Kaurismäki, dwars

 Als Kaurismäki fan sinds het Meisje van de luciferfabriek en de Leningrad Cowboys moest ik meteen naar The other side of hope. Finland en de Finnen staan bij hem voor een hardnekkig soort menselijke onvoorspelbaarheid. Zijn verhalen spotten met de film clichés. Bij Kaurismäki geen I love you dad, I love you too son of krijgen ze mekaar.

 Als een keurige meneer zonder geld opkomt gaat hij naar een zeer Fins casino, dat wil zeggen een huiselijk zijkamertje waar om zeer veel geld gespeeld wordt. Hij wint. Veel. Wat zal hij daar eens mee doen? Hij besluit zomaar een restaurant te kopen. Dat ziet er zo uit als je bij Kaurismäki verwacht.

 Hij is in acteurskeuze en aankleding volstrekt eigen. Zodat dit restaurant in het moderne Helsinki een Kaurismäki eiland wordt. Met een interieur uit 1967, en een onduidelijke hippie als portier. Tot en met de muziek. Steengoeie platen waarvan je de teksten wil bewaren, lokale orkestjes die komen spelen.

 Luizige muzikanten met afgetrapte stratocasters, maar o zo mooi. Waarom? Omdat de meneer er plezier in heeft. Zoals hij ook de tweede held in de film, de Syrische vluchteling Khaled onderdak en werk geeft. Khaled die z'n zusje zoekt. En ja, een onzelfzuchtige vrachtwagenchauffeur brengt haar voor niks uit Litouwen naar Helsinki. 

 Wat drijft die mensen? Bij Kaurismäki worden ze gedreven tot hun goede daden uit louter dwarsigheid. Heel erg Kaurismäki is het dan dat ze met uitgestreken gezichten doen wat ze zint. Khaled had dan ook veel goeds gehoord over het land. Maar ja, politieagenten en immigratie functionarissen willen hem op het vliegtuig zetten. En skinheads zijn er ook. Herinner je de Ware Finnen.

 Als Khaled onder hun handen lijkt te sterven doet hij dat als een Kaurismäki-Fin. Langzaam en bedachtzaam. Z'n zusje is terecht. 

Tags: 

The happiest day?

 Incasseren, verliezen. Daarover gaat de Finse film The happiest day in the life of Olli Mäki. In films ben je gewend dat alles dreigt mis te gaan tot het last minute toch nog miraculeus goed komt.

 Als je maar volhoudt. Je moet wel een winnersmentaliteit hebben, kijk naar Donald Trump. Daarom wacht ik met spanning op z'n eerste nederlaag. Kan hij incasseren? Het lijkt z'n zwakste punt.

 De Finse bokser Olli Mäki naar wiens leven de film gemaakt werd, is een verliezer. In zijn aanloop naar het wereldkampioenschap lichtgewicht doet hij alles verkeerd.

 Hij is verlegen, wordt verliefd, komt steeds niet onder het voorgeschreven gewicht van 57 kilo en schuwt de pers. Waar bij komt dat hij een aardige, bescheiden jongen is.

 Het is 1962, het afgetrapte Finland ziet er in de voortdurende regen uit als een uitgekiende plek voor losers.

 Een lieve film, Olli wordt geen wereldkampioen maar krijgt wel het meisje. Verlegen als hij is. Eigenlijk zou zij hem ook moeten ontgaan. Maar nee, na alle regenval moest het maar sprookjesachtig eindigen, vond regisseur Juho Kuosmane. De aankleding, de auto's alles is perfect. Aki Kaurismäki zal goedkeurend knikken. Maar dat slot?

Tags: 

Frozen land

 Net op het nippertje nog 'Frozen Land' gezien, de derde speelfilm van de fin Aku Louhimies. Waarin in volle ernst de vraag 'waartoe leven wij' wordt gesteld, boven een geopend graf'. De boodschap daarbij is 'geef je ellende niet door aan een ander'. Dat zie je. Een leraar wordt ontslagen en gooit op zijn beurt zijn zoon het huis uit, die een briefje van 500 euro vervalst en daarmee een keten van rampen veroorzaakt.

 Daarna rijgen scènes zich aaneen en komen personages steeds weer in andere hoedanigheden het verhaal binnen. Prachtige karakters. Monumentaal is de stofzuigerverkoper die bij de A.A. loopt: 'Mijn auto is mijn beste vriend' (maar hij raakt hem kwijt) en na een terugval in de drank met zijn onverkoopbare stofzuiger twee dronken treiteraars de hersens in slaat. De leraar zien we terug in het voorgeborchte, de halte van de ondergrondse waar de alcoholisten samenhokken. Er eindigt veel in Frozen Land, banen, relaties, en eenzaamheid, werkloosheid, ouderdom wachten. Eerst de drank en dan de dood. Je kunt in Finland vaak geen as verstrooien boven water want dat is bevroren. En alcohol is er de belangrijkste doodsoorzaak. Louhomies is geen Kaurismäki. Hier geen opluchting door absurde meligheid en rock'n roll. Wel een ernst en oprechtheid, die me achterlieten met een vreemde opluchting. Het is gezien.

Tags: