Het binnenhuisje is terug. In Duitsland begon het, met Matt­hias Weischer en anderen. En nu zag ik Tjebbes nieuwe dingen bij Stigter Van Does­burg in Amsterdam. En dacht aan de nieuwe lichting Duitse schilders als Tilo Baumgartel, Neo Rauch, die ook de deconstructie van het wonen beoefenen. Geen toeval Beekman woont in Ber­lijn. Het binnenhuisje wordt uiteen genomen, en picturaal verbouwd.

 Je kunt door een raam naar buiten of naar binnen kijken. Steeds komen er in het glas kleine spiegelingen. Buiten is het bij Beekman meestal donker.

 Hij werkt vaak in vrij grote formaten, vanuit meerdere gezichtspunten, in meerdere dimensies. Dat komt ook terug in de verfoppervlakken, waar cement en ander spul van de ateliervloer meespeelt.

 In deze 'Solo' zitten ook kleine zwartwitte schilderingen op papier, zoals ik ze op zijn eerste show in het Haagse GEM zag, waarin de fijnschilder spreekt die hij ook is.

 Maar de benauwenis van het binnenhuis overheerst. Zonder bewoners, zodat de meubels, wanden, ramen en vloeren op je af komen. Of je juist ontsnappen.

 Alle kunst is ideeënkunst. Zelfs hardline realisten kunnen niet zonder vondst. Dat merk je in het Haags Gemeentemuseum. Het eigene geeft de doorslag. Dat ene waar­door de toes­chouwer meteen denkt 'ja'.

 Een rijke oogst dit jaar, van 277 dingen, uit 3000 inzendingen. In meerderheid schilderkunstig. En natuurlijk zie je sporen. Die van Tjebbe Beekman, Emo Verkerk, Berlinde de Bruyckere, Marlene Dumas, Robert Zandvliet.

 Thema is 'woest'. Nu ja, woest. Maar wat overheerst zijn knipogen, grapjes, kleine grapjes.

 Wat te denken van het wonderlijke mengsel van een gipsafgiet­sel van een gezicht en een filmprojectie van dat zelfde gezicht. Waardoor het gezicht voortdurend verande­rt. Ook omdat de projectie in het gips reflecteert. Onzegbaar. Ga kijken naar 'Restrained' het meesterstuk van Sanne Maes. Of het volkomen chaotische 'poppenhuis zonder poppen' van Mari­ken Tönis opgedragen aan de bewoner, meneer Wallace.

 De inzendingen zijn losjes thematisch geordend rond een klassiek werk. Zo is de omgekeerde rode hond van Baselitz een gids in de dierenzaal. De hond wordt komiek, vooral als hij aan z'n lijn rukt, zoals bij Henrique van Putten. 

 Of het vrouwengezicht dat geheel uit haar bestaat, als een eigentijdse Maria Magdalena van Geertje-Geeske Geertsma. 

 De Zomerexpo onderstreept nogeens wat ik pas riep over ­het museaal verdriet. Want wanneer en waar zijn deze dingen ooit nog te zien behalve hier en nu. In musea? Vergeet het. In galeries? Als er geld in zit. Sommige werken zijn hier al te koop. En verder?

 De zomerexpo heeft door z'n uitgekiende selectie een unieke voortrek­kersfunctie. Maar om met Gerard Reve te spreken: 'Moed­ig voorwaarts. Waarheen?' 

 Hier een paar dingen waar ik m'n kop bij kon houden. Afgezien van rots in de branding Dave Meijer.

 Vermakelijk wel om hier kunstmakers, kunsthandelaars en potentiële kopers door mekaar te zien lopen. Want wie was nou wie? Mooi herkenningsspel.   

Trends? Afgezien van de verf op doek is er een neiging tot noem het huiselijkheid. Interieurs, maar ook exterieurs. Wonen spreekt kennelijk niet meer van zelf. Tjebbe Beekman maakt school. Je ziet het bij de jonge Duitsers de laatste tijd ook heel nadrukkelijk. Een mens is een huis is een mens.

 Tjebbe Beekman (1972) heeft nu ook, tot 15 maart, een eigen tentoonstelling in het GEM, zijn eerste grote solo. Zondag is ie even over en kan ik hem spreken. Het gesprek zal over beton gaan, dat kan niet anders, het geminachte, vaak verstopte materiaal dat nog steeds zo afstotelijk wordt gevonden dat men er baksteentjes tegenaan plakt om het te verhullen. We leven in een betonnen wereld maar willen het niet weten. Zou het zo zijn?Gelukkig zijn er schilders als Toby Paterson, Arie Schippers en Tjebbe Beekman die het ons onder de neus duwen. Beton heeft een eigen wil, een eigen esthetiek, een textuur, een kleur. De gevelwanden, bouwputten en kelders van Tjebbe Beekman laten zien dat beton leeft. Het uitslaande vocht, de plassen, het stuifzand op de bouwplaatsen fluistert.Beton praat tegen je, dat heeft het altijd gedaan. Maandag is Tjebbe te horen in De Avonden.

 Adembenemend te zien wat ze nu met de verworven vaardighedendoen. Kijk hoe Schnell de 'mechanisering' van het platteland weergeeft met zijn als ijzerdraad geschilderde strorollen. Eerder bedachtzaam humoristisch dan vermanend. Maar het meest verrasten me de interieurs van Weischer. Prachtig zoals die schemerige binnenhuisjes componeert met patroontjes en motiefjes uit de wereld van plastic en formica-decoratie. Je gaat er in onder, als bij de Zwitserse meester van sprekende interieurs Félix Vallotton. Later over de schotelantennes van Tjebbe Beekman.