Giuseppe Capogrossi (1900-1972) - zonder titel (1960)
André Waterkeyn  (1917-2005) - het Atomium (1958)
Hans Hartung (1904-1989) - zonder titel (1956)

Moderne Kunst

In het Brusselse Paleis voor Schone Kunsten kwam ik onverhoeds in mijn jeugd terecht. En dan nog in een heel eigenaardig compartiment daarvan.Erboven hangt het bordje Moderne Kunst. Nu verzamelde ik al jong kalenderbladen met reproducties, ik wist van impressionisten, kubisten, van Chirico, van Klee en Mondriaan, maar er bleven onbegrijpelijken in mijn verzameling: de pure abstracten.Misschien later, dacht ik.

En hier in Brussel hingen ze opeens. Op een kleine expositie van het Belgische kunstblad Quadrum (1956-1966), dat ook meehielp de Brusselse Expo in 1958 van kunst te voorzien. Dat leidde tot de tentoonstelling ''50 jaar Moderne Kunst''Groepsfoto's van ernstige, internationale mannen in pakken. Hun namen en de beschrijvingen riepen een wereld wakker. Waar hebben ze het over? De catalogus geeft een indruk: Hans Hartung ('gebaar en daad gedragen door bezinning'), Guiseppe Capogrossi ('Het teken is. Punt. Niks interpretatie.'), Sondeborg ('Verfsporen die zich over het hele doek slingeren'), Edoardo Chillada ('Waar het lichaam stopt, begint de ruimte: 'er-zijn' tegenover 'leegte'). Ik ben nu zover dat ik ze kan volgen. Dat ik van elk van hen durf te zeggen of hij swingt (vrouwen ontbreken hier niet toevallig) of niet.Het zou wel verboden moeten zijn dit soort onmachtige teksten te plaatsen naast abstract werk. Daarna bezocht ik het gerestaureerde Atomium en sprak met gebogen hoofd een kort gebed uit.

Marcel Feil (links) en Fran van der Hoeven
''Joy of living'', 17 april 1942
Weegee (1899-1969)

Weegee the famous

 Afgelopen vrijdag opende in het Amsterdamse fotomuseum FOAM een tentoonstelling met werk van de legendarische Amerikaanse persfotograaf Weegee (een emigrantenzoon uit Lemberg die eigenlijk Arthur Fellig heette en zijn bijnaam kreeg omdat hij overal - als een geest - als eerste bij was). 'Murder is my business' luidde zijn slagzin. Kunst?

 Waarom zijn fabrieken mooi? Om hun doeltreffendheid. De foto's van Weegee zijn allereerst to the point. Ze zijn nieuws. In haast gemaakt. Maar zijn keuze van standpunt, zijn kadrering, zijn belichting zeggen veel. Het is vaak nacht. Hij flitste. Met steeds een nieuw lampje. Een zacht flitslicht dat grijstonen mogelijk maakt. Tegelijk weet je dat Weegee vaak pas bij het ontwikkelen zag wat hij aan het duister ontfutseld had. Hij koos soms voor in afschuw toekijkende gezichten in plaats van voor de brand. Hij gebruikte het decor, plaveisel, puien met opschriften die vaak contrasteerden met het tafereel op straat.

 In zijn auto luisterde hij naar de politieradio, hij had z'n contacten overal. Politiemannen en brandweerlui hield hij te vriend, ze staan er vaak zorgzaam of heldhaftig op. Zoals het Hollandse landschap gemaakt is door schilders zo is het New York van de gangsters gemaakt door fotografen als Weegee.FOAM laat 230 foto's zien uit de jaren '30-'40, door Weegee zelf afgedrukt. De aanwijzingen staan er nog op, en ook het extra bloed dat hij soms met nagellak toevoegde! In 1946 al kocht het Museum of Modern Art in NY vijf van zijn werken. Weegee werd gezien als een kunstenaar die de tijdgeest vastlegde. Ik liep in FOAM rond met fotograaf Fran van der Hoeven en curator Marcel Feil. Maandagavond, 17 december na 21.00 te horen in de Avonden.

Frank van Ingen als Han de Wit

Han de Wit

Vandaag schrijft Arjan Peters in de Volkskrant over het juist verschenen 'luisterboek' Han de Wit gaat in de ontwikkelingshulp. Heere Heeresma las het boek uit 1972 in 1995 voor in de Avonden. In die jaren zijn veel boeken integraal voorgelezen in het programma. Opnamen die later op CD zijn uitgebracht. Maar, 'wie is toch die jongen op het omslag met de grote reistas' vroeg Anton de Goede in een gesprek met de schrijver. Heeresma beweerde unverfroren 'Hij moest worden opgenomen'. Deze week kregen we echter een mail van Frank van Ingen:

'Goedenavond, Mijn familie maakte mij er juist attent op dat ik gezocht word. De jongen op de foto ben ik. Deze foto is - denk ik - gemaakt toen ik zo'n jaar of 14 was. Iets van 1968 dus. Ik was ingeschreven bij een modellenbureau en werd uitgenodigd voor een fotoserie voor het blad Avenue. Toen is die foto met die tas gemaakt. Later ontdekte ik dat zonder dat ik het wist dezelfde foto op het boek van Heere Heeresma stond. Ik heb toen mijn modellenbureau gebeld en gevraagd hoe dat kon. Het fijne weet ik er niet meer van, maar wat ik me nog wel kan herinneren is dat ik het honorarium van 35 gulden toen nog een keer gekregen heb. De foto is ergens in de Jordaan (Rozenstraat?) in Amsterdam gemaakt. Het interieur op de foto was in die tijd ook al achterhaald, verouderd. Uiteraard was mijn haar iets aan de lange kant. Dat is verholpen met veel water en wat haarspeldjes. Met vriendelijke groet, Frank van Ingen.'ps. Ik vraag Frank nog om een recente foto

Tags: 
Ike op 11 februari 1971
Tina op 11 februari 1971
de show

Ike Turner

Het was 11 februari 1976. Een koude, grijze dag. Ik zat naast Tina Turner in de serre van het Kurhaus in Scheveningen. We keken uit over de kalme zee. Ze zag grijs van vermoeidheid. De pruik die ze droeg herkende ik van platenhoezen. Vertelde dat ze zich slecht voelde, dat ze eigenlijk ziek was. Maar over een halfuurtje moest er gesouncheckt worden voor de tv-opname van die avond. Ze nam pillen, niet weinig. Grote Amerikaanse capsules.

Eigenlijk zou ze wat moeten eten. Ja, zei ik, je moet wat eten. Ze bestelde iets. Er kwam een enorme schotel met van alles wat, salade, vis. En aan de rand wat frietjes. Van die frietjes at ze er een paar. De rest liet ze onaangeroerd. Ze monterde wat op. Vertelde over haar kinderen. Over haar zoon die drumde, en in de muziek wilde. Tijd voor de soundcheck. Het geluid ging in stereo, via een radiowagen. Voor een klus als deze kon je nog steeds beter radiotechnici hebben, dat was bij Piknik in 1970 al zo. Nu zag ik Ike Turner ook. Hij liep op het podium te klieren, zat achter de Ikettes aan.Maar zodra Tina opkwam veranderde alles. Was dit dezelfde vrouw als zonet? Ze daverde over het podium heen en weer, draaide op haar hakken en zong voluit. Er werd gewerkt.Na de soundcheck kreeg ik de kans een gefilmd interview met Ike & Tina te doen. Vooral de vragen over het bluesverleden van Ike had ik grondig voorbereid. Hij was immers de 'ontdekker' en begeleider geweest van groten als Howlin' Wolf en Elmore James.Mijn laatste vraag had ik besproken met regisseur Charles Leeuwenkamp. Eerst vroeg ik naar de opzet van de show. Daarna slikte ik en vroeg: 'Wie van jullie beiden heeft nu eigenlijk besloten dat Tina zonder bh zou optreden?'Hilariteit.En ik weet bijna zeker dat Tina toen giechelend zei: 'Ik'.Het concert ging goed. In 2004 is er nog een DVD van verschenen. Van mijn interview heeft Leeuwenkamp alleen de laatste vraag uitgezonden. De Volkskrant wijdde er nog een kwaad stukje aan. Ja, Ike Turner is dood.ps. Dat Ike met Rocket 88 de rock'n roll zou hebben uitgevonden is een fabeltje. Rond 1951 was dat soort R&B al heel gewoon.

Roelof Hartplein

Rosiri verfilmd

Vandaag tekent regisseur Paula van der Oest het contract voor de verfilming van 'Rosiri', het romandebuut van Iris Koppe. Het tragikomische verhaal de dochter van gescheiden ouders die alle verantwoordelijkheid op zich neemt voor het welzijn van het gebroken gezin. Die als het ware de moeder van haar onberekenbare ouders wordt. In 2008 kan er gedraaid worden. Iris blijft betrokken bij de verfilming.

Het allereerste verhaal dat ze ooit schreef ging over haar ervaringen als fietsliftster. Ze was achttien, zat zonder fiets en vroeg passerende fietsheren om een lift. Die achterop-belevenissen noteerde ze. En, ook in haar romandebuut beklimt de 18-jarige heldin Rosiri de bagagedrager van een vreemde meneer.'Mannen zijn over het algemeen erg hoffelijk.' Rosiri met haar tassen - dat krijg je met twee, drie adressen - en haar sleutels.'Dat heette vroeger een sleutelkind', zeg ik. Iris haalt haar sleutelbos tevoorschijn en houdt hem omhoog: achttien stuks. Morgen - donderdagavond om 20.00 in de Avonden - daarom een interview met Iris, opgenomen op de fiets, in Amsterdam.

stoepchic

Morgenster

Er zijn mensen die dingen langs de straat zetten en er zijn mensen die ze oppakken en - soms - meenemen. Onder mijn raam passeren jutters met gereedschapstassen die vakkundige demonteren wat van pas komt.

Deze morgenster is een dame. Ze winkelt kieskeurig langs de stoep. Zie haar nieuwe laarzen, de elegante, lange gestreepte rok onder haar jas. En dan die rode hoofddoek. Ik zag haar in de hand nemen en verwerpen oa.: een paar sokkenbollen en een half af breiwerkje. Daarna keerde ze en passant nog een plastic zak om, verwierp een sprei en ging. Ook de spuitbus die ze hier even in de hand neemt kwam niet in aanmerking. Haar waardigheid was bij dit alles geen moment in het geding. Intussen. De spookdichter heeft zich niet meer gemeld. Noch iemand die zich waagde aan decoderen. Hier zijn laatste, van 9 december.Een surrealist, zonder twijfel. bridesmaid obduracyeire juno venture loosen salishpsychotherapy airpark phoebe winnipeghomemake phoebe wiseacre loosenbridesmaid ophthalmic maltose venture obduracy trollop plugboard winnipeg blockyniagara homemake strawberry stole loosen eire phoebe ophthalmic juno stole juno stole jones niagara considerate surmount diffeomorphic strawberry blockysuperintendent stole wiseacre bitternut pork swish taffeta bitternut salish taffeta airpark quillwort

Bernhard Christiansen
Marlies Somers

Poetry Slam 2007

Bernhard Christiansen (1967) won zaterdagavond het NK Poetry Slam 2007, georganiseerd door het Utrechtse Poëziecircus. Hij is de zesde winnaar.De jury bestond uit Ilja Leonard Pfeijffer, Hagar Peeters en Bart Chabot. Pfeijffer sprak van een 'adembenemend, weergaloze finale' tussen Christiansen en Marlies Somers. Ik vroeg Bernhard welk gedicht nu zijn grootste publiekssucces werd. Hij antwoordde:

'Ik heb niet een helder beeld van 'het grootste publiekssucces'. Maar 1 gedicht dat het heel goed deed en dat ik tegelijkertijd zelf een van mijn beste schrijfsels van de laatste tijd vind is het volgende:OuderschapToen je nog een zakje poeder wasin ons hoofdgenoten wij van joustrooiden jou over ons heenbliezen jou om en omvingen jou in het geheel weer oplachtenstopten jou terug in dat zakjededen weer ernstige dingenToen je tot een ding werdbraken wij ons hoofd over jouwisten wij niet meer te slapenmaar wij konden jou nog welverstoppen9 maandenToen je als een worm tevoorschijn kwamgingen wij jou baden als een wormvoeden met wormpjes uit de tuinmaar vooral in dikke dekens wikkelenom jou te laten rijpen in een hoekwij lachten minder maar wij deden als wij jou vergatennog wel nuttig werkNu daarentegen heb je vele handen, voetener is geen ontkomen meer aan jouwij lachen niet meerde werkzaamheden zijn gestaaktje oefent steeds vaker met vork en meswij worden langzaam door jou opgegeten'

Lars Arrhenius
's middags, en over half drie, momentopname
's avonds, even voor halftien

Levende pictogrammen

Pictogrammen werden als een internationale beeldtaal bedacht door de Oostenrijkse socioloog Otto Neurath (1882-1945). Een taal waarvoor de Duits-Nederlands graficus Gerd Arntz (1900-1988) meer dan 4000 pictogrammen tekende.

Hun 'ISOTYPE' (International System of Typographic Picture Education) doet het nog steeds. In het Centraal Museum in Utrecht zijn op 'Lovely Language' allerlei praktische en artistieke toepassingen te zien. Erg leuk is bijvoorbeeld het animatiefilmpje 'The Street' (2004) van de Zweed Lars Arrhenius (Stockholm, 1966) waarin je het leven in een straat een vol etmaal kunt volgen. Alles en iedereen beweegt daar permanent. Twee plaatjes daaruit. Levende statistiek, dat is wat je ziet, er sterft iemand, tegelijk springt een ander op z'n fiets, verderop wordt gedanst. .Als iedereen slaapt - slapen is ZZZZZ - kijkt linksboven nog iemand tv.Het hondje van een dronken man loopt weg en komt pas na een hele tijd weer in beeld. Vliegtuigen scheren van links naar rechts.Iemand kotst op straat. Kurkdroog gebracht, en pijnlijk grappig.Het doet denken aan Tati's film Playtime waar zich ook steeds - tegelijkertijd - op vele plekken in het beeld sub-verhaaltjes blijven ontrollen.

"Niet meer nodig" beton
Alle betonnen bruggetjes worden gesloopt om plaats te maken voor een weg...

Beton (21)

Betonwatcher Willem van Dulmen stuurt deze twee.

Ze kleedt zich afwisselend in een colbert en losjes traditioneel.
Tuya trouwt voor de tweede keer, weer uit liefde, met de plaatselijke nietsnut.

Tuya

Vanavond de film Tuya's Marriage. Uit Binnen-Mongolië, dat is China. Mongolië is filmgeniek en de laatste jaren vrij veel vertoond.Aan één kant kijk je dus naar een exotisch Drente, een soort regiosoap.

Maar de film is - zover ik kon zien - gemaakt zonder buitenlands geld. Geen Fransen of Duitsers in de aftiteling. Iets om op te letten, omdat het thema zo nadrukkelijk 'sterke vrouw' is, wat bedoeld lijkt voor export. En regisseur Wang Quan'an maakte de film als hommage aan z'n moeder, las ik. En ik geloof hem. Hij was het jongetje uit de film dat z'n moeder - alleen met een invalide man, een kudde schapen en twee kinderen - ziet strijden om te overleven.Ze heeft een tweede man nodig, om de veeteelt vol te kunnen houden. Maar haar eerste - invalide - man wil ze daarbij niet opgeven. Dat levert situaties op als Penelope en de vrijers in de Odyssee.Haar uiterlijk - ze heeft een heel mooie mond - lijkt een middel in die strijd. Maar die mond is niet te koop. Opmerking tegen een opdringerige gegadigde: 'Als je wilt vrijen met een vrouw kun je dat beter doen als zij er ook zin in heeft.' Een laatste kandidaat wordt afgewezen 'omdat hij niet drinkt'. En, ze krijgt haar zin.Tuya's Marriage. Een warm pleidooi tegen het verstandshuwelijk.

Pagina's