Tahon in Hannover

 'Tweelingen' heet het monument dat Johan Tahon ontwierp voor de stad Hannover. Kerk en Synagoge, Ecclesia en Synagoga, die twee. De monotheïstische tweelin­gen die beide hun gelijk koesteren. Op 4 mei aanstaande wordt het on­thuld.

 Mijn eerste en laatste bezoek aan Hannover was in de Trümmerzeit. Het gezin reed in 1958 in de Renault Dauphine uren langs de Grüne Welle tot we verdwaalden in een buitenwijk met nieuwe witte huisjes, maar zonder bestrating of verlichting.

 Plotseling zag ik een lichtje. In de duistere wijk stond aan het raam van een huisje een verlicht aquarium. De bewoner wees ons de weg naar Herr Doktor von Bothmer. Zijn huis was nieuw, maar het geld was op, zodat we op kale vloeren sliepen. En andij­vie stamppot aten bestaande uit aardappel en soms een blaadje, zonder stukjes spek.

 De volgende ochtend werden mijn broer en ik naar het centrum gestuurd, met de tram. We aansch­ouwden het Hauptbahnhof.

 Een massieve Wilhelminische onderbouw was na de bombardementen van Bomber Harris blijven staan, met daar bovenop gammele bouwsels van hard- en zachtb­oard, waar stoom­locomotieven doorheen reden. Het was prachtig.

Tags: