Marcel Duchamp (3)
zaterdag 12 oktober 2013 - 22:21
Vanmiddag in Boijmans overdonderd door Marcel Duchamp. De man die leefde met en tussen onmogelijkheden. Zijn liefde voor Gabrielle Buffet, die al getrouwd was met de dadaïst Francis Picabia en daarbij zijn drang om kunst te maken terwijl dat - tegelijk - volgens hem onmogelijk was.
Hij zei dat hij 'zich wilde uitdrukken'. Maar de middelen die tot zijn beschikking stonden bevielen geen van alle. Niet het beeld, evenmin het woord, dat hij begon te ontwrichten. Er ontstonden varianten van het betoog, het kladje, wat er maar rondging in kranten en reclame. Veel daarvan is in Boijmans te zien.
Onafheid, woordspelingen, doorgedreven woordspelingen zijn het gevolg. Het woordje 'ik' komt in zijn werk niet voor.
In Rotterdam ontvouwt zich in al zijn veelvormigheid het grote werk 'De bruid ontkleed door haar vrijgezellen, zelfs', waarbij dat zelfs, 'même', woordspelig ook 'm'aime' kan betekenen. En op de zelfde manier kunnen de vrijgezellen of habitués in een café ook gelezen worden als habits tués ofwel 'gedode kleren'. Dat verklaart een kerkhof van uniformen en livreien, lege gietvormen. Het onklaar maken, tot in detail, van de mannelijkheid. En dat alles in een doos.
Kunst, liefde, zo dat er niets van komt. Ontsnappen met behulp van juist die kunst. Zo vond Duchamp ook de schets, het kladje, uit als vorm.
Ga kijken
RSS