Daniel Kehlmann (34)

Daniel Kehlmann (2)

Sinds ik 'Die Vermessung der Welt' las volg ik alles wat over Daniel Kehlmann bekend wordt extra aandachtig. 'Die Vermessung' is het beste boek dat ik in jaren heb gelezen. Alleen het werk van W.G.Sebald liet even diepe sporen na. Ik lees en herlees 'Het meten van de wereld' nu al weken lang op alle plaatsen waar je zoal een boek meeneemt, in wachtkamers, op het strand, op parkbanken. Het is daar uitstekend tegen bestand.

Kehlmann (1975) heeft een doorsnee van de wereld geschreven.    
En nu kwam hij in het Duitse nieuws omdat hij - bij de opening van de Salzburger Festspiele - het Duitse 'regisseurstoneel' heeft aangevallen. Dat komt, zegt men, zijn vader was een conventionele theaterregiseur die daar niks mee te maken wilde hebben. Het kostte hem de kop.
Zoon Kehlmann: 'Waarom altijd videowanden en spagheti eten, waarom wordt er altijd iemand met iets besmeurd? Waartoe al dat gesjor en dat geroutineerd hysterisch gegil? Wordt dat van staatswege voorgeschreven?'
Regisseurs kunnen, zegt hij, ook dienstbaar zijn aan 'historisch accurate' opvoeringen van Shakespeare of Schiller.
Hij noemde het 'regietheater' een restant van linkse ideologie. Een overblijfsel van de succesvolste alliantie van de afgelopen jaren, die van kitsch en avantgarde'.
En?
De theaterwereld is collectief diep verontwaardigd.

Humboldt en Gauss
Daniel Kehlmann signeert in Felix Meritis

Daniel Kehlmann (2)

Eigenlijk is een tandartswachtkamer de ideale plek om 'Het meten van de wereld' van Daniel Kehlmann te lezen. Niet alleen krijgt de wiskundige Gauss in het boek een monumentale aanval van kiespijn, ook de toestand van het gebit van Bonpland, assistent van hoofdrolspeler Alexander von Humboldt komt aan bod. Maar groot is het optimisme van beide 18de-eeuwse geleerden. De wetenschap zal die kwalen meester worden.

Hardop lachte ik in die wachtkamer om de scene waarin Humboldt en Bonpland - Nieuw Spanje, nu Mexico - bezocht worden door een journalist.
Die man stelt journalistenvragen aan Bonpland.
Bijvoorbeeld 'wat Humboldt voor een man is'.
Het antwoord van Bonpland staat er uitgekiend. De moderne psychologie is nog niet is uitgevonden. Dus wat zegt Bonpland?
Hij zegt dat hij Humboldt beter kent dan wie ook. Beter dan zijn moeder en zijn vader, beter ook dan zichzelf. Hij heeft het niet zo uitgezocht, maar zo is het gekomen.
'En?' vraagt de journalist.
Bonpland zucht. Hij heeft geen idee.
Dan vraagt de journalist hoe lang ze al samen onderweg zijn.
Hij zou het niet weten, zegt Bonpland. Misschien een leven lang. Misschien langer.

Het is een wondere wereld. De twee nemen waar en nemen waar. Ook varend.
Op zeker moment ziet Bonpland de schaduwen van vogels over de Orinoco scheren, maar als hij opkijkt zijn er geen vogels.   
Geen wonder, zeggen lokale bewoners, het zijn de zielen van vogels die daar vliegen, vogels worden immers niet in de hemel toegelaten.
En, waarom zijn er zoveel muggen? Steeds meer?
Dat is omdat muggen onsterfelijk zijn, er komen er steeds meer.
Er is nog veel te doen voor beide wetenschappers.

Daniel Kehlmann
Beluister fragment

Pagina's