Hammershoi en Ilsted

 Na de Balkonkamer van Hammershoi (1911) kocht Boijmans nu zeven 'mezzotinten' van de Deen Peter Ilsted. Met vloeiende overgangen van licht naar donker in de kleuretsen.

 ‘Scandinavische kunst van licht en rust' heet het in Boijmans.

 Licht als schaarse aanwezigheid. De blik naar de zon uit donkere huizen. Dat trok Hammershoi en Ilsted.

 Wat ze ook gemeen hebben zijn vrijwel lege houten huizen. Die belangrijker worden dan de bewoners, ze beheersen. Deuren en ramen.

 Ze worden weergegeven als lege straten. Zelfs deurknoppen en scharnieren soms weggelaten. Nauwelijks mensen. Een enkele vrouw zie je op de rug, vaak Hammershois vrouw Ida, de zuster van Ilsted (1864-1916). Hammershoi (1861-1933 laat ook de zon weg. Ilsted verwelkomt hem.

 Binnen blijven omdat het buiten koud is. Temperatuur bepaalt alles. Binnen en buiten zijn iets heel anders dan in Zuidelijker landen.

 Het buiten van Nederland verandert. Zon is gewoon geworden. Verdwenen is het 'pak je maar stevig in', kuchjes en hoestsiroop. Het een winterlang met o­pgetrokken schouders over straat gaan. Het je maandenlang schrapzetten. De ontspanning in de eerste lentezon.

 Ons buiten is veranderd.

Tags: