Elisabeth
vrijdag 29 december 2006 - 16:00
De donkere zondag voor kerst liep ik langs de Utrechtse Nicolaïkerk naar het Centraal Museum waar ik het erfgoed van de Situationisten zou gaan zien, de kerkdeur stond open, nog net.Opeens herinnerde ik me Elisabeth. Jaren terug had ik haar gezien in haar hoekje, de kapel rechtsachter. Of was het linksachter? Rechtsachter was het, en ik trof haar mooier dan ik me herinnerde: Elisabeth van Tuyl van Serooskerken, gestorven in 1689, een wolk in marmer, peinzend geleund op een elleboog, gehuld in een rijkdom van plooien.
Was dit een Rombout Verhulst? Het stond nergens. Een medewerker (de predikant zelf?) opende het hekwerk voor me, met een begrijpende blik. Ik begon onmiddellijk foto's te maken. Er is iets met haar. In het officiële foldertje van de kerk komt ze niet voor. In mijn naslagwerken is ze onvindbaar. Wie helpt? Wel is er een eigengemaakte ansichtkaart te koop, een fotoafdruk geplakt op bruin karton. Een initiatief van de vriendelijke heer?Even later vlogen de Situationisten me naar de strot. Hoe heette dit toch, toen? Niet iedereen had z'n verstand verloren. 'Kretologie'. Vrij grabbelen in de ton van de politieke en kunstgeschiedenis. Trotski buitelde over Dada en de 'arbeiders' werden steeds aangeroepen of van hen het heil te verwachten was. Wie het hardst schreeuwde had gelijk, dat weet ik nog goed, en tegenspraak werd niet geduld. Ze waren even oud als ik. Ja, ik stam uit een onverdraagzame generatie. Nu was het Elisabeth, die het pleit beslechtte. Het einde van de kunst? Ze heeft zich in mijn hoofd genestelde naast de grafmonumenten van de vrouwen uit het huis Savoye, gezien in Piemonte. 'Als ik dood ben, beeldhouw me op mijn verleidelijkst'. Bij thuiskomst bleek dat al mijn foto's van haar uit het toestel verdwenen waren, weg, iets wat me nooit overkomt. Wat wil ze me zeggen?
RSS