Meteen kwam het verhaal over de Clarissen van Uden, die van de dorpelingen moesten bidden om mooi weer. Scheen de zon, dan kregen de zusters een worst.

 Mooi staat daar in het midden het Elisabethbeeld dat de kunstenaars Roggeband en Van Lunteren laten overgroeien door winde, tot alleen haar geheven arm nog uit het groen steekt. Onder aan de spijlen is een bak met aarde geplaatst waaruit haagwinde opklimt. In de loop der weken zal het beeld vergroenen, zegt Roggeband, overwoekerd worden door de plant die ook wel, treffend vanwege de witte bloemen, 'Onze-Lieve-Vrouwe-Hemdeke' genoemd wordt.

 Een paradijselijke plek, vol verhalen. In het boekje van Rinke Nijburg en Gerda ten Thije komen ze - naast de mid­deleeuwse handschriften - tot leven. Was het paradijs eens de oase in een woestenij vol verscheurende wilde dieren, nu klampen we ons vast aan laatste restjes natuur, een enkele overlevende olifant. Adam en Eva woonden er, maar verleid door de slang raakten ze bevlekt door de erfzonde. Toen God later een onbevlekte vrouw zocht vond hij tenslotte Maria. Maria, een betere Eva. Daarom ook zien we haar afgebeeld in een nieuw paradijs, de Hortus Conclusus.

 ps. de prent is uit Arca Noe van Athanasius Kircher (1675). Paradijs is een perzisch woord. Een ommuurd landgoed, bewaakt door vier engelen.

 Wat zo'n muur verbergt ontdek je vroeg of laat. Een met ver­roeste hangsloten vergrendeld, verzakt hek is genoeg. Een oprijlaan, een lichtje in de verte. Er is altijd een binnen en een buiten. Zo zit de wereld in elkaar. Ben je erin dan verlang je, sta je buiten dan verlang je niet minder. Overschrijden van grenzen heeft gevolgen.

 Behalve de miniaturen in middeleeuwse handschriften en bezoe­ken aan gewoonlijk gesloten kloostertuinen van Capucijnen en Franciscanen in de buurt zijn er ook fantasieën van eigen­tijdse kunstenaars te zien in Uden.

 Zo hebben PJ Roggeband en Hans van Lunteren een om­kering van de Hortus Conclusus ontwor­pen en uitgevoerd, die de bezoeker laat omgroeien door een Besloten Tuin. Een draagbare tuin die hij/zij letter­lijk meeneemt waar ie gaat. Zodat je temidden van geuren en zoemende bijen en hommels voortgaat.

 'PJ, waar ga je met die tuin naar toe?'

 En dan te bedenken waar de rondgaande tuindrager, de Homo Hortus Conclusus, allemaal voor moet zorgen. Voor welke planten zoek je de zon op, voor welke kan een buitje juist geen kwaad? Een beweeglijk bestaan. Friedensreich Hundertwasser, de kunstenaar-architect die zoveel begroeide gebouwen ontwierp zou het schitterend gevon­den hebben.

 Zaterdag opent de expositie in Uden.

 'Ben er net een paar weken geleden geweest.
Dit enorme complex is een vroegere TBC-kliniek (vandaar verborgen in gezonde lucht) en was volledig selfsupporting met bakkerij, wasserij, desinfectie etc. En vandaar ook de aparte spoorlijn.
Na de Tweede Wereldoorlog was het het grootste ziekenhuis van de Russen buiten Rusland, tot rond 1993 de Russische troepen zich terugtrokken. In de omgeving van Beelitz waren trouwens ook de buitenhuizen van de Oostduitse partijtop te vinden.

 Op dit moment zijn er grootse plannen om van het complex ook een culturele plek te maken. Ik belandde er omdat Harry Heyink - docent aan de Rietveld Academie er al voor het achtste jaar in een van de grootse gebouwen van Beelitz Heilstätten de European Exchange Academy organiseerde. Kunststudenten uit allerlei landen (o.a. Canada, Amerika, Finland, Engeland, Spanje en Nederland) komen hier vier weken lang bijeen. Ik was er als 'advisor' een week.'

 'Wat betreft piekfijn in orde - dat is de buitenkant - nog steeds zijn of gebeuren er rafelachtige taferelen: misschien de komst van een helihaven of hoge windmolens in de oksel van het Prins Clausplein.
Lees RAMPBEWONER (over de plofzone van het TNO-terrein): ik was daar onlangs en berichtte er over, want daar trof ik naast pauwen, hazen en de nodige roofvogels ook twee reeen! Daar zit het groen van de wijk, achter prikkeldraad!
Ik trof er ook resten van een vliegtuig, waarschijnlijk het laatste exemplaar op Ypenburg, doorzeefd met kogels in verband met proeven die ze daar doen.
Of schakel naar NIETPLEKKEN en bekijk het Naturistisch Clausule Gebied Ypenburg.

 Het is dus uiterlijke schijn. Ypenburg blijft een uitzonderlijke woonwijk, het ideaal voor de 'snelwegmens', met drie snelwegen en twee (bekend van de files) knooppunten. Publicist en rotondoloog Tijs van den Boomen heeft zelfs mijn wandelroute 'Langs de Randen van Ypenburg' bewerkt tot een 100% 'flaneren langs de snelweg' traject van 13 kilometer lengte.'

 NB. NIETPLEKKEN: Naturistisch Clausule Gebied. Een voormalige landeigenaar heeft bij de (gedwongen) verkoop van zijn eigendommen op Ypenburg aan de overheid, bedongen 'dat iedere toekomstige huizenkoper of huurder op de hoogte gesteld wordt van het feit dat naturisme op naburige percelen kan plaatsvinden'.

 In het 'Randarchief' van PJ vind je elfletterwoorden als BINNENKOMST: 'In Vinex-wijken heb je voortdurend het gevoel dat er iets niet klopt, zonder dat er concrete dreiging is.'
Of: TIJDGRENZEN: Ypenburg lag 5500 jaar geleden aan zee.
Of: SCHUTTINGEN: Zou dat het eerste zijn wat mensen doen, hun territorium afbakenen?
Of: BEPERKINGEN: Tien jaar na de start van de bouw staan er nog steeds grote gele borden met de tekst Wijk in aanleg, onverlichte wegen en obstakels, betreden op eigen risico.
Etc.

 Ik betrad. Maar alles bleek piekfijn in orde.

 Van 15 tot 24 juni zal de Umerus dagelijks op het Haagse Zuiderstrand in actie te zien zijn bij de strandtent 'De Fuut'
In en bij Theo's werkplaats op de 'Haagse heuvelrug', is de geschiedenis, zeg gerust de evolutie van zijn strandbeesten uitgestald. Ze bewegen zich voort gebruik makend van de elementen.

 Zijn grootste uitvinding lijkt toch wel die van de poten waarmee ze zich voortbewegen. Als Scheveningse jongen weet Theo dat je in mul zand niets hebt aan wielen. Met hulp van de computer kwam hij tot tweeledige poten. Die geen hotsende gang veroorzaken zoals de benen van een mens. Nee, de heupgewrichten van de beesten blijven steeds op de zelfde hoogte. Ze lopen soepel.
Ze kunnen nu ook denken. Lopen ze zich vast dan keren ze om.
Trouwens hij heeft extra veel PVC elektriciteitspijp ingekocht want binnenkort verdwijnt dat bouwmateriaal, waaraan zijn beesten hun skeletachtig voorkomen danken. 

 Ik ga komende week bij hem langs voor een gesprek over zijn 'alternatieve evolutie', want dat is het.

 SimCity is een computerspelletje waarin je aan een virtuele stedelijke omgeving bouwt. Dertien kunstenaars kregen zodoende de opdracht van de Stichting Kunstmanifestatie op Locatie om iets te doen met Abstede.

 Elfletterman PJ Roggeband dook in de 'Vollekstaol van de Stad Uterech', de taal der planten, hovenierstaal en andere geheimtalen. Tijdens de manifestatie ondernam hij ook een 'Wonderlijke wandeling in elf stappen'; een expeditie langs oa. pratende planten, de NASA, het Vaticaan en het geheugen van een augurk. Later meer.

 Van 10 tot en met 18 december 2007 hebben ruim tienduizend taalliefhebbers via de site www.woordvanhetjaar2007.nl gestemd op tien kandidaten. Het woord bokitoproof heeft met 19% de meeste stemmen behaald.Verliezers waren oa.: comadrinken (ook 11 letters!), klimaatneutraal, slurptaks, lokhomo, wilfen, formatiemoeheid, zelfbedieningskapitalisme (deze was oud!), reltoerist en opacriminaliteit Al snel dook het woord 'bokito' dit jaar ook op in de betekenis van relschopper, en de laatste tijd wordt het hiervan afgeleide bokitoproof gebruikt. Of het woord uiteindelijk in de Grote Van Dale zal worden opgenomen, moet de toekomst uitwijzen. De verkiezing werd georganiseerd door Dagblad De Pers, het Genootschap Onze Taal en Van Dale Lexicografie.

 Verder gezocht. De toren is 12 meter hoog en maakt deel uit van de 'Walk of ideas' - gemaakt door een collectief - waarmee Berlijn zich 'cultureel en wetenschappelijk' voorstelde aan bezoekers van het WK voetbal in 2006.Daar, tegenover Humboldt Universiteit, werden in 1933 'Werke der Unmoral' verbrand als die van Freud en Tucholsky. Achter het Oude Paleis waar eens keizer Wilhelm I woonde staat nl. de Bibliotheek (gebouwd 1774-1788).Aan de westzijde van het plein is het echte monument aangebracht, ontworpen door Micha Ullman in 1995. Een doorschijnend paneel in de grond, waardoorheen lege boekenplanken te zien zijn. Erbij staan de woorden van Heinrich Heine uit 1820 (hij zat op de Humboldt Universiteit): 'Dort wo man Bücher verbrennt, verbrennt man auch am Ende Menschen."

 Ook de nieuwe Haagse woonwijk Ypenburg werd door Roggeband onderworpen aan de elfletterdiscipline. Zie zijn site.En omdat zo alles opnieuw met alles te maken krijgt, vroeg hij mij om een herinnering aan het vliegveld dat daar vroeger lag. Zo kwam ik op het oude ambacht van het luchtschrijven. Het vliegtuig als een pen in de lucht. Zes tot acht letters op z'n hoogst. Anders is de eerste letter alweer verwaaid als de piloot aan de laatste begint.

 De witte rook die de letters vormt, zo leer ik nu, kwam voort uit de verbranding van speciale olie, gecombineerd met de uitlaatgassen van de vliegtuigmotor. Slecht voor de lucht. Zo komt het dat er wereldwijd nog maar zes oude luchtschrijfpiloten actief zijn. Maar het kan nog. Nog steeds.Bijgaand de site waar PJ Roggeband, voor één keer, één elfletterwoord naar keuze zou moeten kunnen bestellen. Boven Amsterdam. Zeg maar dat het kunst is. Wieweet.