Frank O'Connor

Duizend Woorden

Vanavond, op de avond van het korte verhaal bleek het korte verhaal ongrijpbaar. Thomas Verbogt citeerde Kafka's 'Gib's auf'.Dat lijkt een goed resultaat. De voorstelling is te horen in De Avonden komende vrijdag van 20.00-22.00Winnares werd Ellen Heijmerikx met haar verhaal ‘De orka’..

Geerten Meijsing zei eens dat de roman alle genres opslokt: korte verhalen, essays, gedichten, ze komen allemaal terecht onder het dak van de roman. Onontkoombaar, korte verhalen, gedichten, essays, ze verkopen niet. En daar is dan het middel tegen alle kwalen: de plot, die de vreemdste zijsprongen kan herbergen, zolang de lezer maar geboeid blijft denken 'hoe moet dit aflopen?'.Heel de vertellende wereld hangt zich met huid en haar op aan de plot. En heel de lezende wereld wil weten hoe het afloopt.Goddank zijn er uitzonderingen! Daar ging het vanavond om. Er wordt meer kort geschreven dan ooit. Voor de krant, voor het scherm. Neem de zkv's van A.L.Snijders. Geschreven op beeldschermformaat. De verhalen waarmee D.Hooijer dit jaar de Libris-prijs kreeg zijn iets langer. Er is hoop.P.F.Thomése vertelde me eens dat hij al zijn boeken (op één na) in segmenten van ongeveer 350 woorden schreef. Zoals Hergé zijn Kuifje-avonturen per pagina construeerde, elk met een cliffhanger. Joost Zwagerman verwees naar de Ierse korte verhalenschrijver Frank O'Connor (1903-1966), die het korte verhaal een vrijhaven voor buitenbeentjes, eenzamen en verstotenen etc. noemde. De helden van de 'Lonely voice'.

Annemieke Houben

Brakmans hink-stapsprongen

 De voorlaatste Brakman 'Naar de zee, om het strand te zien' wordt vandaag in de Volkskrant (10 nov. 2006) onder de kop 'Paleistuin met schapenlucht' door Arjan Peters geprezen om zijn onverklaarde 'vreemdsoortige beelden' waarin 'alle mysterie behouden blijft'.Het laatste woord is lang niet gezegd. Steeds weer raken (andere) boekbesprekers geërgerd door het ontbreken van een 'verhaal'. En niet minder door zijn 'van de hak op de tak springen'.

 Vreemd blijft dat. Je zegt toch bij een schilderij van Magritte ook niet dat 'het niet te volgen is'. Je verwijt Lucebert geen 'gebrek aan samenhang'? Er bestaan andere samenhangen dan plotlijnen en causaliteiten. Zou er dan op Brakmans boeken niet 'roman' moeten staan? Andersom eerder, lijkt me. Geerten Meijsing heeft vastgesteld dat de roman als genre alle andere literaire genres heeft opgeslokt. Zeer waar. Bovendien blijkt Brakman in een eeuwenoude traditie te staan. Dat laatste leer ik uit de bachelorscriptie van de Neerlandica Annemieke Houben, getiteld: 'Van 't een op 't aer, soo word men niet dol', contextualisering van de onsamenhangendheid in het genre 'Van de os op de ezel'. Met dat uit het 16de eeuwse Frankrijk afkomstige genre - tegenwoordig zou je zeggen het 'hak op de tak-genre' - heeft de Neerlandistiek nooit veel raad geweten. 

 Toch was het in onze 16de en 17de eeuw vrij bekend. Schijnbare ongerijmdheid is het kenmerk, het ontbreken van een verhaallijn. Wat je leest zijn 'losse flarden gesprek, handelingen en spreekwoorden'. En 'doordat de fragmenten achter elkaar geplakt zijn wordt echter de suggestie van een doorlopend verhaal gewekt.' Over hoe die fragmenten met elkaar verband houden valt veel te zeggen. Associatieketens waren er nog niet, maar het woordje 'absurd' duikt al in 1549 in Frankrijk op. In vrijwel dezelfde betekenis als nu. Wat is sindsdien veranderd? Ik denk dat 'van de os op de ezel' zich - tegen de draad in - blijft emanciperen. In poëzie en in proza. .

Geerten Meijsing was in Amsterdam
Plato
Syracuse, Geerten Meijsing woont in de oude stad op het schiereiland.

Geerten Meijsing en Plato

Geerten Meijsing is ontsnapt aan onze vermaaksindustrie. Hij leeft en werkt teruggetrokken in Syracuse, Sicilië. Zojuist verscheen een belangwekkend boek van hem over denken, schrijven en lezen, kortom over zijn geestelijk hebben en houden.

Schrijven en denken. De wijze zwijgt, maar wat als hij gaat schrijven.Het boek heet Stukwerk en bevat 'enigszins filosofische essays' (uitg. Balans). De vaderfiguur erin is Plato. Plato, de filosoof die de eerste echte schrijver werd. Een sleutelstuk is 'De voertaal van het denken'. Over filosofie en literatuur.Geerten Meijsing en Plato zijn door de jaren zo innig verstrengeld geraakt dat Geerten in Syracuse is gaan wonen, waar de antidemocraat Plato, die in Athene niet langer gewenst was, tot drie keer toe een koning-filosoof probeerde te installeren. Er kwamen rampen van. Eerder publiceerde Geerten Meijsing zijn anti-Plato boek 'De ongeschreven leer'.Maar er bleek meer aan Plato. Plato is niet zo eenduidig als het lijkt en veel meer dan de godfather van de Rooms-katholieke kerk. Je vind altijd weer een andere Plato. Volgens Meijsing heeft Socrates nooit bestaan en is hij puur een uitvinding van Plato. Hij zal dat nog bewijzen, zegt hij. Terwijl ik dit schrijf is hij alweer op weg naar huis in zijn klassieke Citroen CX. Niets is bij hem zomaar. Als je in zijn Amsterdamse huis een glaasje limonade krijgt kun je kiezen, en dan krijg je de beste in z'n soort. Limonade met een verhaal. Zoals alles bij Geerten Meijsing. Hij rijdt het in 24 uur. Later meer. Oa. over zijn theorie van de verveling.