P.C.Wonder in Utrecht

 Waar komt de wilde drift van Multatuli vandaan? Het venijn van de Camera Obscura of de verbittering van Piet Paaltjens? Als je nu de schilderijen van P.C.Wonder (1777-1852) ziet in het Utrechts Centraal Museum kom je thuis.

 Ze zijn uitzonderingen op een regel. Welke? De tijd na Napoleon - en zijn broer, de beste koning die Nederland ooit had - viel het land ten prooi aan een gruwlijke vertrutting.

 P.C.Wonder heeft een satirisch oog als Nicolaas Beets. Hij laat zien hoe men - o zo gezellig - avonden lang het Triktrak bordspel bedreef, maar smeerde hem naar Londen. In zijn portretten zie je karakters van zijn tijd, functionarissen of in zichzelf gekeerde intellectuelen. Vrouwen deed hij meest genre-achtig keurig, met restjes empire. Het portret met bril van Eline Robin is dan weer levensecht.

 Die vreemde drang tot restauratie van goede oude tijden. Het idealiseren van de Gouden Eeuwse kunst, wat leidde tot treurige schoolplaten genre Cornelis Springer.

 Een rare tussentijd.

 P.C.Wonder heeft uitzonderingen geschilderd. Het op de rug geziene meisje en profil dat zich kleedt om uit te gaan (1816). Vrij naar Gerard Terborgh. Een hommage.

 De tentoonstelling geeft bij de schilderijen een entourage van Empire-jurken, meubelen en pronkstukken, waardoor P.C.Wonder in z'n tijd komt te staan.

 De diepe bedding van het Hollands burgerdom.