Elsbeth Binzenstock in 1517...
...en in 1528

Zij?

 Het mooiste meisje van het Mauritshuis hangt op de eerste étage, in de hoek aan de vijverkant, met haar rug naar het torentje. Ze werd 'voorheen toegeschreven aan' (door wie? waarom? en waarom nu niet meer?) Hans Holbein (1517).

 Om haar schouders draagt ze een krap zwart jakje, gevoerd met bont en grote borsten, gehuld in strak, maar hooggesloten wit mousseline. Haar gezicht is poezelig blank, ze heeft lichtbruine, bijna gele ogen die een ietsje loensen naar binnen. Maar hoewel haar blik naar binnen is gericht geeft ze de toeschouwer de illusie dat hij haar zou kunnen wekken, als Doornroosje. Dat ze dromerig zou opkijken als hij het goede woord maar zei. Haar haren, en ook de hals zijn bedekt met een dubbelgeslagen hoofddoek, die alleen over haar voorhoofd - heel geraffineerd - niet dubbel valt maar enkel, en doorschijnend is als een sluier.

 Van de jonge vrouw uit 1517 is beweerd dat zij Elsbeth Binzenstock geb. Schmid zou zijn, de jonge weduwe met wie Hans Holbein kort daarna (1519 of 1520) zou trouwen en die vier kinderen van hem kreeg. Kort daarna werd hij hofschilder aan het Engelse hof. Elsbeth is ook bekend van een portret, dat hij in 1528 van haar en de kinderen maakte voor hij weer vertrok naar Engeland. Holbein is tussen de twee portretten bijna steeds buitenslands geweest (in Engeland had hij buitenechtelijke kinderen), Elsbeth bleef in Bazel. Zij? De vorm van wangen, neus en mond komt overeen. De kleur van de ogen is groener. Maar toch, haar blik keert zich op de zelfde manier naar binnen. Godweet wat zich daar in elf jaar heeft afgespeeld. Ik twijfel niet, ze is het.

Tags: