vrijdag 17 november 2006 - 17:21
Twee jaar terug werd bekend dat in Berkeley de kleine deeltjeswetenschappers Carl Haber en Vitaliy Fadeyev als bijproduct van hun werk technologie ontwikkelden om 'duizenden lang dode Amerikanen weer te laten spreken'.Nadat zo'n 130 jaar geleden Edison de geluidsopname introduceerde werden immers de stemmen van talloze Amerikanen - van politici tot Indianen, van operazangers tot zanggroepjes - opgenomen op wascilinders. Maar tienduizenden van die cilinders, opgeborgen in archieven of op zolders zijn er slecht aan toe. Tot zwijgen gebracht door schimmels en insecten.
Haber en Fadeyev zijn in het Lawrence Berkeley National Laboratorium bezig heldere hoorbare stemmen te destilleren uit half opgevreten of anderszins onspeelbare opnamen. Het leek te lukken, volgens berichten van vorig jaar. Grootste wapenfeit was het halen van goed geluid uit een totaal versleten wascilinder uit 1912 waarop een zg. barbershop quartet het lied "Just Before the Battle, Mother" zingt. De techniek is revolutionair. Met speciale microscopen worden de groeven gescand. Daarna worden ze met software geconverteerd naar geluid. De computer kan ook vuil, krassen etc. herkennen en uit het beeld verwijderen, ongeveer zoals je en foto retoucheert. Er liggen nog onhoorbare cilinderopnamen van bv. de dichter Alfred Tennyson, actrice Sarah Bernhardt, Florence Nightingale, koningin Victoria en de Duitse keizer. En wieweet ook Walt Whitman en Abraham Lincoln. De oudst bekende opname is die van een 'sprekende klok', opgenomen in 1878 en te horen op http://tinfoil.com tezamen met nog honderden zeer oude opnamen. Die klok is vreemd. Iemand roept de uren van de dag af, minus tien uur. Waarom? Een test? Ik denk het, maar hij had ook tot tien kunnen tellen, in 1878. Waarom deed hij dat niet? En hoe gaat het verder met het project van Haber & Fadeyev? Ik wacht af.