Schrijven en denken. De wijze zwijgt, maar wat als hij gaat schrijven.Het boek heet Stukwerk en bevat 'enigszins filosofische essays' (uitg. Balans). De vaderfiguur erin is Plato. Plato, de filosoof die de eerste echte schrijver werd. Een sleutelstuk is 'De voertaal van het denken'. Over filosofie en literatuur.Geerten Meijsing en Plato zijn door de jaren zo innig verstrengeld geraakt dat Geerten in Syracuse is gaan wonen, waar de antidemocraat Plato, die in Athene niet langer gewenst was, tot drie keer toe een koning-filosoof probeerde te installeren. Er kwamen rampen van. Eerder publiceerde Geerten Meijsing zijn anti-Plato boek 'De ongeschreven leer'.Maar er bleek meer aan Plato. Plato is niet zo eenduidig als het lijkt en veel meer dan de godfather van de Rooms-katholieke kerk. Je vind altijd weer een andere Plato. Volgens Meijsing heeft Socrates nooit bestaan en is hij puur een uitvinding van Plato. Hij zal dat nog bewijzen, zegt hij. Terwijl ik dit schrijf is hij alweer op weg naar huis in zijn klassieke Citroen CX. Niets is bij hem zomaar. Als je in zijn Amsterdamse huis een glaasje limonade krijgt kun je kiezen, en dan krijg je de beste in z'n soort. Limonade met een verhaal. Zoals alles bij Geerten Meijsing. Hij rijdt het in 24 uur. Later meer. Oa. over zijn theorie van de verveling.

Gistermiddag vertelde K. Schippers mij dat het boek van/over Steen al een tijdje af is. Het manuscript heeft hij ca. 1994 ingeleverd bij Uitgeverij De Harmonie. De Harmonie heeft het na een tijdje, om voor Schippers onduidelijke redenen, weer aan hem teruggegeven. Het is dus nu, nog steeds volgens Schippers, slechts een kwestie van "een paar maanden" (tijd die nodig is om het pak papier terug te vinden in de kast waarin hij het 12 jaar geleden heeft opgeborgen) alvorens het boek in productie kan. Ik verheug me erop.Piet

Hier grenst Italië aan het oude Midden-Europa. De bouwstijlen mengen. Een onwezenlijke, onbegrijpelijke stad, volgens een lokale boekhandelaar ook voor wie er woont. 'Ik herinner me alles, Ik begrijp niets,' zegt Zeno.Italo Svevo (ps. van Ettore Schmitz) kreeg als zakenman Engelse les van de jongere James Joyce. Ze raakten bevriend. Joyce begon een internationale campagne voor Svevo, die zonder succes al twee boeken in eigen beheer had gepubliceerd. Hier schreef Joyce zijn verhaal 'The dead' dat hij direct voorlas aan het echtpaar Schmitz. Mevrouw Schmitz plukte een bos rozen voor hem.Eigenlijk kwam ik voor het trammetje uit 1902, dat nog steeds vanuit het centrum naar Opicina op de berg rijdt. Het komt oa. voor in 'Een man wordt ouder'. Ook de tram die in Ulysses bergop naar het kerkhof rijdt zou uit Triëst stammen, niet uit Dublin. Zou kunnen, de tram naar Opicina gaat ook naar het kerkhof Sant' Anna. En dan, Joyce ligt in Zürich begraven op een berg die met de tram bereikbaar is. Joyce verbleef in Triëst van 1904 tot 1915 en in 1919 en 1920. Hier voltooide hij Dubliners en A Portrait of the Artist as a Young Man en begon hij Ulysses. Zie over Triëst ook Geerten Meijsings net verschenen mooi geannoteerde bloemlezing 'Van Como tot Syracuse, een reis door Italië met de grootste schrijvers en dichters' (Athenaeum). Al is Triëst uitgerekend een van de weinige plaatsen waar Meijsing zelf nooit was.

Over de pronkvaart in Italiaanse kanalen las ik voor het eerst bij Luigi Barzini. Zijn klassieke 'De Italianen' ('The Italians', 1964, in de Verenigde Staten geschreven) geeft zover ik weet nog steeds het beste beeld van land, volk en geschiedenis. Lees Barzini en je begrijpt waarom Berlusconi er kwam.Al in de middeleeuwen liepen er vaarroutes door de Povlakte. De rivieren waren min of meer bevaarbaar en er werden al in de dertiende en veertiende eeuw kanalen gegraven, bijvoorbeeld tussen het Lago Maggiore en Milaan en van Milaan naar Pavia. Ingewikkeld, grote hoogteverschilen, veel sluizen. De scheepvaart hield na de Tweede Wereldoorlog op, de kanalen zijn lang alleen nog gebruikt voor irrigatie en verwaarloosd. Maar nu is er een plan dat het opnieuw mogelijk moet maken weer - toeristisch - te varen van Locarno, over het Lago Maggiore, via Milaan en Pavia, langs Cremona, Parma en Ferrara naar de lagune van Venetië. In 2003 is het aan de pers gepresenteerd. Journalisten werden rondgeleid langs de knelpunten.Eentje ervan zag ik vorig jaar in het kanaal Milaan-Pavia, bij het Certosa. Nog geen tekenen van activiteit.

 In mijn Haagse jeugd kwamen haringmannen met bakfietsen door de straat, waarop stond 'De gezonde apotheek' of 'Wees wijs eet haring van Gijs'. Ze hadden ook een 'roep'. Stratenver hoorde je er eentje aankomen die het 'De Hollandse Nieuwe' had versleten tot een loei, die klonk als 'De Nieuweheer'. Hij werd ook De Nieuwe Heer genoemd. Het wonder van de haring staat mooi beschreven in 'De ringen van Saturnus' van W.G.Sebald. Vertaling nu nog uitverkocht, maar door toedoen van oa. Tommy Wieringa in het najaar weer leverbaar. Sebald doet research in de oude haringstad Lowestoft. Eens gold de haring als een schoolvoorbeeld van onuitroeibaarheid van de natuur. Hij vermenigvuldigde zich in ongehoorde aantallen. Hele scholen haring werden op de kusten geworpen. Het meeste bedierf. De haring is taai, zijn doodstrijd duurt soms wel drie uur. Na een paar dagen begint dode haring licht te geven, te fosforesceren. Er is nog geprobeerd daar kunstlicht uit te maken.

Van: Piet Schreuders Onderwerp: Steen Datum: woensdag 14 juni 2006 19:50 Reactie op Avondlog dd 12 en 13-06-2006: Er stond: "Steen, Zwarteweg 35 B, BUSSUM" (zoals gereproduceerd op pagina 4 van het cd-boekje bij de Mother Magoo Suite). Steen zit kennelijk in de lucht want in februari besloten Jaco Groot en ik om er toch maar weer eens werk van te maken. Het boek van/over Steen moest er komen en wel als uitgave van Furore i.s.m. De Harmonie. Alleen die inleiding van K. Schippers waar we al 25 jaar op zaten te wachten, waar bleef die? Vrijdag zal ik het eens aan K. Schippers vragen als ik hem zie in Den Haag. Desnoods gaan we over op een noodplan: ik zet dat boek gewoon in elkaar en dan vragen we of iemand anders er een voorwoord bij schrijft. Dankzij Maud Keus en het Simplisties Verbond beschik ik sinds een week over een DVD met de documentaire van Hans Keller over Tom Steen, gekopieerd van het oorspronkelijke filmmateriaal (een item in het Gat van Nederland uit 1978). Daar ga ik foto's van maken. Groeten, Piet

Lange jaren, steeds het vrijwel zelfde telefoongesprek. 'Moesten we niet weer eens.''Ja, want het wordt wel weer eens tijd Wim Noordhoek.'Vreemd, na Tom Steen, over wie ik eergisteren nog schreef, was Bert Klunder de tweede die me altijd bij voor en achternaam aansprak. In september 1992 begon de vpro-radio op dinsdag om negen uur met de rubriek 'Brigitte Kaandorp is in gesprek'. In de gids stond: assistent Bert Klunder. Brigitte kende ik sinds haar jurk met groene balletjes, Bert was nieuw voor me.Op de radio hoorde je Brigitte aan een bakker, een verzekeringsagent of een hostess vragen 'waarom leven wij'. Ze vroeg dat in alle oprechtheid omdat ze het zelf niet wist. Een oprechtheid die ze deelde met Bert, in het theater haar regisseur.Ernst en humor zijn onscheidbaar. Zijn het zelfde. Van Bert leerde ik dat pas goed. Hij trad regelmatig op in Music-Hall. De laatste jaren brak hij door. Bert Klunder legde op de televisie één ding steeds weer uit, namelijk wat een man eigenlijk was. Hij deed dat zonder enige ironie. Toch lachte iedereen. Waarom? Wat valt er te lachen aan de waarheid?Daar hadden we het nogeens over moeten hebben.Over vrouwen wordt gepraat, over mannen zo goed als niet. De man, het bescheiden raadsel van de schepping. Bert Klunder was een man.

Ichthyologie Er is een coelacanth gevonden, de missing link tussen twee vissen in. De vinder weende van verwondering. Onder zijn ogen lag voor 't eerst verbonden de eeuwen onderbroken schakeling. En allen die om deze vis heenstonden voelden zich op dat ogenblik verslonden door de miljoenen jaren achter hen. Rangorde tussen mens en hagedis en van de hagedis diep in de stof, verder dan onze instrumenten reiken. Bij dit besef mogen wij doen alsof de reeks naar boven toe hetzelfde is en kunnen zo bij God op tafel kijken.Hield God van vis? Ik dacht het. Monden van aaibare karpers zag ik, wat school er een behagen in vis.Daarna dacht ik aan de zeester en het meisje. Ik stond op een golfbreker aan het Scheveningse strand. En keek omlaag. Een kleine oranjewitte zeester had zich vastgekleefd aan een steen onderin een poel tussen het basalt.Een meisje (ze was een jaar of zes, haar oudere zusje scharrelde verderop) had in haar emmertje al veel verzameld: een mooi afgesleten stuk baksteen en een grote blauwe alikruik, ze lagen onder water, op een bodempje zand. Een klein aquarium had ze al. Om ons heen lagen, onder een grijze hemel de zee, de einder, het duin, het uitgestrekte, lege strand. Ingespannen zat ze in poeltjes te spitten, op zoek naar iets voor haar aquarium. Rossig ponyhaar had ze, ze droeg een grappige fantasiebikini en was heel bleek. Nu pakte ik de kleine zeester op. Ik voelde de zuignapjes aan m'n vingers. Ik gaf hem haar: 'pas op, hij leeft'.En nog eens: 'hij leeft hoor'.Het duurde even voor het tot haar doordrong. Eerst liet ze de zeester te water in haar emmertje, hurkte en keek er naar. Daarna stond ze op, keek in de verte naar waar ouders moesten zijn, riep opeens extatisch 'papa' en begon te rennen.

Het nieuwe regeerde. Niet alleen op pakken wasmiddel stond de aanprijzing NIEUW! Gisteren was dood en vergeten.Alleen een doodenkele zonderling verzamelde en bestudeerde in het verborgene. Robert Crumb bijvoorbeeld. En bij ons Tom Steen, die bv. ook Laurel & Hardy voor Nederland 'herontdekte'. Van Steen kreeg ik als jonge radiomaker oa. de muziek gemaakt bij Schulz' Peanuts en de Mother Magoo Suite. En een plaat met tunes van oude Amerikaanse radio strips als Jack Armstrong (the all American boy), Wonder Woman, The Shadow. Tom Steen zag resultaat van zijn zendingswerk. Via alternatieve bladen kwamen klassieke Amerikaanse strips als Krazy Kat, de Katzenjammer Kids of Little Nemo in Slumberland heel langzaam weer boven water. De laatste keer dat ik hem zag, op de uitgeverij Thomas Rap, had hij een hele doos hasjpijpen bij zich, chillums ook. Hij rookte nogal, dat was aan zijn korte verhaaltjes wel te merken. Deze doos kwam hij nu plechtig bij de uitgeverij achterlaten. Hij stopte, zei hij, was eraf. Het laatste dat ik daarna hoorde was dat hij opgenomen was in Santpoort.

Het moet in 1968, 1969 geweest zijn. Niet lang daarna stierf hij. Ik kreeg platen van hem mee, er stond op T.M.F.Steen, Zwarteweg, Bussum. Huisnummer even kwijt want de platen gingen naar Piet Schreuders die er jaren later voor zorgde dat het Metropole Orkest de Mother Magoo Suite van Dennis Farnon uitvoerden. Vergeten muziek bij een tekenfilm over de moeder van het vergeten cartoonkarakter Mister Magoo, wiens bijziendheid zijn enige gimmick was (en de kreet om Waldo, zijn knecht, als hij weer in een put viel). Tom Steen, in leven corrector bij het Algemeen Handelsblad.Het is warm, oud papier gaat ruiken. Steen was een unieke voorloper. Bij veel wat in de jaren '60 en '70- werd opgerakeld aan oude films, strips en lichte muziek was hij betrokken. In Hitweek schreef hij Ultra korte SF-verhaaltjes en introduceerde hij de strip Krazy Kat van George Herriman. Hij werkte mee aan Barbarber, aan het filmblad Skoop en meer nog. Ook buitenslands.Jaco Groot van de Harmonie zou het Tom Steen-boek uitbrengen. En, was het niet K.Schippers, redacteur van Barbarber, dieeens toezei het te schrijven?Hitte, voetbal en vergeeld papier.Ik heb zelfs geen foto van Tom Steen.Op Internet bestaat T.M.F. Steen zo goed als niet. Dat moet veranderen. Wie helpt?avonden@vpro.nl