'Dizzi for president'. Dizzy Gillespie had opgekeken van Luceberts negermuzikant als bevrijdende wonderman. Wist Lucebert hoe gedisciplineerd jazzmusici te werk gingen? Nee, hij blijft hameren op opstandigheid, ontregelen, bevrijding, En: 'Wie niets meer voelt / Moet maar eens horen.'

 Wat doorsijpelt is het grote gelijk van zijn generatie kunstenaars. Naoorlogse linkse mensen, diep overtuigd van de slechtheid van het monster mens. Zijzelf uitgezonderd natuurlijk.

 Maar wat hem in z'n beeldende werk weinig lukt komt in z'n gedichten beter door. Er hangen er veel aan de muur, ook in handschrift. De klankgedichten en taalspelletjes blijven hoor- en voelbaar. Totdat ze vervelen omdat hij er zo weinig mee zegt. Ritueel bezingt hij zichzelf, de dichter, en zijn poëzie. Ontroeren doet dat niet.

 Hij 'ijlt van gulzigheids wartaal'. En adviezen hoe te leven en te dichten vliegen je om de oren: 'Men moet', 'men dient' bij Lucebert nogal veel.

  Een fan was ik nooit. En nu lees ik in de krant dat hij, jong en wel, in de oorlogsjaren ook al zo ronkte.  

 De karikaturen en het Picassiaans stramien. De zwakke composities, van vooral de wandschilderingen. En het steeds maar onderstrepen van het belang van vrije expressie en de band daarvan met jazzmuziek.

 'Dizzi for president'. Dizzy Gillespie had opgekeken van Luceberts negermuzikant als bevrijdende wonderman. Wist Lucebert hoe gedisciplineerd jazzmusici te werk gingen? Nee, hij blijft hameren op opstandigheid, ontregelen, bevrijding, En:

 'Wie niets meer voelt / Moet maar eens horen.'

 Wat doorsijpelt is het grote gelijk van zijn generatie kunstenaars. Naoorlogse linkse mensen, diep overtuigd van de slechtheid van het monster mens. Zijzelf uitgezonderd natuurlijk.

 Maar wat hem in z'n beeldende werk weinig lukt komt in z'n gedichten beter door. Er hangen er veel aan de muur, ook in handschrift. De klankgedichten en taalspelletjes blijven hoor- en voelbaar. Totdat ze vervelen omdat hij er zo weinig mee zegt. Ritueel bezingt hij zichzelf, de dichter, en zijn poëzie. Ontroeren doet dat niet.

 Hij 'ijlt van gulzigheids wartaal'. En adviezen hoe te leven en te dichten vliegen je om de oren: 'Men moet', 'men dient' bij Lucebert nogal veel.

 Frank is fan, van jongsaf, ik worstel. Luceberts grote en vaak dikke woorden hinderen me vaak. Uit de biografie weet ik van zijn katholieke achtergrond, die het hem moeil­ijk maakte temidden van de over­wegend com­munis­tisch gezinde vijftigers en Cobraïsten. En ja, zijn eigen wereldomspannende neigingen zijn zoveel oorspronk­elij­ker. Als Frank me détails en grapjes aan­wijst heb ik bijna vrede met zo'n gedicht als 'blauwe maan­dag': 

hij was byzantijns verwekt

maar nu ligt hij daar stom

in zijn tombe te mompelen

de stommeling bezocht door

de bezoeking nog stootblok te zijn

voor veren vodden vuilnis

een wrak in de wasbak van het heelal

Maar stiekem denk ik, okee gooi er nog 'n heelal tegenaan.

 Demonen? Gedrochten? Buren? Wie het ook zijn, ze kijken je aan, met oogjes. Elke dag zat Lucebert hier en werkte 'als een arbeider'. De zee heeft hij zelfs nooit gezien. Hij tekende wat bij hem opkwam, wat hij noemde zijn 'persoonlijke mythologie'. Naar wat klaar was keek hij nooit meer om. Een klassieke romantische kunstenaar in zijn atelier, zo ziet Offermans hem Nu ja, romantisch, niet van de hoogdravende soort. Toen hem in 1992 een eigen museum werd aangeboden weigerde hij. Hij vond dat in een museum juist werk van meerdere kunstenaars bij elkaar moet hangen. En wat die vlek uit de titel betreft, vlekken verdienen alle aandacht en respect. De mannen van de Cobra en de Vijftigers waren volgens Rudy Kousbroek 'allemaal op hun manier in meerdere of mindere mate poseurs'. Lucebert was de enige 'die beheerst leek door een onaantastbare authenticiteit', hij was 'niet te doorzien'. Maandag 8 januari na 21.00 uur is Cyrille Offermans te horen in De Avonden.