Waarom? Ik hoor tot het mensenslag dat niet ontvankelijk is gebleken voor religie. Echt niet. Ondanks een bijbellezende grootvader, het bezoeken van zondagsscholen en jeugdkerken, het dagelijks bidden voor het eten ben ik niet aangetast.
Nog zie ik de zondagsschool- juffrouw bezig met het 'viltbord' waaraan figuren en decorstukken uit de bijbel konden worden gehecht.
Jezus natuurlijk, de discipelen, een oase met vrouwen die kruiken op het hoofd droegen en de karavaan herinner ik me.
Zo componeerde de juffrouw illustraties bij haar verhaal.
Ze had één probleem: Jezus. Die viel steeds weer - midden in het verhaal over de barmhartige Samaritaan - van het bord af op de grond. Jezus was versleten. Dat redde me.     

Nee, ik moet niet bij Calvijn zijn maar bij Menno Simons, zijn tijdgenoot de Wederdoper, die de volwassenendoop bepleitte. Kinderen opvoeden in een geloof is schandelijk.  .

Het Futurisme beperkte zich niet tot kunst. Het leven zelf moest gevierd worden in al z'n gewelddadigheid.
Voor Marinetti was oorlog een hygiënisch proces.
In august 1914 kreeg hij al z'n zin. Maar tot die tijd was het Futurisme in de mode. Weg met Italië, z'n professoren, z'n toeristengidsen en antiquairs. Marinetti wilde af van de musea, 'die het land bedekten als kerkhoven.'
In 1909 verschijnt ook het manifest: 'Laten we het maanlicht doden', waarin Marinetti zijn 'broeders futuristen' oproept  tot een oorlog tegen 'alle doden die ons de weg versperren'. De verwoestende tocht die zij vervolgens maken, leidt langs de steden Jicht en Verlamming.

Er was zelfs Futuristische muziek, die werd geproduceerd door lawaaimachines die het geluid van fabrieken imiteerden.
Kunst, dat was lawaai en stank, zei Marinetti in 1912 al.
Echt, hij was z'n tijd vooruit.

Er zijn vrachtwagens vol verdwenen naar de tijdelijke opslag waar het zand weer uit vandaan komt na 29 maart.
In de verte draaien de hijskranen boven Duindorp waar portiekwoningen uit de jaren '30 vervangen worden door dure nieuwbouw.
'De ruïnes van morgen,' zegt Cyprien Gaillard. Niks nieuws.
Heden en verleden kijken elkaar in zijn werk aan.
Albert Speer ontwierp al gebouwen waarvan hij hoopte dat ze mooi zouden vervallen.  
Cyprien heeft meer dan dertig slooppartijen bestudeerd, In Glasgow, Baltimore, Pittsburg, Detroit. Binnen een generatie sloopt de staat goedkope woningbouw alweer. 
Hij is niet tegen de sloop van Duindorp, deze ruïnist, ruïnoloog bekijkt ruïnes van vroeger en nu. Hij speelt met de tijd.
In zijn etsen in de serie 'Belief in the Age of Disbelief' zie je werk uit de renaissance, Rembrandt, Jan Hackert, met betonnen huizen ertussen. Ook Piranesi komt aangewandeld.

Morgenavond na 21.00 is ie te horen in De Avonden

Wat vertelt het materiaal de beeldhouwer? Woorden lijken daar amper voor. Cragg werkt met een mengsel van methode en gekte. In zijn omgang met het gewillige brons (vaak met verf bespoten), met hout, roestvrij staal of kunststof volgen ideeën, emoties en gebaren elkaar op. 
Hij blijft zo ver hij kan van gevestigde vormen.
Geboren in 1949, in Liverpool, verliet hij Engeland in 1977 en vertrok naar Wuppertal, waar hij nu en beeldenpark onderhoudt. Hij won de Turnerprijs. 
Hoe dan? Zijn project 'slingerzuilen' laat het zien: de slingerzuil, is een stilgezette wervelstorm, de kolking van afvoer van een bad, kortom, de turbulentie zelf. De slingerzuil zoekt vaste grond, dreigt om te vallen. Je bent het zelf.

In alles zoekt de blik van de toeschouwer het menselijk lichaam, het gezicht. En kijk daar is het al. 
Cragg is een materiaalfundamentalist. Tot zijn favoriete technieken hoort het stapelen, in lagen, het meest elementaire bouwprincipe.
En, wat er massief uitziet moet het bij hem ook zijn. Ik dacht aan het klassieke boek van J.J.Beljon, Zo doe je dat, Grondbeginselen van de vormgeving (1976).

Nog te zien in 'Beelden aan Zee' in Scheveningen tot 3 mei.

'Het graf van de farao' zeg ik voor de grap, als we eenmaal aan de rand van de niet misse uitgraving staan - veel zand is tijdelijk elders opgeslagen, vrachtwagens vol, want na 29 maart wordt de blootgelegde bunker weer keurig toegedekt - maar Cyprien Gaillard vertelt breed lachend hoe hij in Egypte, bij de piramiden op dit idee kwam.
Hij neemt wat duinzand tussen z'n vingers en zegt 'daar in de woestijn is net zulk zand'.  
En daarna bespreekt hij het bouwkundig panorama aan onze voeten. Dat strekt van het schitterende betonmonument dat de Scheveningse pier toch eigenlijk is, totaan het half gesloopte Duindorp waar we overheen kijken.
We zien de graafmachines, boven de huizen uitstekende hijskranen en hij zegt 'die blauwe Caterpillar daar beneden sloopt, dat is de slechterik, de onze, de gele, dat zijn de goeie Caterpillars.
Hier vanaf dit hoge duin ziet de kunstenaar, de archeoloog, de bouwers ginds. 'En omgekeerd, zij kunnen ons zien. Zouden ze begrijpen wat ik hier doe?'
Wist hij eigenlijk wat er onder het zand uit naar boven zou komen?
'Nee, geen idee, we hadden kaarten maar geen schetsen. Het was een complete verrassing.'Wat zijn we hier anders dan twee spelende jongetjes.' 
Met een brede lach geeft hij het toe. Maar daarna gaat het weer heel ernstig over beton en politiek in Parijs, Glasgow en Amsterdam.

 Ga het zien, het stenen muurtje waarop hondenuitlaters even konden zitten blijkt te liggen bovenop een kolossale onderaardse bunker, die nu helemaal is uitgegraven.
Eén van het stelletje dat het Verversingskanaal moest bewaken, want tja, áls de geallieerden in Scheveningen zouden landen was dat een makkelijke doorgang.
Vanmiddag sprak in Cyprien al, morgenochtend staan we daar in het zand en moet hij maar eens uitleggen waarom het graf van de farao moest worden blootgelegd.
Cyprien heeft zich gestort op het échec van het moderne. Wat ging er mis met de moderne betonbouw en de maatschappij die dat voortbracht? De huizenblokken rond Parijs of in Glasgow of in de Bijlmer die overal - binnen en generatie - worden gesloopt.

 Dit bunkerbeton ziet er verdacht esthetisch uit.
Het is allemaal 'zo dubbel' zeg dat.
Maar wat ging er mis?
Beton? We zijn het zelf.
Wat is dit voor vreemde archeologie?

Cyprien speelt met de tijd. Op zijn etsen zie je betonnen flats staan in een landschap dat door Hercules Seghers gedaan lijkt. 'Belief in the age of disbelief,' heeft hij ze genoemd.  Ik heb veel vragen.

 'Slow Future' brengt op de NDSM-werf en in Smart in Amsterdam een internationale dans-, licht-, muziek- en performancevoorstelling van Hisako Horikawa (Body Weather), Jacques Foschia (klarinet en radiogolven), Anthony Carcone (verstoorde strijkinstrumenten), Andy Moor (gitaar), Emma Nik Thomas (dans) en Vilbjorg Broch (performance) en vele anderen.

 Zal het er allemaal zeer, zeer traag toegaan?
In elk geval voelen de artiesten zich allemaal verwant met het concept van een Langzame Toekomst. Marije zal heel langzaam moeten tapdancen.
Hoe verschillend ook, ze delen zulke dingen als een belangstelling voor organische ontwikkeling, voor de manier waarop muziek zich uit geluid ontwikkelt (Floris van Manen waar ben je?), voor 'vraag en het antwoord binnen één lichaam' en de levende relatie van wat ze doen met de omringende architectuur.
Ze beschouwen zich als een 'culturele onderstroom'.

 Tijdens de voorstellingen wordt een antwoord op het Futuristisch Manifest gepresenteerd: het Langzame Toekomst Manifest. Waarin plaats voor diversiteit wordt gevraagd, voor het individu, voor contemplatie.
Maar, besluiten ze, wat daarvoor bovenal nodig is, is Tijd.

* 'Tekenende details' verlevendigen situaties die anders plat zouden blijven. Wat je nodig hebt is intense, genadeloze observatie.
* Eigenaardigheden zijn interessant.
* Karakters hebben details nodig waarmee ze zich in je geest kunnen nestelen.

* Het is goed om niet uitgesproken, niet herkende pathologie in je verhalen te hebben. De provincie is vol van niet uitgesproken pathologie. Anders dan in de stad worden geestelijke aandoeningen daar niet herkend.
* Niets wat je verzint zal de haren zo te berge doen rijzen als wat de mensen je vertellen.
* Luister naar niemand. Ook niet naar mij. Dat is fataal.

Vorig jaar is er een duivennest van lasdraad en ander materiaal, "plastik" weggegooid.

de duiven broeden in de werk plaats en daar licht 1.2 mm lasdraad op de grond en dat verwerken ze in het nest.

als het mee zit maken ze dit jaar ook weer een nest en dan zullen ze ook wel weer lasdraad gebruiken.

als er weer een nest komt dan willen we hem wel op sturen. Want we willen de duiven uit de werkplaats weg hebben.

Groeten B. Boon

* Fictie zou iets geestachtigs moeten hebben, iets alwetends. Waardoor het tot een andere werkelijkheid behoort.
* Schrijven moet gaan om het ontdekken van wat tot dan toe niet was opgemerkt. Anders heeft het hele proces geen zin.
* Wees alsjeblieft experimenteel, maar laat de lezer deel zijn van je experiment.
* Schrijf over duistere zaken, maar schrijf niet duister.
* Het is wel goed om sommige dingen die je schrijft duister te laten.

* Natuurwetenschappers zeggen nu dat er niet zoiets is als tijd: alles bestaat naast elkaar. Chronologie is totaal kunstmatig en wordt wezenlijk bepaald door emotie. Die samenhang suggereert een soort gelaagdheid, waarbij verleden en heden met elkaar te maken hebben of naast elkaar bestaan.   
* Een besef van plaats onderscheidt een literaire tekst. Misschien is het een distillaat van meerdere plaatsen. Je moet wel een hele goeie reden hebben om je verhaal niet ergens te situeren.

Morgen meer.