Walter Benjamin (2)

In mode zit altijd overdrijving, zit altijd ironie. Alles kan. Neem het verhaal over de fietsmode. Rond 1880 moesten mondaine dames opeens en masse op de fiets. En natuurlijk werden er elegante fietskostuums ontworpen. Iedereen spoedde zich naar de geasfalteerde hallen waar ze fietsles namen. Een jaar later zaten ze dan weer op paarden, of in auto's, ook in prachtige 'functionele' kostuums, want mode heeft altijd doorzichtige excuses nodig. Benjamin zegt: 'het eeuwige is in elk geval eerder een ruche aan een jurk dan een idee.'Gerrit Jan Kleinrensink was in Port Bou, aan de Spaanse grens waar Benjamin in 1940 zelfmoord pleegde toen zijn vlucht voor de Nazi's mislukte. Hij stuurde me deze foto's. 'Er is een indrukwekkend monument van Danny Karavan. Je ziet het eind van de trap, de passage, die van de rotsen af naar beneden loopt en eindigt bij een glazen plaat met een citaat van Benjamin. De zee zie je ook, beneden. En dan het oneigenlijke graf. Benjamins graf is er niet meer, maar het stadsbestuur heeft later gemeend toch nog de suggestie levend te houden. Inmiddels kun je wel de Lister-route door de Pyreneeën lopen die Benjamin in september 1940 aflegde.'