Het binnenhuisje is terug. In Duitsland begon het, met Matt­hias Weischer en anderen. En nu zag ik Tjebbes nieuwe dingen bij Stigter Van Does­burg in Amsterdam. En dacht aan de nieuwe lichting Duitse schilders als Tilo Baumgartel, Neo Rauch, die ook de deconstructie van het wonen beoefenen. Geen toeval Beekman woont in Ber­lijn. Het binnenhuisje wordt uiteen genomen, en picturaal verbouwd.

 Je kunt door een raam naar buiten of naar binnen kijken. Steeds komen er in het glas kleine spiegelingen. Buiten is het bij Beekman meestal donker.

 Hij werkt vaak in vrij grote formaten, vanuit meerdere gezichtspunten, in meerdere dimensies. Dat komt ook terug in de verfoppervlakken, waar cement en ander spul van de ateliervloer meespeelt.

 In deze 'Solo' zitten ook kleine zwartwitte schilderingen op papier, zoals ik ze op zijn eerste show in het Haagse GEM zag, waarin de fijnschilder spreekt die hij ook is.

 Maar de benauwenis van het binnenhuis overheerst. Zonder bewoners, zodat de meubels, wanden, ramen en vloeren op je af komen. Of je juist ontsnappen.

 Kijkdozen, diorama's, nog net geen tableaux vivants..
Al waarmee onze voorouders veldslagen, galabals of jachtpartijen aanschouwelijk maakten. Het 'net echt' van vroeger.

 Even dacht ik - hij was hier - hij zal Panorama Mesdag toch niet gemist hebben.
Maar het verschil is dat hier geen historische tafelen worden weer gegeven maar - net als bij Tilo Baumgärtel, nu in Amersfoort - hoogstpersoonlijke, sprookjesachtige verhalen.
Daarbij gebruikt Dzama ongeveer alle illustratiestijlen sinds de 18de eeuw.

 De computer raakt steeds verder uit zicht, ook bij Dzama.
Ik zit in z'n catalogus - geen woord tekst! - te speuren naar die verhalen.. En blijf me verbazen over de materiaalkeus - en -beheersing van de jonge Canadees.
Nostalgie? Te makkelijk. Ofwel het verleden is een veilige plaats, want alles is al gebeurd... Ofwel, het spookt er.en je moet steeds terug in dat spookhuis om er bepaalde geesten de hals af te snijden.. 

 Het stoplicht is iets anders geworden. Een onbegrijpelijk relict uit een vergeten tijd.
 Nee, er komt geen auto meer.

 Komt er ooit nog een auto?

 De nachtvlinders worden aangetrokken door het licht. Er is niemand om zich te verbazen behalve wij.

 Lang geleden zei Thomas Verbogt me dat hij die overgangsgebieden zocht, voor z'n verhalen. Tussen waken en slapen, in de schemer van dronkenschap, omdat daar dingen voorstelbaar, ja mogelijk worden die het bij klaarlichte dag niet zijn. 
 

 Verhalen die zich afspelen in de grensgebieden van de geest, tussen dag en nacht, tussen binnen en buiten, aan de rand van de steden waar onze wereld en de onderwereld elkaar raken.

 Neem de vrouw in 'Blender' (verblinder). De buitendeur staat open, het is warm weer. Ze lijkt alleen. Iedereen zou binnen kunnen komen.
Er staat een camera. Kwam ie binnen op z'n drie poten? Ze lijkt geschrokken. Ik kan wel vijf scenarios bedenken. 
 Baumgärtels figuren staan meestal te wachten, in eigenaardige situaties. Dreiging is er altijd. Maar je weet nooit of je hem ernstig moet nemen. En wat hebben al die vlinders en dozen te betekenen?
 Het is de dreiging van zomeravonden, Baumgärtel houdt van B-films.
'Kreuzung', de verlaten nachtweg waar een stoplicht niet van ophouden weet. Geesten fladderen.
 Dit is de rand.

 Morgen in de Avonden meer over de verbazende Baumgärtel in Kunsthal Kade.
 

 Hij combineert geanimeerde tekeningen met toverlantaarnplaatjes en schaduwprojecties. Low-tech, de computer is ver, ver weg.
Het topstuk is een grote, open kijkdoos in tenminste drie dimensies, met als basis een onschuldig ogend landschap uit 'n modelspoorbaan, zij het met vreemde attributen, maar o wee, daarboven breekt keer op keer de hel los.
In het zwerk raast onnoemelijk veel onheil voorbij.

 Maar schilderen en tekenen kan hij ook. Een schilderij kan bij Baumgärtel net zo goed voortkomen uit en folder voor een Chinees restaurant als uit een verlaten camping. Een Leitmotiv zijn kartonnen dozen, die tot leven komen en gezichten hebben.
Er zitten wel herinneringen aan de DDR in, die viel toen hij 17 was, maar die gaan moeiteloos op in z'n fantastische voorstellingen.
Baumgärtel is verwant met Daniel Richter, met wie hij de  voorkeur voor sprookjes en dieren deelt..
 

 Het is maar één onderwerp van Tilo Baumgärtel (1972), schilder uit de Leipziger Schule.
Hoe kun je beter onbestemde dreiging, weergeven dan door hem uit z'n krachten te laten groeien.

 Vanmiddag zag ik z'n verbazende tentoonstelling in Kunsthal Kade in Amersfoort. Baumgärtel maakt animatiefilm, schilderijen, tekeningen, maquettes en combinaties daarvan. Een eindeloos genoegen zijn gedachtensprongen te volgen. Je hebt deze voorstelling nooit uit. 

 Daar komen ze, de dieren! Er zouden in de slachthuizen altaren moeten komen waar we om vergeving vragen voor onze dagelijkse massamoord, schrijft Bazon Brock in de catalogus. Anders... Als je de schilderijen bekijkt ontvouwen zich gruwelijke visioenen
't Gaat verder!