's ochtends om vier uur, eerste bel
derde jaar op kostschool (17 jaar oud)
verderop staat een stofzuiger
het poortgebouw

Friedrich Nietzsche (2)

Op een paar kilometer van Naumburg ligt het oude Cisterciƫnzer klooster Schulpforta. Hier was de kostschool gevestigd waarvoor Nietzsche op z'n 14de, in 1858 een beurs kreeg. Een eliteschool die al veel beroemdheden had afgeleverd. Tot 1864 bezocht hij deze Pruisisch-protestantse, militair georganiseerde 'schoolstaat'.

Alleen op zondagmiddag mocht hij zijn moeder en zusje even zien. De rest van de week was het voor vijven opstaan en om half zes ochtendgebed, waarna de werkdag pas eindigde 's avonds om negen uur.Maar er werd ook aan sport gedaan, aan muziek en theater. En Fritz had het er op den duur redelijk naar zijn zin. Weg van zijn moeder, dat beviel niet slecht, hoewel hij zich ook liet verwennen met dingen als chocoladepoeder voor in z'n ochtendmelk.Het terrein ziet eruit als een Engelse Boarding School, heel geschikt om een film als The Browning Version op te nemen. En ja, er is nog steeds een landbouwopleiding gevestigd. Kantoormeubelen en naamplaatjes in middeleeuwse krochten.Deze kruisgang, deze kerk, hier liggen de voetstappen. Hij was elke winter wel een keer zwaar verkouden. Hoofdpijnen had hij en reumatische klachten. Weinig andere klachten. Hij was een beetje dik. Verder zeer bijziende.Toen hij er van af kwam sprak en las hij vloeiend Latijn en Grieks en probeerde ook in die talen te denken. Gymnastiek lag hem niet. Een erg mooie beschrijving komt van jeugdvriend Paul Deussen. Eens, toen het in de gymnastiekles zijn beurt was voor een brugoefening loste hij dit zo op. Met een geconcentreerde uitdrukking op zijn gezicht liep hij doodgemoedereerd tussen de leggers van de brug door, waarop hij zijn oefening had moeten uitvoeren. Na deze actie trok hij en gezicht of hij een heldendaad verricht had. De jonge Nietzsche had gevoel voor humor.