de langpootmug uit 'Veertien etsen..' (1967)
Pannekoek en Reve in Friesland

Frans Pannekoek (3)

In de etsen van Pannekoek zit ruimte en gewichtloosheid. Een mug, een libelle, een vlinder, een veertje. Z'n landschappen zijn soms gezien in vogelvlucht. Wat letterlijk kan kloppen, Frans Pannekoek zweeft aan hanggliders. Zo ontstond 'Zelfportret als zeilvlieger omringd door gieren' (1982).

In 'Veertien etsen...' blijkt een - of hét - gemeenschappelijk thema van Reve en Pannekoek de dood. De naald die kleine, dode dieren etst, van vogels tot krabben, schedels en karkassen waar alle leven af is, blijkt verwant met de kroontjespen. 
Pannekoek ziet scherp. Zijn Reve-portret uit 1974 laat de schrijver zien als de eenzame bewoner van een afgesloten burcht in Frankrijk. De dood delen ze. Met vanitas-symboliek heeft dat niets van doen. Het gaat om bezwering. Ook als Reve in 1969 bij het grafkistenfabriekje Kaspersma in Dantumawoude een kist bestelt in z'n eigen maat: met 'houten vernageling en violetzijden bekleding'. Kosten f 683,20. Voor in de schrijfkamer.

Woensdag as. na 20.00 praat Anton de Goede in de Avonden met Frans Pannekoek