Schoolbord

 Wat ik nog miste in Voorlinden zijn de 'Fatigues' van Tacita Dean. Zes meer dan manshoge, metersbrede panelen met natuurgeweld, bergtoppen, zeestormen. Totale lengte vijftig meter. Vergankelijke hoogromantiek. Leunend tegen Caspar David Friedrich en Turner.

 Van Dean zagen Wim Brands en ik ooit in Tilburg de film over Michael Hamburger (1924-2007), de oude vriend die in W.G. Sebalds Ringen van Saturnus voorkomt. Die appelrassen kweekt aan de kust van Kent. Dean filmt bij voorkeur erg oude mensen.

 Ook Fatigues, gemaakt voor de Documenta(13) van 2000 en daar te zien in het trappenhuis van een oud belastingkantoor, gaat over vergankelijkheid.

 De titel duidt op haar zware reuma. Dit is haar laatste grote werk. 

 Wanneer de Fatigues opduiken in Voorlinden weet ik niet. Er is alvast een boekje te koop.

 Als kind vond ik het schoonsponsen van het bord een eervolle opdracht. Naar wat overbleef aan opgedroogde krijtvegen op het zwart bleef ik staren. Net als Tacita Dean, die donders goed wist dat ze haar tekeningen niet kon fixeren. Of de 'Fatigues' nog bestaan weet ik niet.

 Er zijn onduidelijke films op Youtube.

 Ook de bordewisser met de rode streep erin was magisch. 

 Op de schoolbordtekeningen zijn ook korte teksten te lezen, waar Tacita Dean toelichting nodig vond.