen weten we meer.

 'Daar zit ze dan, aan een tafel vol boeken, bundels, een paar dvd's, velletjes papier vol aan­tekeningen, aparte harde schij­ven met allerhande, vele uren surfen, corresponderen en googe­len verder... en slechts enkele uren verwij­derd van the take off naar St. Lucia, waar, Godverbiede het, de meester zelf naar het hotel zal komen om het werkschema door te nemen­....

Een schema, scenes bedacht, een lekkere shotlist gemaakt met zaken als: wegrottende druivenbladeren op de beach, half vergane vissersbootjes, wegkruipende krabben op zoek naar schaduw, de pitons, Derek Walcott aan het schilderen, witte reigers in het schemerlicht...

Vier velletjes vol vragen en een hoofd vol zenuwen... Er is geen ontkomen aan... we gaan in het kleine vlieg­tuigje, volgepakt met lampen en camera's en microfoons en computers en van alles... to meet that old man...the marvel­lous master. Wish me luck for the next 8 days!'

Morgen meer.

"Foto's vanaf mijn balkon vroeg 's morgens Paaszaterdag. 'Het is zo koud op deze verdomde plek', schreef Jean Rhys in een brief van het Engelse platteland,' dat ik nergens aan kan denken dan aan hoe koud ik het heb en aan kou in het algemeen en dat kou de hel is en de hel kou enzovoort enzovoort, enzovoort'. Over de Engelse zon schreef ze: "...dat ding hier, ik kan niet geloven dat het dezelfde zon is, want de zon op Dominica is verschrikkelijk, als God."Leest allen Jean Rhys. Ze woonde op onverwarmde Parijse hotelkamers, ze dronk en bleef dagenlang in bed, met haar kleren en schoenen aan.