Timm Ulrichs (1940), Im Sockel - vom Sockel (1981)  
Erwin Wurm (1954) - Mentales Blau, mit Doppelerektion (2008)

Sokkel (2)

De godheid of keizer, wat of wie letterlijk boven je gesteld is, moet zich ook ruimtelijk boven je verheffen. De vader verheft zich boven het kind, zoals de baas boven zijn hond. En dat gaat niet meer over. Onder-boven, hoog-laag, het is sterk.

Zo kwam de sokkel in de wereld, lijkt me.
Voor een kunstenaar moeilijk te verdragen. En dus wordt er getornd aan die hiërarchische ordening.    
Niet verbazend dat beelden agressie oproepen.
In de hal van het Haagse gymnasium waar ik op ging stond een gipsafgietsel van de Venus van Milo. De plaats waar haar bilspleet verdwijnt in de om haar lenden geslagen doek was een rituele plek voor het uitdrukken van je sigaret.

Als dus veel bijdragen aan de tentoonstelling 'Das Fundament der Kunst' ironiserend of grappig zijn is dat geen toeval. Er wringt iets, altijd.  
En de overwegingen houden niet op: waar bleven na 1945 de Hitler-standbeelden? Ze waren er niet. Waarom niet? En dan, hoe verging het de theatervernieuwers die in de jaren '60 het podium afschaften in naam van de democratisering?