Wat is een liefdesbrief? Je ziet de ander niet - het is soms oorlog - en probeert die in arren moede met woorden te bereiken. De moeilijkst denkbare opgave. Hoe breng je onder woorden wat er in je omgaat, wat je wilt zeggen? Het risico dat woorden averechts uitpakken vergezelt je bij iedere zin. Tot aan de brievenbus en daarna als je te binnen schiet wat je eigenlijk had moeten schrijven.

 Blijft de hoop op een goede verstaander of verstaanster. Bij ontmoetingen kun je het aan blikken zien als je een verkeerde toon treft, brieven zijn onherroepelijk.

 De schilderijen in Gent gaan vergezeld van vitrines met brieven, helaas niet in boekvorm te krijgen. Wat de correspondentie achter de schilderijen was moet je bij de meesten raden. Heel veel weten wij niet. En de tijd ging er overheen.

 Brieven blijven woorden onder vier ogen. Daarbuiten, zoals in deze vitrines, staan ze bloot aan oneindig veel misverstand, gissingen en vermoedens. Net als de schilderijen. Maar die spreken voor zich zelf.

 Intussen zie je het beste van de Belgische schilderkunst uit 1870-1930 plus wat erg mooie Fransen, Engelsen, Duitsers en Nederlanders. Van Tytgat tot Vallotton, van Picabia en Arp tot Evenepoel, van Dante Gabriel Rossetti en Khnopff tot Ensor, Van de Woestijne, Brusselmans en De Smet.

 Hij, bewonderaar van Baudelaire, schrijft: 'Ons leven ligt in het verleden, ons verlangen in de toekomst, er is geen heden.'

 Het dubbelschilderij 'Geheim - Weerspiegeling' (1902) laat een vrouw zien die een masker aanraakt dat erg op haar lijkt. Dit moet zijn zuster Marguerite zijn. Aan beiden valt de forse kin op, een familietrekje. Beneden spiegelt de doodstille gracht van het Sint Jans hospitaal. Meer spiegeling dan werkelijkheid.

 Het vrouwelijk ideaal van Khnopff wordt in 1894 door een vriend beschreven als: 'Een onpeilbare sfinx, zeer hautain, van tegen de dertig. Ze is gewend de raadselen of ondeugden van de wereld te peilen maar, als onbewogen rechter bewaart ze een gewijd en streng stilzwijgen. Ze is lang en een beetje mager, heeft een correcte neus, strenge ogen, een afwijzende of misprijzende mond.. Al haar gebaren zijn waardig, berekend

 Heel het Fin de siècle zit er in, dacht ik even. Straks komt de Eerste Wereldoorlog en dan is het voorbij.

 Wat gebeurt er op dit doek? Khnopff was een groot zwijger. Vast staat dat de sfinxachtige luipaard-vrouw het gezicht van zijn zuster Marguerite heeft, ze was van jongsaf zijn model en komt op bijna al zijn schilderijen voor. Haar huwelijk en verhuizing naar Luik in 1890 vielen hem zwaar. Zijn personages hebben vaak androgyne trekken.

 Vroeg je Khnopff wat hij met De liefkozing bedoelde dan zei hij dat het beeld minder mystiek was dan men dacht. Het ging om de keus tussen macht en wellust, hier belichaamd door een sfinx (zij) en een androgyn (hijzelf). Kortom, Oedipus vlijde zich tegen de sfinx.

 Het verhaal van Memories (1889) is dat het gemaakt werd naar zes foto's van Marguerite, die zo graag tenniste. Khnopff schilderde haar op verschillende momenten in de tijd.

 Khnopff was een groot dromer. Hij noemde Hypnos, god van de slaap eens de enige godheid die hij erkende.