Piranesi, de geestelijke vader van het postmodernisme? Wat te denken van 'kitsch'? Gedefinieerd als 'het imiteren van voorbije kunststromingen - soms meerdere stromingen in één ontwerp - en het gebruik van overdadige versierselen.' Kitsch of postmodernisme?Over Piranisi's invloed op film- en stedenbouw vond ik mooie stukken in het ''Teylers Magazijn'', het museumblad.In zijn ''Il Campo Marzio' (een grote stadsplattegrond) schetste hij een versmelting van de ruïnes van het oude Rome met eclectische nieuwbouw. Het doet inderdaad denken aan de manier waarop architecten van nu het ''industrieel erfgoed'' integreren in nieuwbouw. De kardinalen fronsten. Van de bouwkundige ideeën van Piranesi is maar een enkel kerkje ook echt uitgevoerd.

Dat hij invloed heeft gehad op architecten, niet verbazend. Maar hij keek toch allereerst als een filmregisseur. Dat begon al bij het weergeven van de ruines van het oude Rome, die hij gebruikte als decors van een spektakelstuk, hoe indrukwekkender hoe beter.Daarna in zijn Carceri, zijn reusachtige, gefantaseerde ondergrondse kerkers. De Carceri hebben de filmgeschiedenis nooit meer verlaten. Overal waar ondergrondse gewelven raken aan labyrintische bouwsels hoog in de lucht zie je Piranesi terug. In Fritz Langs 'Metropolis', in Terry Gilliams 'Brazil', bij Harry Potter. Altijd weer de Carceri.

 Met deze mappen gebeurt nu iets. Uit de vele gedichten die er nog in zaten (Alida Beekhuis vond vier mappen met 250 ongepubliceerde gedichten in Louis' huis) komt een keuze in twee boeken: 'Laden Ledigen', een dik boek met gedichten, essays, radiopraatjes, tekeningen en composities dat binnenkort bij de Bezige Bij verschijnt en 'Bescheiden Kunsten', wat er al is, bij Brumes Blondes van kleine uitgever Laurens van Krevelen. Beide boeken zijn verlucht met tekeningen en collages van de schrijver. Bovendien verschijnt het eind van het jaar een boekje met gedichten van de Spaanse Alfonsina Storni, vertaald door Louis Lehmann.'Bescheiden Kunsten, Teruggevonden Gedichten' (80 blz., oplage 200 ex.) kost 17 euro en is te bestellen bij uitgeverij Brumes Blondes, De Genestetweg 16, 2061 VC Bloemendaal. Mail: krevelen@xs4all.nlHet ligt nog niet bij de boekhandel maar is wel al verkrijgbaar.

Pictogrammen gedragen zich anders, urine kun je als product heel sexy de hemel in prijzen zodat de consument waarachtig en slokje overweegt.En dan is er de ideële reclame. Bijna zo oud als de reclame zelf. Het medium is de boodschap En zo wordt de priester een fotomodel, iets te overtuigend aangekleed. Priesters op billboards zijn geen priesters. Ook al staat er onder: 'Sinds mijn vierde jaar wilde ik naar China, maar ik en God werden het niet eens over mijn plaats op aarde.'Samenvatting van een avond praten door een copywriter.Maar, pater Oremus is 84 en bestaat, hij komt uit Nederland. Eye opener is een tentoonstelling met een ideologische inzet. Maar, kun je de duivel met z'n eigen middelen bestrijden? Zijn er andere?

Achteraf greep ik naar een Hagenaar, mijn eerste leermeester in vormgeving, J.J.Beljon. Nooit gezien, ik ken hem alleen uit zijn meesterlijke boeken, neerslagen van zijn colleges. Hij was beeldhouwer en directeur van de Haagse academie. Zijn eerste 'Zo doe je dat' (1976, herdrukt in 1995, nog wel te krijgen) heb ik eindeloos doorbladerd (ik tekende toen), starend naar zijn manieren om de wereld te ordenen.Tekst en plaatjes.Vormprincipes droeg hij aan, de één na de ander. Als het stutten, het stapelen, het spoor, het splijten, het frommelen, het insnoeren, het hangen, het scheuren, het vouwen en zo door.

Ik zag ze weer op 6e Internationale Biënnale van de Fotografie in Luik, onder de kop 'Territoires'. Veel randgebieden, grensgebieden. Het stuifzand lokt. En dan kan ook ik het vaak niet laten, ziek als ik word van de opgekalefaterde Hollandse Ot en Sien-stadjes. Ik hou ervan.Slijtage kan zo mooi zijn, juist aan mensen. Maar wanneer wel en wanneer niet?De kwaliteit van de slijtage? Een zo omvattend verschijnsel dat ik het niet kan overzien.En het strekt zoveel verder dan de voorgebleekte spijkerbroek of rafelkleren, dan armoe als mode of zelfkanttoerisme. Gek trouwens, de voorgedeukte auto, eens bepleit door Wim T. Schippers, heeft het nooit gehaald

 Ze vonden hun modellen dicht bij huis. Ook in houdingen zie je de probeersels. Figuren op de rug gezien. Wat me nog steeds verbaast is hoe de Bijbelse figuren enerzijds lijken op het buurmeisje of de bakker, en hoe ze anderzijds zo rijk mogelijk worden uitgedost. Figuren uit de Heilige Schrift waarmee je alle dagen leefde, opstond en naar bed ging, die figuren moesten herkenbaar zijn en tegelijk bijzonder. Kleren en sieraden dus. Zo mooi en fantasierijk dat ze bijna niet echt bestaan kunnen hebben. Hooguit een lapje brokaat of en ketting, denk je, maar verf is geduldig. Alles kan op het doek.

 En dan de meisjes, zeg zelf voor een heilige neem je geen dikkerdje, trouwens in de Bijbel staat met zoveel woorden dat Maria Magdalena kostbaar gekleed gaat. Zij moet een voorbeeld geweest zijn. En bij dit alles kijk je naar één grote familie. Christus als de peuter next door, de Wijzen als grappige allochtonen. Veel vragen. Volgende week stel ik ze dv. aan medesamensteller Friso Lammertse

De dag bij Dave Meijer was een dag van herkenning. 'Ja! Ja, dit ken ik. Vraag me niet waarvan, maar ik ken het. Een vloedlijn, een dijk, een horizon. Nee, hij stond op de grond, met beide voeten. En staarde in de verte. Zo heet ook de tentoonstelling die zaterdag in Goes, bij galerie Van den Berge, werd geopend: 'In de verte kijken.'Niet dat hij niet tegelijk van bovenaf keek of van onderop. We herkenden het bij elkaar. Zo begon een uitwisseling van woorden en beelden die geleid heeft tot een boek in twintig exemplaren, dat zaterdag in Goes lag. Tientallen, honderden mails. Er is geen détail, geen millimeter in dat boek waar we het niet over hebben gehad. Wat is een landschap? Ik herlas Kafka's Amerika en zag het continent ontstaan. Met elke stap die Karl Rossman er in zet, kwadratisch groeiend in alle richtingen. Zo verging het ook mij. Ik bracht al lopend een landschap tot stand dat reikte tot in het uitspansel. Een landschap is een daad. In de verte kijken. 'De einder. Dat is nog eens een woord. Altijd toegang tot de hemel. Niet BOVEN je hoofd kijken, nee gewoon in de verte. Ogen toeknijpen en je bent er.'

Luik, dat weerstand bood tegen de Duitse inval van 1914 werd de plaats voor het Nationale Gedenkteken, 75 meter hoog. Jozef Smolderen ontwierp het. Na 1945 werd het een monument voor beide oorlogen. De Art Déco kerk is van 1936, 60 meter hoog. Dezer dagen wordt het monument gerestaureerd, maar deze kerk niet. Hij vervalt stilletjes en zit dicht. Er schijnt een lift in te zitten waarmee je vroeger een uitzichtpunt in de koepel kon bereiken. Nu niet meer. Tekenen van leven op en zondag: een kleine kerkdienst in de crypte waar kennelijk geen instortingsgevaar bestaat, en op de treden van de bouwval een groepje hangjongeren. Een idyllische plek. Hoe vergat het de Nationale Gedenkplaats van een uiteenvallende natie?

 Al sinds zijn vroege jeugd bouwt Henk Hofland met simpel gereedschap en de allergoedkoopste, meest op straat gevonden materialen zijn speelgoedvoertuigen die het nog doen ook. Zijn moeder leerde hem wat een goede gereedschapskist is en wat je ermee kunt doen. Maandag na 21.00 is hij in De Avonden te horen over de nieuwe editie van Rederij Hofland, het boek dat in 2000 voor het eerst verscheen met als ondertitel 'Bootjes, karretjes en machines om zelf te maken'.Waarin hij kinderen van nu voordoet hoe het kan.'Terug naar het stenen tijdperk,' is het motto. Zonder computers kom je ver, heel ver. Geduld en taaie volharding maken de ware scheepsbouwer.

 Proefondervindelijk bereikt hij zijn resultaten. Zo ontstaat tenslotte een ideale katamaran met rompen van plastic flessen en zeilen van plastic zakken. Te land ontstaan de wagens die als wielen eerst dubbele flesdoppen hebben, maar later ook rollende frisdrankblikjes.Bouwmaterialen zijn metalen kleerhangers, blik, ballpointhulzen, paperclips.Waar is elektriciteit goed voor als je windkracht hebt en zelf een windturbine kunt bouwen met een Colablikje of een 1,5 liter plastic fles?Het staat allemaal haarfijn beschreven. En reken maar, alles werkt, vaart en rijdt echt.