De Belgen komen!

 Het is 2014 en nog is de Grote Oorlog voor Nederland een blinde vlek. Toch vluchtten in 1914 duizenden militairen, Belgische en Engelse - vergeefs ingezet om Antwerpen te verdedigen - naar Nederland. En duizenden burgers. Waar ze onmiddellijk in kampen werden opgeborgen.

 Terwijl de Duitsers Luik, Mechelen, Leuven en Antwerpen in de as legden - represailles omdat de Belgen terugvochten - bleef Nederland angstvallig neutraal en ontsprong de dans. De schilder in uniform Rik Wouters schreef zijn vrouw Nel in augustus 1914 vanuit Luik, waar zijn regiment door de Duitsers overlopen werd: “Ge weet dus van Jules dat ik niet gesneuveld ben, gelijk dat ze in Brussel van mij zeggen. Ik ben zelfs kunnen vluchten dankzij de laffigheid van onze commandant, die van de eerste occasie heeft geprofiteerd om zich terug te trekken, maar spijtig genoeg was het om ons op een weg te doen uitkomen waar er langs drie kanten op ons geschoten werd, terwijl dat de Duitsers niet te zien waren, doordat dat klein wegeltje afgeboord was met een hoge, dikke haag. Langs alle kanten vlogen de kogels over onze kop en velen hebben daar spijtig genoeg hun dood gevonden en ik peins zelfs dat de commandant de eerste van allemaal was. Daarna sloegen we allemaal op de vlucht en het was en 'redde wie zich redden kan'.”

 Er vluchten 250.000 Belgen via Vlissingen naar Engeland, ruim een miljoen kwamen naar Nederland. Burgers en - dienstweigerende of gedeserteerde militairen werden gescheiden en kwamen - ook Rik Wouters - deels in Kamp Zeist, het grootste van Nederland.

 Het en­thousiasme van de opvang sleet. De vluchtelingen hadden zich te schikken naar strikte voorschriften. Belgen die zelf wat geld hadden mochten gaan waar ze wilden. De minderbedeelden ‑ veruit de grootste groep ‑ waren verplicht zich dagelijks in hun kamp te melden, met een speciale sectie voor criminelen en dames van lichte zeden. Die laatsten kwamen samen met de categorie 'minder gewenste elementen' in Nunspeet terecht.

 En nu herdenkt Rotterdam feestelijk de komst van de Belgen. Op zondag 19 oktober as. komen 100 Belgen, honderd jaar later, weer per trein naar Rotterdam. En er worden 100 vrijwilligers gezocht voor het ontvangstcomité. Feestelijk? En vanaf 4 oktober is er een expositie in Flehite in Amersfoort. Tja.

 Het Flanders Fields museum in Ieper krijgt nog steeds uit Nederland zijn minste bezoeke­rs. 

Tags: