Daniel Kehlmann
z'n alter ego Leo Richter, door Frank Stockton

Daniel Kehlmann

Van wiens roman 'Het meten van de wereld' (2004) meer dan twee miljoen exemplaren verkocht zijn weet van mislukking. De romans en verhalenbundels die hij voor die tijd schreef flopten stuk voor stuk.

Over leven na het succes gaat niet alleen zijn laatste bundel 'Ruhm' maar ook het korte verhaal 'Het portret van Leo Richter' (2008).
De hoofdpersoon is schrijver en heeft moeite met geïnterviewd worden. Een afwijking van lang geleden, lijkt het. 
Wat is er tegen je laten interviewen?
Leo Richter is bang voor tal van dingen, van grote honden en dronken mensen tot inentingen en varieté-artiesten die iemand uit het publiek vragen op het podium te komen. 
En nu heeft hij toegezegd mee te werken aan een geschreven portret in een grote krant. En de interviewer ontpopt zich als een stalker. Hij blijkt alles - ook pijnlijke zaken - van hem te weten, belt hem voortdurend, en legt tal van verbanden die Richter niet bevallen.
Kortom Leo Richter ziet in het brein van de ander een karikatuur van zichzelf ontstaan. Hij zegt de medewerking op. Maar dat maakt het alleen maar erger. Het stuk zal toch verschijnen. De journalist stuurt hem negen pagina's schriftelijke vragen.
En, als zo vaak, eigenlijk wil de journalist zijn vriend zijn.
En dan - ik verklap het - staakt ook de schrijver Daniel Kehlmann zijn medewerking. Hij verlost zijn alter ego uit z'n lijden door hem niet meer wakker te laten worden.
Een literaire euthanasie. 

ps,. F.Bordewijk probeerde het in 1962 nog uit te leggen aan radio-interviewer Gregoor, maar vergeefs.
Ook Remco Campert schrijft erover in de Volkskrant van vandaag, zaterdag 28 augustus: 'Als een drenkeling neem ik mijn hele leven door...' 
 

Bordewijk
uit de film 'Karakter'

Alfabet

Het alfabet is terug op de Boekensite.Onder 'Auteurs' bovenaan staan ze op een rij, meer dan 1200 schrijvers. Beschreven, en ook vaak te horen en te zien. Het Koninklijk Stemmenarchief groeit. Alfabet?

 De Gouden Regel van vandaag is van Belcampo (stem!): 'De alfabetische rangschikking heeft iets wonderbaarlijks. Onder de schijn van een volmaakte orde verbergt zij het minst samenhangende, het meest chaotische.'Je kunt ook zeggen, het alfabet heeft de charme van de willekeur. En de overtuigingskracht ervan. Het alfabet zegt: 'bewijs mij maar eens dat jouw manier om de wereld te ordenen beter is'. F. Bordewijk heeft deze willekeur het mooist gedemonstreerd. Als Jacob Katadreuffe in 'Karakter' mag solliciteren, zegt hij dat hij maar beschikt over 'het weten tot T.' omdat zijn Lexicon niet volledig is en bovendien verouderd: 'Voorbij de letter T. weet ik niet veel, het gaat niet verder, het is niet compleet.

 'Mijn vader haatte alfabetische Encyclopedieën. Hij wist alles beter, zeker de alfabetische ordening. Daarom bezat hij niet de Winkler-Prins of de Oosthoek, zoals al zijn collega-leraren. In zijn kast stonden de zwarte delen van de E.N.S.I.E., de Eerste Nederlandse Systematisch Ingerichte Encyclopedie, eerste editie in tien delen uit 1952. Deze 'Encyclopie' (Reve) ordent de kennis per onderwerp en plaatst wetenswaardigheden in hun context. Maar de ENSIE-betweters vergaten twee dingen: snel iets opzoeken bleek onmogelijk, je moest door registers ploegen, en hun kennisordening bleek, meer nog dan die van alfabetici, tijdgebonden. In een oude Winkler Prins kun je nog steeds doen wat Encyclopedieën zo aantrekkelijk maakt: bladeren. In een ENSIE veel minder. De bladerwaarde van de ENSIE is gering.

 Dat bladeren, vermoed ik, klopt met de hersenactiviteit van de dommelende, wegdromende mens: van de hak op de tak. Wie dus het auteursalfabet van de boekensite opslaat weet waar hij of zij begint, maar heeft geen idee waar hij of zij uitkomt.