Vaak weet ik tevoren niet waarin ik geïnteresseerd zal raken. Vooral in België.Ditmaal was het de bril van Paul-Henri Spaak (1899-1972). Eén van de bouwers van Europa en ondertekenaar van het Verdrag van Rome (1972). Zijn dochter Cathérine was een scandaleuze filmster. De bril van haar vader, die getekend zou kunnen zijn door Marcel van Eeden, werd mijn symbool van de Europese eenheid. Mannen met zulke brillen zouden ons redden. Spaak hoort in een rij namen die ik met de schoolmelk heb ingedronken: Robert Schuman, Jean Monnet, Konrad Adenauer.
In Brussel heb je op overgeschoten plekken soms opeens een tentoonstelling. Ik herinner me Rik Wouters in een geheim deel van het Ravestein gebouw onder het Centraal Station.Vorige week deed ik verslag van het voormalige Brusselse goederenstation annex koloniaal pakhuis Tour & Taxis, dat nieuwe bestemmingen kreeg. Welnu, in de kelders onder de perrons is een enorme tentoonstelling ingericht. Onderwerp: Europa. 'Dit is onze geschiedenis.' God weet hoeveel de Europese Commissie en het bedrijfsleven (BASF, Solvay, Total, Fortis etc.) er eendrachtig in hebben gestoken. Het resultaat is een vreemd mengsel van geschiedkunde en propaganda, kunst en interactiviteit. Duizelingwekkend. Maar ook: angstaanjagend. Je komt buiten met het besef 'het is goed afgelopen, maar voor het zelfde geld..,'.
Dankzij de bril van Paul-Henri Spaak.Goed, het was nodig, en het is goed dat het er is. De dictaturen in Portugal, Spanje en Griekenland zijn verdwenen, net als het IJzeren Gordijn. En grensoverschrijdende kwesties blijf je houden.Europa zou vanzelf moeten spreken. Een tentoonstelling als deze zou niet nodig hoeven zijn. Maar nu. Wat als er straks twee Belgiës zijn? Hoe moet dat dan met Brussel?Ik zie een Europese Vaticaanstad voor me. Compleet met Zwitserse wachters in veelkleurige zijden kostuums.