Dit jaar bestaat de VPRO 80 jaar. Veel te vieren valt er niet. Toen oprichter dominee E.D.Spelberg in 1963 stierf bracht de VPRO tien goed beluisterde uren gesproken woord-radio en tweeëneenhalf uur goed bekeken televisie. In 2006 is het aantal zenduren toegenomen maar het bereik, door het toegenomen aantal zenders, zeker niet. Van de vrijheid van programmeren is nog minder over. Waar komt de VPRO vandaan?
Ik weet dat Juliana vaak op zondag met de prinsesjes naar de radiovilla van de vrijzinnige dominee fietste. Toch nog een heel eind vanuit Soestdijk, waarbij ik me knikkende en buigende passanten in het wit voorstel, want er is veel geboomte op deze route. Ze fietsten naar de zelfde villa waar ik later vele jaren zou werken. Beneden, in de studio, deden de prinsesjes dan mee aan het zondagshalfuur van mevrouw Laura Spelberg-Stokmans en de koningin dronk boven bij de dominee een kopje thee. De familie woonde toen nog boven de studio. Ik ontdekte dit toen me opviel dat overal in die villa lage bankjes stonden met geraniums erop. 'O dat zijn de kinderbankjes van het zondagshalfuur.'Spelberg had als student een drankprobleem, gevolg van zijn fobieën. Hij durfde moeilijk de straat op. Vandaar dat hij de radio met beide handen aangreep. Zo kon hij thuisblijven en toch zijn 'radiogemeente' bedienen. Ik heb hem niet meegemaakt, wel in de oude torenkamer (met uitzicht op een rode beuk) nog eens zijn ijzeren archiefkasten met luisteraarsbrieven doorgekeken. Levensproblemen, met op elke brief een paperclip met een doorslag van zijn antwoord. Goede, heldere antwoorden, vond ik. Spelberg en de zijnen stichtten een omroep door 'langs de deuren te gaan'. Dat kan nog steeds.