Kafka tekent (2)

 Hiernaast een paar van de besproken plaatjes. Kafka krabbelde vaak in de marges van brieven of manuscripten en zijn vriend Max Brod verzamelde al vroeg zijn tekeningetjes. De huidige erfgename van Max Brod, Ilse Esther-Hoffe in Israël, heeft vast nog meer tekeningen, maar ze 'is lastig'. Van het 'Kafka-mannetje' met de lange ledematen dat op veel omslagen voorkomt waren totnutoe zes varianten bekend, maar in dit boek brengt Bokhove een nieuwe, zevende, een soort 'penseur' á la Rodin.Ook de beelden uit Kafka's jeugd komen voorbij. In zijn gymnasium hing een plaat van de 'Alexanderslag', die Alexander de Grote leverde bij Issos. Kafka komt er later vaak op terug.Wat hing er in zijn kamer aan de muur? Een ploegende boer van de Tsech Hans Thoma traceerde Bokhove. Waarom? Geen idee. Verder achterhaalde hij een erotische 'Maenade' (een Bacchante) waarvan Kafka een afgietsel had besteld. Geen toeval, hij was ook geabonneerd (samen met Max) op twee pornografische tijdschriften: 'Opale' en 'Amethyst', uitgegeven door Franz Blei.

 Beide vrienden waren geïnteresseerd in beeldende kunst. In 1910 en 1911 waren ze in Parijs en bezochten het Louvre en het Palais de Versailles. En in het Musée Carnavalet zag hij een schilderij dat grote indruk op hem maakte van Jean Huber: Voltaire, die uit bed stapt en terwijl hij zich aankleedt - op één been - een inval dicteert aan zijn bediende. De schilder Titorelli in 'Het Proces' moet haast een ideaal vertegenwoordigen: als hofschilder had hij direct toegang tot de hoogste instanties.