Katholieke dieren

 Nog zie ik de vertwijfeling op het gezicht van Henk Hofland. De Avonden? Moest dat het dan zijn? Was dat dan echt het boek dat overbleef? Hij was bezig met de radioserie 'Grondleggers' (1992). Die van de naoorlogse Nederlandse literatuur. De Avonden het hoogtepunt? Hij wilde er niet aan. Maar het leek onontkoombaar. Misschien, opperde ik, is 'De Avonden' een zwart gat waarin alles verdwijnt? Henk schudde mismoedig het hoofd. Hij en Tom Rooduijn hadden ze allemaal geïnterviewd, van Campert en Claus tot Mulisch en Hermans. Allemaal, behalve Gerard Reve. Daar aarzelden ze. Die moest ik maar vragen, ik kende hem immers. Ik vroeg het Gerard. Hij dacht er een dag over na en zei toen nee. Waarom niet?

 'Ach, zei hij toen met een zucht, 'Hofland… die man is ook niet katholiek.' Waarmee voor hem alles gezegd was. Nee, wat je ook van de jour­nalist van de eeuw kon zeggen, een 'katho­liek dier' in Gerards termen uit Bezorgde Ouders, was hij niet.

 Ik sloeg nog maar eens op wat Simon Vestdijk zei over het laatste hoofdstuk van De Avonden: 'Van dit zeldzaam navrante slot, dat de gehele roman draagt, is geen denkbeeld te geven, men moet het gelezen hebben. Het behoort tot het aangrij­pendste wat ik ooit onder ogen kreeg.'