Zwartwit werd die tijd. Als er nu kleurenmateriaal van Goebbels opduikt is dat opeens griezelig echt. Wat doen foto’s met ons? De grove korrel gooide er later nog een schep bovenop.

 Kleur was ooit zo bijzonder dat middeleeuwers van heinde en ver naar Chartres togen om op 21 juni om twaalf uur 's middags de zon door het roos­venster van de kathedraal te zien schijnen: 'A­hhhh....' . Pigmenten waren duur, de blauwe lapis lazuli het duurst. En dan kleuren met een lampje erachter. En wat is televisie anders?

 Het blad Kunstschrift heeft nu een heel nummer over kleurenfotografie, 'Modern times' waarin de democratisering van het gekleurde beeld precies beschreven staat.

 Het begon aarzelend in 1907, maar het heeft - ook omdat kleur lang niet op papier afdrukbaar was en niet manipuleerbaar - tot ver na de Tweede Wereldoorlog geduurd voor kleur ingeburgerd was. De tegenwerpingen van kunstenaars en filmers, die nog steeds in zwartwit werkten, zijn achteraf bizar: 'glad', 'schr­eeuwerig­', 'vulgair', iets voor amateurs en de commercie. En dat terwijl schilders juist rond 1900 kleurexplosies veroorzaakten.

 Heilig of ordinair? Raadselachtig waarom het zo lang duurde voor kunstfotografen iets met kleur ondernamen. Dat begon met grote nadruk, kleur als onderwerp, kijk dat rood van Saul Leiter! En het eindigt nu zowat bij mijn kleurloze jeugd. Bij Hans Aarsman, die in dit nummer vertelt hoe hij de kleur overmeesterde, de baas werd, moet je soms opletten anders mis je nuances. Kleur als stadsgedruis dat je niet meer hoort.

 In 1958 gingen kennissen naar de Keukenhof en schoten drie filmpjes vol met wat zij dachten Kodachrome 8mm. Maar eenmaal ontwikkeld kwamen er wel eindeloze bollenvelden terug, zorgvuldig panoramisch en met close-ups, maar helaas in zwartwit. Tja de meneer in de fotowinkel had zich vergist.

 De film werd niettemin aandachtig bekeken en van uitleg voorzien: 'Kijk, dat waren die gele.' Verdwenen, unieke avonden 'Lost and never found' tussen de gordijnen. 

Hans Aarsman, die deze tentoonstelling organiseerde zei eerder 'De foto's en video's leidden een slapend bestaan tot het moment waarop ze ontdekt werden. Toen bleken ze intuïtief iets te hebben samengevat dat in de wereld leeft. Iets waar geen woorden voor waren en geen beelden. De maker had geen publiek voor ogen.'
Wat gebeurt er, vraagt Jorinde Seijdel zich af, als je ze vertoont in een hyperprofessionele omgeving?

Ja, ontstaat er iets als de ontroering die gevoeld werd bij zulke vroege amateur-schilders als Grandma Moses of Rousseau le Douanier? Bij foto's moet het toch anders zijn, denk ik. Ze leggen iets vast dat anders verdwenen was. Niet alleen het onderwerp ook de manier van ernaar kijken.
De manier waarop Duitse militairen in WOII naar een fotograaf kijken geeft een kijkje in een cultuur vol verdwenen vanzelfsprekendheden. Waarbij inbegrepen het fotograferen zelf.
Daar kan geen geen historicus tegenop.  
Ik denk dat er iets aan het ontstaan is als 'de esthetiek van de geschiedenis'. Een mengvorm van kunst en historie.

Het essay verscheen bij uitg. Fonds voor Beeldende Kunsten, Vormgeving en Bouwkunst.

 De provincie Utrecht nodigt ons van harte uit voor een 'bijzondere happening' waarbij een kunstwerk op de rotonde Lopik wordt onthuld. De rotonde maakt deel uit van het zg. 'RotondeLab' van de provincie Utrecht. Ondernemers in de buurt kregen een stem bij de inrichting van 'hun' rotonde. Op vrijdag 6 februari as. vanaf 18.00 houden de ontwerpers, schrijver/fotograaf Hans Aarsman en Erik Kessels (van KesselsKramer) ter plaatse 'een enerverende inleiding' over de ontstaansgeschiedenis van het rotondekunstwerk. Om 19.00 volgt de onthulling. Hoe gaan ze zich hier uit redden? Plaats: Metaalbewerking bv, Bedrijfsweg 3, 3411 NV Lopik.

Kasteel Leidse Rijn wil een internationaal 'safe house' zijn voor 'het vrije woord en het onafhankelijk denken' waar telkens mensen met allerlei achtergronden twee weken kunnen verblijven om een onderwerp uit te werken. Via een website doen ze voortdurend verslag. Maandag 16 oktober om 21.00 is Hans Aarsman te horen in de Avonden, niet over dit project maar over de crisis die de digitalisering in de fotowereld teweeg heeft gebracht en over zijn kijk op de fotografie.