Fremdhaus

 Als een bed een koets kan worden. Als de berijdster vanaf het voeteneind haar zweep legt over de paarden. Als deuren en vloeren misleidende verten openen. Als interieurs kortom verhalen aandragen. Dan ben ik thuis.

 Binnenhuisjes van de eigenaardigste soort zijn uit het samen­wonen van de schilders Andrea Freckmann (Dortmund, 1970) en Theun Govers (1976) ontstaan. Vloer‑ en wandbedekking - van Govers ‑ zijn er even buitenissig als wat de personages uithalen. Er is in de galerie ook letterlijk een afgetrapte kamer ingericht, met een schemerlamp en schilderijtjes aan de wand. Op het lage tafeltje met drie schuine pootjes ligt - o wonder - zelfs een authentieke viewmaster, geladen met tableaux vivants, door de schilders opgevoerd in een ernstige verkleedpartij met kleren uit de collectie van het Haags Gemeentemuseum. Een voorstelling in de voorstelling!

 Het zijn de Duitsers die sinds Matthias Weischer het interieur als onderwerp openden. Die sinds Daniel Richter de weg vrijmaakten voor dierfantasieën

 Andrea Freckmann schildert voorstellingen vol details die haar verhalen naar alle kanten uitbreiden. Kamerplanten woekeren. Hertenkoppen kunnen ornamenten aan de wand zijn terwijl beneden ze een verbaasd hert passeert. Vaak is er visite, maar dat kan ook zijn van overleden voorouders. Er wordt gegeten van overdreven Delfts blauw en Freckmanns vrouwen - nogal eens opgewonden - gaan sexy gekleed, met veel nadruk op kouspatronen.

 Je krijgt nogal eens de indruk dat ze scenes uit haar leven schildert. Die Theun Govers in zijn interieurstudies een dubbele bodem meegeeft. 

 Fremdhaus is een verzonnen woord, afgeleid van Fremdkörper. Een ideale omschrijving van de voorstelling die je in de Haagse Herdersstraat te zien krijgt bij de galerie van Maurits van de Laar.

Geest

 Soms is lach de hoogste lof. Toen ik vanmiddag in Oranjewoud, kijkend naar schilderijen, een paar keer overvallen werd door eigenaardige tintelingen wist ik dat er iets aan de hand was.

 Voor wat Neo Rauch, Daniel Richter, Emo Verkerk, Marijke van Warmerdam of Zang Xiaogang bij me opwekten weet ik geen ander woord dan geest. Zoals mijn vriend Johnny van Doorn het woord gebruikte in zijn 'de geest moet waaien'.

 Het begon al met de mij onbekende Thoralf Knobloch (1962) en zijn schoorsteen. Nee, Groningen was niet ver. En de scheuren in de baksteen - midden in beeld - onmiskenbaar.

 De voorstelling 'Duck' van Marijke van Warmerdam maakt het nog bonter. Slootwater blijkt spiegelglas, waaruit ze een scherf heeft gelicht die ze ons omgekeerd voorhoudt. En ik spiegel me. Vreemd genoeg komt me dit alles volkomen plausibel voor.  

 Het was druk in museum Belvedère bij 'Facing nature'. Dwaze titel, maar het kind moest kennelijk een naam hebben. Om me heen stonden ernstige peinzers te kijken naar wat het fortuinlijke echtpaar Henk en Victoria de Heus zoal verzamelt. Eerder zag ik al iets van ze in Singer, Laren, maar dit was internationaal, vooral Nederlands en Duits van de laatste decennia met een nadruk op ja wat?

 Over beeldende kunst en glimlachjes of erger, las ik nog nooit iets, tenzij depreciërend. Naast me legde een ernstige man aan zijn vrouw uit wat ze zag, zoals dat gaat in de wereld. Dus beet ik op mijn lip. Om vooral niemand te storen met mijn binnenpretjes.

in galerie Grimm..

Daniel Richter (1)

Daniel Richter. Is geboren in 1962 in Eutin, Duitsland. Hij studeerde tot 1995 in Hamburg aan de Hochschule für Bildende Künste. Tussen 2004 en 2006 was hij hoogleraar schilderkunst in Berlijn. Eind 2006 werd hij hoogleraar in Wenen. Hij woont in Hamburg en Berlijn.

Eind 2007 leerde ik z’n werk kennen in het Haagse GEM.
Nieuwe schilderijen zijn nog tot en met maandag as. te zien in galerie Grimm, Keizersgracht 82 in Amsterdam. Dit grote schilderij (het grootste dat hij ooit maakte) vormt de kern van deze tentoonstelling. Het kreeg de voorlopige titel ‘The last Christmas’. Bomen beladen met kerstsneeuw. De sneeuw op de Keizersgracht krijg je er voor niks bij.
Het is doordrenkt van zijn ironie. En van zijn instinct voor theater. Een menigte mensen (nu ja mensen, de vreemde weekdieren die bij Richter voor mensen doorgaan, eigenlijk zijn het deelnemers aan processen, figuranten, televisiekijkers) buigt zich ach en wee klagend over iets heel zieligs, ja verdomd het is een dood vogeltje.
Ach.
Maar wat ze niet in de gaten hebben is dat ze straks zullen worden aangevallen door een roedel razende wolven. De zin voor proporties ontbreekt ze jammerlijk, ach.
Richter maakt theater, altijd. In dit doek treft bijvoorbeeld dat in de jammerende menigte één personage een grote pleister om z’n vinger draagt.
Au!

Zaterdag as. tegen kwart voor twaalf in de weekendbijlage van de Avonden meer. De tentoonstelling is verlengd tot en met maandag.

Tags: 
Pink Flag (2003)
Daniel Richter (1962)

Daniel Richter

Een lichte, geestrijke Duitser, het blijft een nieuw verschijnsel. Zelfs Duitse schrijvers, filmers of schilders die jonger zijn dan de nu 45-jarige Daniel Richter zijn al te vaak aangetast door de Duitse zwaarte. Ze torsen loden lasten. Wanhoop is hun bestaansrecht.

Hoe Richter de dans ontspringt is te zien op zijn tentoonstelling in het Haagse GEM. Werk van 1995 tot heden van een schilder uit Hamburg die werkt in Berlijn. Hij verenigt de Duitse Oost- en West-tradities in zich. Van abstract ging hij de laatste jaren naar figuratief. Daniel Richter maakt verhalen. Onnavertelbare verhalen in beeld. Zoals ik ze de afgelopen tijd ook zag bij mensen als Michäel Borremans, Aukje Koks en Michael Kirkham.Hij durft ook titels te geven. Geestige vaak, als de dodendans 'Alles ohne nichts', 'Die Aufklärung' (knobbeltenen) of 'Die Wahrheit bei Nacht' (droomgestalten?).Soms zijn het ironisch ingezette Beatlesliedjes als 'Fool on a Hill' of de Paul McCartney-draak 'The long and winding road'. Waar gaat het over?Veel zich amuserende, agressieve of in verwarring verkerende menigten zie ik. Zo er een weerkerend Richter-thema is dan wel 'menigte'. Dieren ook. Verhaaldieren. Er staan zelfs opgezette vossen met jagershoedjes in de kelder.