Sherman (1954), een feministe die zich al twintig jaar boos maakt over de stereotiepe rollen die vrouwen krijgen opgedrongen. Haar antwoord: genummerde zg. 'Untitled Film Stills', foto's uit denkbeeldige films.
Dat wil zeggen, ze bedacht filmscenes waarin ze zelf - aangekleed, opgemaakt - de hoofdrol speelde.
Dat idee werd door de fotostudenten gecoacht door Viola Renate geadopteerd. Maar het meest opvallende in hun resultaten is een verandering van toon. Ze vinden het kennelijk spannend zich te verkleden en even filmster te zijn in een zelfverzonnen verhaal. De feministische Sherman accenten zijn verdwenen.    
Grappig bij al deze zwart-wit foto's te bedenken hoe ze - na de verkleedpartij en het oefenen van de pose - met de zelfontspanner zijn gemaakt.

Ze blijven tot 5 april hangen. 

Morgenochtend tussen 8.00 en 12.00 loop ik voor de weekendeditie van de Avonden eerst op het Centraal Station, waar Cindy Sherman en Jean Tinguely moeten zijn, en daarna neem ik poolshoogte in galerie Chiellerie aan de Raamgracht 58, waar niet alleen het werk van Chaim Soutine 'Le boeuf' (1925) te zien is, maar ook een dode os, precies als die welke ooit aanleiding gaf tot dit schilderij. 
Een onderneming van Maurits de Bruijn en Vincent Verhoef
Soutine was vermoedelijk manisch depressief. Hij deed verscheidene zelfmoordpogingen en vernietigde vaak eigen werk
De geslachte os waarnaar hij dit doek schilderde lag verscheidene dagen in zijn atelier. Soutine (1894-1943) heeft in die periode veel slachtvlees geschilderd. Dit in navolging van de door hem vereerde Rembrandt.

ps. de ossen-serie van Soutine kwam moeizaam tot stand omdat het lijk begon te ontbinden en te stinken. Maar Soutine werkte koortsachtig verder tot het vlees niet meer de goede kleuren had. Toen probeerde hij nog dat te corrigeren door emmers ossenbloed over het karkas te gooien..

De mensen in Napels, in het rijk van de lokale mafia (waarom niet op z'n Italiaans geschreven?), de Camorra, hebben nog minder uitzicht op een ander leven..
Toch, op het eind lijkt de ontwerper bij een illegaal naaiatelier die zich 'verkocht heeft aan de Chinezen' er met een vrachtauto vandoor te kunnen gaan, zonder twijfel naar het Noorden. Als enige.
'Gomorra' van regisseur Matteo Garrone heeft ook een decor dat dat thema prachtig benadrukt. Een vervallen betoncomplex dat eens een woondroom moet zijn geweest, maar in dit verhaal de  opgeslotenheid van de bewoners heel precies weergeeft.
En dan hun gezichten.
Leven, iets van een carrière maken kan hier alleen in de misdaad. Of het nu kleding is of afval.
Trouwens, de meneer van de mafia herken je in het lokale café onmiddellijk, zo leerde ik eens in Italië. Hij is degeen die nooit iets afrekent. 
En Roberto Saviano, de schrijver van het boek waarnaar de film gemaakt werd zit nog steeds ondergedoken.

Jelle Brandt Corstius – Rusland voor gevorderden. Berichten van een overlever (Prometheus)
Martin Bril – De kleine keizer. Verslag van een passie (Prometheus)
Dylan van Eijkeren – Het beste land ter wereld. Een Nederlander reist door België (De Geus)
Marona van den Heuvel – Bentleys in de steppe. Een portret van het moderne Kazachstan (Atlas)
Lieve Joris – De hoogvlaktes (Augustus)
Carolijn Visser – Shanghai Skyline (Augustus)
Rudi Vranckx – Stemmen uit de oorlog (Meulenhoff/Manteau)

De prijs is ook bedoeld om het werk van de in 1992 overleden  Bob den Uyl weer onder de aandacht te brengen. Omdat ik in de jury zit heb ik het daar moeilijk mee. Waarom reizen mensen? Zelden, zoals Bob den Uyl, uit rusteloosheid, omdat ze het thuis niet uithouden. Terwijl  zo'n manier van reizen toch... Later meer.  

Wat me het meest bijbleef waren foto's van Scott en zijn vijf overgebleven mannen in hun tent op de terugweg.
Foto's die maanden later, in november pas werden aangetroffen in de tent bij hun dode lichamen en later afgedrukt.
Ook het dagboek van mijn held, Robert Scott werd toen gevonden.
Held?
In 'Naar de rand van de kaart' van Gerrit Jan Zwier, een verslag van zijn reizen in het gebied, vind ik heel terloops wat beslissende feiten over de poolheroiek van 1912 en mijn jeugdheld Robert Scott.
Uit 'The Endurance' van Caroline Alexander haalt hij details over de 'onvoorstelbare incompetentie' van nog steeds vereerde Engelsen als Scott en Shackleton.
Scott was zo eigenwijs pony's mee te nemen die eerder bewezen hadden de pool niet aan te kunnen en honden die hij - anders dan Amundsen - niet de baas kon. Ook werkte hij met motorsleden, die vastliepen. Feiten en heldendom verdragen elkaar slecht.  
Amundsen wist hoe je poolhonden dresseerde en legde tweemaal zoveel afstand per dag af. 
Scotts 'fatale, hardnekkige stommiteiten' kostten heel wat  van zijn zeer loyale manschappen het leven.

Hij  is een 'ruïnoloog' ('ruiniste'), die vernietiging van architectuur en spontaan verval vastlegt. Waarom?
Wat bedoelt hij met zijn geëtste ruïneparken, waar torenflats verzinken in Hercules Seghers-bossages? Het zelfde als wat hij over Piranesi aanhaalt: Piranesi zwijmelde niet. De ruïnes van het oude Rome wekten - net als de sloop van de 'modernistische' beton-architectuur bij Gaillard - zijn verontwaardiging.  

Vanmiddag keek ik naar de merkwaardige serie 'The New Picturesque' (2007-2009).
Daar breekt opeens agressie door. Tegen het meest opgelegde plaatje van de wereld, de ansicht.
Hij ruineert ze.  

Wat zij niet weet, maar elke Haagse jongen wel is dat heel onze kust, hier en overal tussen Cadzand en de Waddeneilanden nog steeds vol ligt met bunkers. Ach die geruchten! Er werd gezegd dat je tot aan Spanje toe door ondergrondse gangen kon lopen. Zelfs onder de Waterweg door? Jazeker! Het waren de dagen van de Zwartte K en de Rooie F., dat waren de code's op de muren van de complexen waar je in doordrong met je zaklamp of kaars. Cyprien Gaillard had contact met het Haagse Bunkergenootschap, en met bunkerdeskundige Ambachtsheer op het stadhuis, die wist ervan.

Waarom het woord Calvinisme tussen aanhalingstekens staat? 
Vanmiddag was ik bij Mirjam op de VU. En daar, 14-hoog, met uitzicht op de Bosbaan legde ze het uit: het 'Calvinisme' is niet typisch Nederlands, en Calvijn (uit het Franse Noyon bij Compiègne, later gevlucht naar Genève) was maar één van de voormannen van de reformatie.
We spraken nog genoeglijk over de 'dubbele predestinatie' die hij bedacht als antwoord op de mode in astrologie van zijn tijd, en die tenslotte, lang na zijn dood, in Dordrecht (1618) door de Nederlandse synode werd geadopteerd.
De mens wikte, maar God had al beschikt, voor je geboorte. Van een vrije wil kon geen sprake zijn.
Zo denken streng gereformeerden er nog steeds over. 
En gek genoeg, ook de natuurwetenschappers van onze tijd komen - langs andere wegen - tot de zelfde conclusie.

Maandagavond na 21.00 is ze te horen in de Avonden

Zaterdag hoop ik tegen 11.45 in de weekendeditie van de Avonden rond te lopen in Galerie Diana Stigter in de Amsterdamse Jordaan, langs het werk van de Londenaar Tom Gidley.
Veelsoortig werk. Zoals ie ook een band oprichtte die uit louter basgitaren bestond en een tijdschrift. Gisteren ben ik wezen verkennen. Het titelfilmpje bestaat uit gevonden foto's van het gebouw waar de psychiater R.D.Laing ooit z'n griezelige experimenten deed. Tegenover het filmscherm staat een miniatuur gebouw waar een klimop in woont ('Her medication'). 
Ook de andere voorwerpen en schilderijen maken deel uit van een beeldverhaal, maar welk? Gidley (40) schilderde portretten van in het gezicht verminkte veteranen uit WOI, die porseleinen maskers kregen ('Nightflowers'), die echter zo'n vreemd effect hadden dat ze er alleen 's avonds mee op straat durfden.
De hele tentoonstelling lijkt wel te bestaan uit overblijfselen, na-effecten. Er is van alles voorbij, en het was vrij erg.
Nog een titel, van de man die ook de preciese roman (‘Stunning lofts’, 2005) geschreven heeft: 'Words are Anaestesia' (2009).   

Tijdens de vasten van 1522, toen iedereen in Zwitserland nog katholiek was, at een aantal mannen, dwars tegen de katholieke voorschriften in, worst. Bij dit beroemd geworden 'worst-eten' was ook kerkvader Ulrich Zwingli aanwezig.
Hoewel hij zelf geen worst at schreef hij wel een pamflet waarin hij het worst-eten verdedigde.
Volgens hem was er geen gebod om te vasten in de Bijbel te vinden, en konden gelovigen zelf beslissen wat ze aten of niet. De stadsraad van Zürich wist het even niet. Wat betekende dat ze zich niet automatisch schikte onder het gezag van de bisschop van Konstanz, waar Zürich onder viel.
Zwingli nam, veel radicaler dan Luther, die ook al actief was, afstand van de regels van de katholieke kerk.
'Worst!'
'Dat maken we zelf nog wel uit!'
Het zou nog wel even duren voor ze in de Lage Landen zover waren.
Reformatiegewijs kwamen onze voorouders wat achteraan.