Bob den Uyl (1930-1992)

De Wet van Den Uyl

Op 25 april wordt weer een reis of verblijfboek bekroond met de VPRO-Bob den Uyl-prijs. Intussen lees ik in de secure biografie van Nico Keuning en in Den Uyls verhalen. Wat is het geheim? Wat maakt het personage Den Uyl tot een Nederlandse Oblomow? Tot de man die geheid in zeven sloten tegelijk loopt?

In het verhaal 'De ontwikkeling van een woede' (1973) fietst hij maar in één enkele slotgracht. Toch zit het vol aanwijzingen over zijn werkwijze.Hier wordt 'De Wet van Den Uyl' geïntroduceerd. Kortgezegd, je zoekt iets en je vindt iets anders. Niks nieuws, het verschijnsel stond al bekend als serendipity. Dit lijkt me een dwaalspoor, het leidend beginsel van alle Den Uyl-verhalen is het dwaalspoor. Dan volgt de verbetenheid waarmee het personage zo'n dwaalspoor omhelst, er zin aan tracht te geven. Als in het leven zelf. In dit geval: hij is op een bij voorbaat zinloze expeditie - per fiets - op weg naar de Chemin des Dames in Noord-Frankrijk. De kans dat hij daar een restant uit WOI uit de grond zal graven is miniem, dat weet hij. En dan. Nabij Venlo - krankzinnige omweg, hier voegt de omweg zich bij het dwaalspoor - belandt hij met fiets en al in een slotgracht. Bij dit al blijft het personage Bob den Uyl even hardnekkig als vernuftig zoeken naar logica, naar samenhang in wat hem overkomt. En die vindt hij - hoe bochtig en vreemd ook - altijd en overal. Tenslotte, het kan zijn dat de hoofdpersoon intussen een woede ontwikkelt, maar uitgerekend daarvan vertelt Den Uyl niets. De titel moet maar voldoende zijn.

Tags: 
nabij Vlissingen, 22 augustus 2007
de klassieker, zoals aangereikt in 2003 - rijdt nog steeds

Klant

In 2003 noteerde ik - met hulp van Arne Leffring:

“‘Op weg naar een tevreden klant' staat nog steeds op de vrachtwagens van Elgersma uit Harderwijk. Ik beschouw dat als een hommage. De tekst stamt denk ik uit de jaren '70. De tijd dat de klantvriendelijkheid en het op de hurken toespreken kwamen opzetten. Bob den Uyl was de eerste schrijver die zich met overgave op deze waanzin stortte. Helder staat me voor de geest dat hij 'op weg naar een tevreden klant' eens uitbeende. Hoe was het mogelijk je op weg te begeven naar een klant, van wie je bij voorbaat al wist dat hij etc.? 'Op weg naar een tevreden klant' komt uit Een zwervend bestaan, aan het eind van verhaal nr 8 (zonder titel).”Gisteren, in Vlissingen bleek dat dit soort misverstanden niet bestreden kan worden. Integendeel, ze planten zich voort en vermeerderen zich.

Tags: 

Klant?

'Op weg naar een tevreden klant' staat nog steeds op de vrachtwagens van Elgersma uit Harderwijk. Ik beschouw de tekst maar als een hommage aan Bob den Uyl die hem in de jaren '70 - de tijd dat de klantvriendelijkheid en het op de hurken toespreken voor het eerst kwamen opzetten - gebruikte in een dodelijk verhaal.

Den Uyl was de eerste schrijver die zich met overgave tegen deze waanzin keerde. Hoe was het mogelijk je op weg te begeven naar een klant, van wie je bij voorbaat al wist dat hij etc.? Bijgaand bericht ontvangen via Frank Koenegracht. Waarmee het weer bij de afzender is beland. Bob den Uyl zag scherp en ver.

 Ook de Publieke Omroep is dezer dagen met extra klantvriendelijke radio- en tv-zenders en programma's verbeten op weg naar een tevreden klant. Op weg zijn blijft mooi.