Franciscus en de katholieke dieren

 Vanmiddag de tentoonstelling gezien die Henk van Os over Franciscus inrichtte in het Utrechtse Catharijne convent. Franciscus is literatuur. Wat over hem werd overgeleverd meest verzinsel. Zodat de vraagt blijft: zijn het goede verzinsels.

 Gerard Reve vond van wel, anders had hij hem niet als naamheilige genomen en jaren getekend met Gerard Kornelis Francis­cus. Ook de tegenwoordige paus vindt het kennelijk een goed verhaal.

 Mooi is zijn houding tijdens de kruistochten. Hij benaderde de Islam vreedzaam, preekte geweldloosheid in de omgang met andersdenkenden. Zo ondernam hij in 1219 een vredesmissie naar de sultan van Damiate, waar hij hoffelijk werd ontvangen.

 Als zoon van rijke kooplui leefde hij er eerst op los, deed al wat God verboden had, en zie hij bekeerde zich en stichtte een kloosterorde gebaseerd op armoede en gebed. Zelf wilde hij de allerarmste zijn. Zijn enige geliefde werd 'Vrouwe Armoede'.

 Troubadour was hij ooit en zijn Zonnelied is er nog: 'Wees geprezen, mijn heer broeder zon/ die de dag is en door wie gij ons verlicht...'. etc.

 Franciscus (1182-1226) van Assisi werd in 1228 heiligverklaard. Waarom? Hij werd te populair. De op luxe gebouwde kerk zag een gevaarlijke concurrent in hem en incorporeerde de Franciscanen. Voor de kunst heeft Franciscus weinig opgeleverd. Geen schilderbare taferelen, steeds weer die ontvangst van de stigmata. Een nieuwe, betere Christus, vooruit. Maar ja, dat grauwe habijt. En geen vrouw in zicht. Vriendin Clara was snel weg.

 Hij zwierf rond in de bergen, waar verscheidene van zijn kluize­naarsoptrekjes te zien zijn en sprak met de dieren – dierenliefde, iets waarin de bijbel hopeloos tekort schiet. Ziehier de herkomst van de 'katholieke dieren'.  Ik was daar, boven Florence. Mooie uitzichten. Vogels.

 De desillusie kwam toen ik de berg af kwam en tussen de autobussen door de stad Assisi binnenreed. Een roomtaart voor toeristen. 

Tags: