verwaarlozing in de DDR-tijd
het Nietzsche-huis in Naumburg
moeder verzorgt zoon in z'n laatste jaren

Friedrich Nietzsche (1)

Friedrich Nietzsche (1844-1900) woonde vanaf zijn zesde jaar (de dood van z'n vader, de dominee) met z'n moeder en zusje Elisabeth in Naumburg. Laatstelijk in dit huis. Nog steeds een onvoorstelbare tragedie. Na zijn geestelijke ineenstorting in Turijn heeft zijn moeder hem hier nog zeven jaar verpleegd. Ze maakte lange wandelingen met hem. Eerst door de stad, maar als Nietzsche tijdens het wandelen zeer luid sprak en daarbij gebaren maakte liever buitenom.

Bij mooi weer zat hij hier op het balkon.Het is sinds de 'Wende' een mooi klein museum. Heldere teksten, veel foto's. De ochtend dat ik kwam was er verder niemand. In de DDR-tijd werd het huis verwaarloosd. Nietzsche was immers door het Nazi-regime omhelsd, hij deugde niet. Hier ging hij naar de Lagere School en het gymnasium tot hij op z'n 14de een beurs kreeg voor de elite kostschool in Schulpforta, een paar kilometer verderop.Nietzsche heb ik pas echt leren kennen door de biografie van Curt Paul Janz (1976). Een prachtige introductie tot leven en werk.Het zich losmaken zijn bigotte moeder en zijn dweepzieke zusje is de domineeszoon niet gelukt. Door zijn ziekte (vermoedelijk gevolg van syfilis) moest hij terug naar huis. Naar dit huis. En daar zat hij, machteloos, de filosoof met de hamer. Terwijl zijn zuster zijn werk begon te censureren. Wat nog tot hem doordrong is niet bekend.