Omgekeerde tempels

 Dit na lezing van Inverse, het fotoboek van Jeroen van Westen waarin ze zijn afgebeeld. Stadsgaten vallen overal. Meest ontstaan door onderaardse waterstromen. Solide lijkt het aardoppervlak, de grond waarop wij staan.

 Miek schrijft: 'In 2010 verdween er 'nachts een naaimachinefabriek in Guatemala City. Een kapotte leiding had de grond onder de fabriek, zonder dat iemand het merkte, maanden, misschien zelfs jaren lang beetje bij beetje weggespoeld waardoor er een holle ruimte onder de fabriek ontstond die het gebouw opslokte.' En ze eindigt haar bericht met 'Misschien is het gat nog steeds een gat, met een hek eromheen midden in de stad.'

 In India zijn gaten tot onderaardse tempels gemaakt. Van Westen fotografeerde de 'stepwells' in Gujarat, waaruit van de zesde tot de twintigste eeuw water werd geput. Je bereikte de bronnen door af te dalen in schitterende bouwsels met vele treden in letterlijk vele verdiepingen. De putten staan nu droog, sinds mechanisch pompen het grondwaterpeil deden zakken.

 Maar nog steeds kun je van de bodem van elke put de hemel zien. En het bijbehorend ritueel is niet weg. Soms sprenkelt men nog melk op de putranden voor de watergoden. Omgekeerde tempels zijn het. Sommige stepwells, schrijft Miek Zwamborn 'lijken gebouwen die op hun kop zijn geland en zich in de grond vastbeten.'

 Ze verzwijgt wijselijk hoezeer deze gezegende plaatsen een seksuele lading dragen.