,Als we voor dat huis, Turennestraat 21 staan vertelt Wiel Kusters dat Kemp z'n werkkamer aan de voorkant had. Hij zat hier - bijna als in een treincoupé - en keek veel naar buiten. Achter in het huisje, achter de schuifdeuren, zetelde mevrouw Kemp. Samen met haar drie zonen wantrouwde ze ten diepste wat Pierre Kemp in z'n vrije tijd uitspookte. Zijn gedichten, zijn muzen. De jongens bleven na de dood van Kemp (1967) nog lange tijd bij moeder thuis wonen. Toch ondanks alle wantrouwen bleken nog in 1994 de nalatenschap en de boeken van Kemp intact aanwezig.

 Biograaf Wiel Kusters - Pierre Kemp, Een leven, uitg. Vantilt - en ik liepen de twee straten naar het Maastrichtse station, die ook Kemp voor 1945 dagelijks ging. Naar de trein die hem naar z'n werk op de mijn Laura bracht.
Het treintje naar Heerlen zagen we net vertrekken. De trein - denk aan Paul Delvaux - het rijk van de geest, van de muzen.
De Nederlandse poëzie van zijn tijd, van Roland Holst, Achterberg en Bloem vond Kemp maar doodgraverspoezie, hij las liever Fransen, vooral Mallarmé, Duitsers, Japanners en Chinezen.

 Morgen na 21.00 de levenswandeling van Pierre Kemp in de Avonden.
 

Die bijvoorbeeld in het Nederland van 1959 de bundel 'Garden, 36, 22, 36 inches' uitbracht, genoemd naar de maten van de Parijse Bluebell girls. Ja de danseressen. De forens tussen Heerlen en Maastricht met z'n erotische treindromerijen.

Haute coutûre

Iemand met een fluweliger zwart
dan anderen in de blauwe tonen
wenst mij een goeden avond nacht-apart
en ik zou maar eens komen.

Om negen uur met zonneschijn
zal ik op uw spreekuur zijn!
En wijl ik daar ben heengegaan
heeft zij zich zo iets aangedaan.
 

 Henk Hofland schreef over het vergeelde papier van de zestig jaar oude partituren waarmee Arthur Slenk de collages van zijn werk 'Partituur' maakte. Over handschriften: 'de  wisselende druk van de pen op het papier, verbeterde vergissingen, de slijtage aan de hoek waar het blad werd omgeslagen. Allemaal sporen van de onbekende leden van het amateur-orkest dat dit muziekpapier gebruikte.'  
Zeven jaar was Slenk met lijm en schaar bezig de uitgezochte stukjes papier te ordenen, te verschuiven en op te plakken. 'Partituur' verscheen in 2006 in boekvorm. 144 pagina's met muziektekens. 'Collages van beheerste bezetenheid' (Hofland).
Het papier zou toch verdwijnen in het digi-tijdperk? Maar dat gebeurde raadselachtig niet. Papier heeft een taai leven.
 

Het schilderij van Jan van Wassenaar en de twee kogels. Jan werd getroffen door de eerste kogel, en had daarna een groot litteken, zodat op schilderijen van daarna alleen de linkerkant van zijn gezicht te zien is.

In 1509 werd hij bij Padua gewond door een schot in zijn kaak. Na vele krijgsverrichtingen in Utrecht en Gelderland werd hij in 1516 door Karel V tot stadhouder en opperste-kapitein over Friesland benoemd.
Ook daar voerde hij vele oorlogen tot hij in 1523 bij de belegering van het dorp Sloten een kogel in den arm kreeg, aan welke wond hij op 4 december van dat jaar, op 40-jarigen leeftijd te Leeuwarden stierf.
Zijn lijk werd naar 's-Gravenhage vervoerd en aldaar
in de Kloosterkerk (toen de kerk van het Jacobijnen-klooster)
begraven.
 

 In Eerbeek zag ik een gloednieuwe 'papierstraat', waar uit vezelrijke pulp tenslotte volautomatisch, na talloze bewerkingen papier ontstond. 
Dit kwam vanmiddag boven toen ik Apeldoorn, in het CODA-museum - een paar bushaltes van Eerbeek - de Holland Papier Biënnale 2010 zag, waar kunstenaars laten zien wat je met papier kunt doen. In Rijswijk is de andere helft van de tentoonstelling.

 Een verrassing is Arthur Slenk, die levenslang maniakaal stukjes papier knipt en plakt. Van hem is een aparte show ingericht.
Slenk houdt van herhaling. Neem nu dit hele vel met de uitgeknipte letters Z.O.Z.
Hoeveel jaren heeft Arthur Slenk papiertjes van straat opgeraapt en bijeengegaard? Wat voor een leven leid je dan? Ik sprak hem vanmiddag. Een beminnelijk mens.  
Zijn grote boek heet 'Partituur'.
Zaterdag in de weekendbijlage van de Avonden meer.
 

Ik lig in het gras en bekijk de half witte, half groene sprieten die het strafschopgebied markeren. Voor je 't weet komt er een hele dichtbundel. Wat daarin gebeurt is ook heel Haags.Het waait er. Regels en woorden worden voortgeblazen. En vinden nauwelijks houvast. Een enkele plastic fles stuitert op een stoep. Een fiets valt om. Beetje op z'n Haags uitspreken ook. Heb je dit eenmaal gevonden dan kun je 'Terrein' lezen: 

'(...)

In een parapluwinkel valt een paraplu van de toonbank.

Op een smalle tak zit een duif
die eraf valt, fladdert en opnieuw gaat zitten.
De bes die te ver aan het uiteinde van de twijg hangt.
De tak die doorbuigt, de kraag die opbolt als de duif verschuift.'
 

Hello
My name is Michael Williams from Nigeria, I have a proposal that will give us a lot of money, get back for full details with some of your information like your full name, Age, occupation, Address, Phone Number and others.
You can call me on this +2348083049055

Toch, de formulering is sympathiek. Wij, Michael Williams en ik zullen allebei rijk worden. Hij in Nigeria, ik hier. Hoe? Heel verkeerd dat soort vragen te stellen. Dat hoeft Michael niet uit te leggen. Hij, in Nigeria, heeft weet van die dingen. Ik moet daar op vertrouwen.
En zo dacht ik aan de autogeesten van de Nigeriaanse fotograaf George Osodi. Niet bellen, mails weggooien, ik weet het. 
Als ik iets laat horen zullen ze me vinden. 
 

 De Eerste Vlakte is zowat volgebouwd en begint alle trekken van beschaving te vertonen: wegwijzers, straatnaambordjes, net plaveisel.
Meer dan een stuk of tien dansende konijnen kwam ik niet tegen. Waar zijn de windgliders en de experimentele vliegtuigjes gebleven die in vorige jaren over de mond van de Waterweg cirkelden? De wildkampeerders? Verdwenen, er is geen open ruimte meer. Ook niet voor de club van de radiografisch bestuurde miniatuurvliegtuigjes. Die hebben nu een veldje achter Pernis.
 Het Wilde Westen verlegt zich verder in zee. Maar daar is nog weinig anders dan opgespoten zand.
En dan, waarachtig, een Bezoekerscentrum. Met computeranimaties, folders, alles om de Tweede Vlakte aan de man en het gezin te brengen. Schrijvers, dichters en beeldend kunstenaars dragen brave steentjes bij.
Stuifzand en beschaving.
 De laatste rafels van Nederland worden met vaste hand ingekaderd. Er is geen zak meer aan.   
 

Ze vertelt van de fotograaf George Osodi (1974) uit Nigeria, die een tentoonstelling wilde maken in Lagos met als titel 'de duivel'.
Dat komt, heel Nigeria staat vol autowrakken. En iedereen gelooft dat de duivel de hand heeft in de talloze ongelukken. George wist niet hoe gauw hij die titel moest schrappen.

Het bezielen van materie, dat is wat hier gebeurt. Huma Bhabha (1962) uit Karachi woont in New York. Van haar staat er een soort sarcofaag waar een wild gebarende dode uit lijkt te willen ontsnappen en een beeld met een lijf van piepschuim dat 'Ghost' heet.

Je hebt twee soorten mensen, zij die dingen van straat oprapen en de anderen. Zo staan Kurt Schwitters, Louis Lehmann en Henk Hofland opeens naast elkaar. Ze kennen de waarde, de uitdrukkingskracht van materiaal. Ze verstaan de kunst van het 'er iets in zien'. En er iets mee doen. 

In 2004 zag ik in Den Haag een meester, de Cherokee Jimmie Durham. Ik schreef: 'Een plaat zwart marmer is gevallen op een paar ivoorkleurige pumps. De neuzen kijken je verbijsterd aan: 'Baby please don't go'. Durham (1940) was in de VS sinds de jaren '70 bekend als strijder voor Indianenrechten, schrijver en kunstenaar. Hij lijkt een goed voorbeeld van hoe 'roots' en 'engagement' je in de weg kunnen zitten. Zijn materiaalkeus is vereenvoudigd. Van talrijke gevonden voorwerpen is hij nu beland bij PVC en brokken natuursteen. Sommige stenen dragen een jas. Er ligt een grote stenen balk in een bed dat onder hem is bezweken. Het is de helft van een lits-jumeaux. 'A stone in bed at home' (2000)
Van Durham zal ik morgen nieuw werk zien. En ook oa. van de oervader in het genre Daniel Spoerri en de zo grappige, in Amsterdam opererende Papa Adama uit Burkina Faso.
Morgen in de weekendbijlage van de Avonden meer.