Jim Morrison door Kok Korperrshoek, vrij naar Hans Memling (1478), omslagillustratie van het boek.
P.J.Margry

Peter Jan Margry

Wat is bedevaart?Los uit dagelijks leven 'op reis' gaan naar een heilige plaats, vaak een mooie plek, met een beeld of reliek. Tegenover de ontkerkelijking staat een toenemende pelgrimage. Merkwaardig mengsel van toerisme en zingeving. Er gaan jaarlijks honderdduizenden pelgrims op pad. Er worden door heel Europa nieuwe Santiago routes bedacht. Dat is de 'invention of tradition'.

'Wandelen heeft een religieuze dimensie gekregen, voortgekomen uit Santiago de Compostela,' zegt Peter Jan Margry van het P.J.Meertens Instituut, samensteller van 'Shrines and pilgrimage in the modern word'. 'In de jaren '60, '70 en '80 liep de Westerse wereld een ritueel tekort op, dat nu wordt ingehaald.' De Stille Tocht blijkt een Nederlandse vinding, die afstamt af van de Amsterdamse Stille Omgang, waarmee het Mirakel van 1345 (de uitgebraakte hostie die een doodzieke was toegediend wilde niet verbranden) herdacht wordt. Eens zag ik het.Diep in de jaren '60 kwam ik op een nacht in maart in de binnenstad een voordschuifelende menigte tegen. De cafés waren uitgelopen. Met het bierglas in de hand staarde Amsterdam naar deze provincialen. Het zijn er elk jaar nog steeds 10.000. De Stille Tocht werd een wereldwijd gebruikte rituele vorm van collectieve rouw, van protest tegen de boze wereld. Waxinelichtjes, het licht dat wordt meedragen is een oud zuiveringssymbool. En wat zoekt de bezoeker van het graf van Jim Morrison op Père Lachaise? Morrison is geen heilige die bemiddelt tussen jou en God, zegt Margry, die ter plaatse onderzoek deed en er over schreef, maar een oriëntatiepunt met een religieuze dimensie. Je wendt je tot Jim Morrison om betekenis te geven aan je bestaan. Morgen na 21.00 is hij te horen in De Avonden.

Peter Jan Margry
Beluister fragment