Kunnen ouders hun kinderen haten? Bij momenten zeker, mijn vader gaf regelmatig blijk van een vlammende haat jegens mij.
Nu de brieven van Franz Kafka (1883) en zijn jongste, liefste zusje Ottla (1892) in veiligheid zijn in Oxford en in Marbach, in het Duitse Literatur Archief kom ik er bij terug.
Bij die haat.
Ik las in Kafka's nooit verstuurde 'Brief aan mijn vader'.
(1919) Daarin schrijft hij: 'Onder normale omstandigheden als ze niet speciaal in nood of gevaar verkeert voel je alleen haat voor haar; je hebt me zelfs toegegeven dat ze je volgens jou opzettelijk voortdurend leed en ergernis bezorgt en dat ze daar heel tevreden mee is. Ze zou een duivel zijn.'
Vaak is de 'Brief aan mijn vader' overdreven genoemd.
Ten onrechte. Een kind registreert zuiver.
Ottla was het oneens met publikatie van Kafka's ongepubliceerde werken (Amerika, Het Proces, Het Slot etc.) door Max Brod, ze vond dat zijn testament gerespecteerd had moeten worden: vernietigen.
Ga er van uit dat ook haar briefwisseling met haar broer daaronder viel.
Er valt nogal veel voor te zeggen.