Weg

 Waar was je? We zagen je nergens meer. Weggaan heb ik nooit goed geleerd. Vooral tegen afscheid nemen zie ik op, anderen ook denk ik, daarom zal het vaak wel zo lang duren. En dus verdwijn ik, op een moment dat niemand oplet. Weg ben ik. Een ik-vormig gat in de wereld achterlatend. Gemist worden, Ingmar Heytze schrijft erover in zijn nieuwe bundel 'Ik wilde je iets moois vertel­len'.

 'Als je morgen weg moet kun je net zo goed ineens,

wanneer er even niemand oplet, zijn verdwenen.

Het is lente, je bent gastvrouw op een feest met wijn

en bitterballen, iemand kletst tegen je aan,

 

wordt onderbroken - je ziet je kans schoon, loopt

de tuin in om te kijken hoe de man die met je stond

te praten zich terugdraait naar de leegte waar jij

net nog was, iets zegt als: 'Nou, en daarna... O.'

 

Misschien is het eenvoudiger om zo te gaan,

vrijblijvend haast, alsof je elk moment terug kunt

komen om de ruimte in te nemen die je achterlaat,

alsof je alleen maar even vanachter een struik

staat te kijken hoe dat is, worden gemist.'

Tags: 

Avondwater

 Water verdubbelt de wereld, en meer dan dat, schilders deden er hun voordeel mee. De diepte onder het oppervlak trekt, lokt, jaagt angst aan. Dat merkte ik toen ik met Willem Brakman roeide over de Scheveningse waterpartij.

 Ook Guillaume van de Graft (1920-2010) wist er van, getuige de verdrinking in het gedicht Nachtwater:

  ''s Avonds ging hij op pad, hij ging/ fluitende door de schemering/ omdat de lucht veranderd was/ in iets dat lichter is dan gas.

De bomen stonden naast elkaar/ als hengelaar naast hengelaar/ langs de waterkant van de straat,/ de huizen stonden in beraad.

En langzaam steeg de maan omhoog/ als een geestelijk vissenoog/ en toen dat in de hemel steeg/ liep hij huiverend voort en zweeg.

Want zelfs al zou het boomlatijn/ voor hem niet ontoegankelijk zijn,/ het was alsof alles rondom/ verdronken was en voortaan stom

en hij veroordeeld, hij alleen,/ woorden te spreken en het scheen/ alsof bij elk woord dat hij sprak/ water onhoudbaar binnenbrak.'

 Het rijmt! Pas achteraf merk je hoe bevreemdend dat werkt..

 Dit uit de bloemlezing 'Er loopt en gedicht voor mij uit' die Ingmar Heytze maakte uit het werk van zijn oude vriend Van der Graft (2016).

Parijs negentienhonderd

 Ingmar Heytze maakte een bloemlezing uit de gedichten van Guillaume van der Graft (1920-2010), die hij gekend heeft. Ze ontmoetten elkaar in 1998. Heytze zei 'Ik dacht dat u al dood was!'. Van der Graft: 'Dat schijnen wel meer mensen te denk­en.'  Een ontmoeting die samenvat waar het bij Van der Graft om gaat. Hoe in een gebeurtenis leven en dood samenkomen. Zoals in 'Vogels en vissen':

 Ik zat in de bioscoop/ en keek naar een film van Parijs/ negentienhonderd.

 De tijd werd spotgoedkoop/ en de mensen leken niet wijs,/ ik zag verwonderd

 hoe men zich repte als vogels op glad ijs,/ de vrouwen het staartje omhoog,/ de mannen de snavel omlaag,/ het navelstaar­tje,/ het snavelbaardje.

 Wit waren de mensen en zwart/ en met een veel vloeibaarder hart/ dan wij die hard zijn en grijs.

 Wij daarentegen,/ wij bewegen/ ons vloeiend als vissen van celluloid/ zonder vleugelbeginsel/ en zonder dracht van poten.

 En ik bedacht:/ ik ben zelf onverwachts onder het ijs geschoten/ van dit bevroren paradijs/ waar men lacht om Parijs/ negentienhonderd.

 Maar als ik weer opduik/ en kom uit het wak van De Uitkijk/ en sta op de Prinsengracht/ onder de bomen,/ dan kan ik mij niet vergissen: vogels en vissen/ werden geschapen op een dag/ en morgen zullen de mensen komen.

 

ps. De gedichten zijn niet gedateerd, hoeft ook niet. 

Tags: 
Ingmar Heytze
Bernhard Christiansen

Stemadvies van gene zijde

Op 22 oktober jl. vond in Utrecht de première plaats van 'Spiritistische seance' van en door Bernhard Christiansen. Christiansen trad die avond met een aantal dode schrijvers in contact, oa. Gerard Reve, W.F. Hermans en Annie M.G. Schmidt.Een technisch ingewikkeld stuk, immers, de zinnen die de dode schrijvers erin zeggen hebben ze ook werkelijk eens uitgesproken en zijn op band vastgelegd. De dichter Ingmar Heytze die in dit project als geluidstechnicus optreedt en Christiansen hebben heel wat archieven moet napluizen om 'antwoorden' te vinden op 'vragen' die Christiansen - live - op het podium zou kunnen stellen.

Het procédé werkte en was een succes. Zozeer dat er nu een vervolg komt.Op maandag 20 november as. vraagt Bernhard Christiansen als 'medium' ditmaal stemadviezen aan oa. Gerard Reve en W.F.Hermans. In tijden van politieke vertwijfeling, twee dagen voor de verkiezingen, een mooi idee.Het gebeurt in het kader van een zwart getoonzet 'DineZplusZ' in de Utrechtse Stadsschouwburg, waar behalve Ingmar Heytze ook F. Starik, Willem Thies en Liesbeth Lagemaat 'zwarte verzen' voorlezen. Er is eten en meer nog. Reserveren: 030-2328388 of online.

Spiritistische seance met dode dichters
Beluister fragment
foto: Ingmar Heytze
foto: Bookcrossing

Mug? (2)

Meer alternatief boekgebruik.

Ingmar Heytze schrijft: 'Dit boek dient na lezing alweer een week of twee als onderzetter voor mijn uil.'Het blijkt te gaan om de dichtbundel 'Toendra' van Willem Thies. En het mooie initiatief bookcrosser@bookieboy.co.uk stuurt 'Mijn boeken in hun favoriete omgeving.'Boeken als vitrage?

Tags: