Nog tot 6 januari is in het zg. Exposorium van de Vrije Universiteit 'De Berlijnse muur' te zien van de in maart jl. overleden beeldhouwer Shinkichi Tajiri - Amerikaan van Japanse komaf (geboren in Los Angeles, in de zwarte wijk Watts, 1923).
Op 9 november jl. betrad Angela Merkel opnieuw de Bornholmer Brücke, in 1989 de eerste opening in de Muur. De tentoonstelling opent met Tajiri's foto's van deze brug: foto's en een film van de Muur die hij maakte in de jaren 1969-1970. Geen toeval.
Hij werd gefascineerd door de Muur (15 cm dik, 4 meter hoog, 43,3 km lang). Moest en zou de hele muur in beelden vastleggen. Begon te fotograferen vanuit het Zuidoosten in Noordwestelijke richting, steeds een blok verder. DDR-wachtposten hielden hem in de gaten. De videofilm werd gemaakt vanuit een helikopter van de RAF die over de Muur vloog, op 200 meter hoogte en 200 meter afstand. Een halfuur rond.
Na maanden werk en 550 foto's bleven de negatieven 30 jaar op de plank liggen tot Tajiri in 2003 een scanner kreeg waarmee hij zijn 35 mm-materiaal kon bijwerken, de krassen in de negatieven restaureren.
Ik denk, hij heeft de hele muur als een kunstwerk opgevat. Een angstdroom van op- en afgeslotenheid. Van doodlopende rails, doodlopende straten, blinde muren, kortom een topografie van de uitzichtloosheid.
Het pijnlijkst wordt dat in de talloze naamplaatjes en richtingborden, die in schrille tegenstelling staan tot de mogelijkheid om te reizen. Van een dodelijke ironie wordt dan: 'Sie verlassen... You are now leaving...'.
Morgen doe ik verslag in de weekendbijlage van de Avonden, tegen 11.45