de dode eik onder het altaar, nu zichtbaar
de H.Maagd genas een gebroken hart

Jezus-Eik

Wat de doorslag gaf weet ik niet meer, maar ik ben in Saarbrücken. Een reisdoel dat al jaren wachtte. Morgen hoop ik de zes oude hoogovens in Völklingen (in bedrijf 1873-1986) te zien. Onderweg hierheen zag ik ze al liggen in de zon. Monsters. Reuzensculpturen.

Op weg naar het Zuiden houd ik altijd halt in Jezus-Eik, bezuiden Brussel. Een plaats waar sinds de middeleeuwen moeders hun zieke kinderen brachten en velen bij de heilige eik genezing vonden.Het renaissancekerkje dat om de eik heen werd gebouwd is eindelijk hersteld. Ik mocht naar binnen. Lang geleden werd het altaar over de stronk van de inmiddels gestorven eik heen gezet, zei de folder, alleen je kon hem nooit zien. Nu zit er een glazen ruit in en ja, daar zie je de dode stam van de Jezus-Eik.De ex-voto schilderijtjes die dankbare patiënten kwamen brengen zijn netjes bijgelapt.Zoals Judith Herzberg eens zei: ‘Leven is wat ze vroeger deden.’

Dag Deirdre!

Het nieuws was dat Deirdre, ja wat? Gummbah vertelde terloops dat ie een tijdje zou stoppen bij de Volkskrant. Geen Deirdre meer. Er komt een boekje en daarmee uit.

Ik zal Deirdre missen. Hij moest van haar af. Waarom? 't Idee was uitgeput, zegt hij. Maar als ik verder vraag blijkt hij net zo aan haar verknocht als ik. Ja, soms gaan figuren uit verhalen een eigen leven leiden, had hij wel eens horen zeggen, maar nu weet hij uit ondervinding: dat bestaat echt. Deirdre had een eigen wil. Hij kreeg haar bijvoorbeeld niet in bed met een vrouw. En, hij kon er slecht tegen als mensen vervelende dingen over haar zeiden. Maandag na 21.00 is hij te horen in De Avonden.

Tags: 

Gummbah vertaald

Morgen hoop ik Gertjan van Leeuwen, Gummbah, te spreken over 'Meanwhile, between two eternities of darkness', zijn eerste Engelstalige bundel.

De vertaling is van de Australiër David Colmer. Voorin het boek worden 16 titels opgesomd die 'In preparation' zijn. Maar dat is Gummbah, heb ik geleerd.Gaf hij op de podia niet een diashow met 'net niet verschenen' boeken, zoals 'Borduren met gebalde vuisten', 'De pijn van het halfrijm' of 'Als de vaas met schaamhaar op tafel staat'?Titels, eenonderwerp van gesprek in Tilburg.

Tags: 
poëziefestival Medellin
Constantijn in Albanië
Arjen onder Constantijn

Leve wie?

Arjen Duinker reist en leest zijn werk voor.

Tussendoor stuurt hij levenstekenen. Foto's, teksten, Youtubes.Er kwamen er van het poëziefestival in Medellin, Colombia, in juli. En pas las hij onder deze: 'Recente kop van Romeinse keizer Constantijn I de Grote. Op de citadel van Berat in Albanië.'Van dichter bij huis kwam nog een rmooie Youtube, 'Leve wie?'

Tags: 
vanuit het huis van Thom Mercuur in Ault
reconstructie van de evenaar-kijker van mijn grootvader

Zeee (1)

Het was Johnny van Doorn (1944-1991) die eens in een typscript bedoeld om voor te dragen het woordje zee consequent met drie e's schreef. 'Gevangenisdirecteur aan zeee' heette het.

Twee dagen was ik aan zeee, in Ault en Audresselles, aan de Atlantische kust, met Thom Mercuur en Dave Meijer. Daar schoot me de evenaar van mijn grootvader, de kapitein bij de Holland Amerikalijn te binnen. Wanneer zijn schip de evenaar passeerde ging dat met festiviteiten gepaard, vertelde mijn moeder. Een als Neptunus verkleed bemanningslid doopte de passagiers met zout water.En de kapitein liet dames de evenaar zien. Daarvoor had hij een speciale verrekijker geconstrueerd. Die heeft er ongeveer zo uitgezien begreep ik.

Thom Mercuur (1)

Hier moet het ongeveer zijn. Iets ten zuiden van Calais. Thom Mercuur, stichter van het Belvédère museum in Oranjewoud heeft de schilder Dave Meijer en mij uitgenodigd er twee dagen te gaan zitten en te zien wat we ermee konden doen.

Meteen zie ik de krommen van waterlijn, van afkalving, van wolk, maar ook van spoorlijn, van afslag van de autoweg en noem maar op. Zoals mijn moeder na het knippen van haar knippatroon vreemde lapjes stof overhield, zo blijven bij het snijden van het land rare stukjes over, die vaak door mens en dier in gebruik genomen worden voor overgeschoten doeleinden. Die zal ik zoeken.

Eelco Runia

Eelco Runia (3)

In 'Breukvlak' van Eelco Runia komen schrijvers als Marcel Proust en Theodor Adorno onder vele anderen, voorbij met hun denken over geschiedenis. W.G.Sebald is er ook. Vooral met een passage uit de roman 'Austerlitz'. Daarin is Sebald - of Austerlitz - op zoek naar 'de metafysica van de geschiedenis'.

De wil het verleden terug te vinden, zegt Runia, het verlangen erdoor aangeraakt te worden, en het geloof, ja de wetenschap dat het verleden ook inderdaad in het heden aanwezig is, begint al in het begin van het boek. Dan vertelt Jacques Austerlitz namelijk over een schilderij van de bevroren Schelde door Lucas van Valkenborch, waarop - minuscuul detail - een vrouw in een kanariegeeljakje op het ijs gevallen is. En Austerlitz heeft 'het gevoel dat dat ogenblik nooit voorbij is gegaan'. Het 'onverslijtbare verleden' vind je in dit soort onooglijke details. De voorliefde voor het marginale deelt Sebald met oa. Walter Benjamin, Roland Barthes, Johan Huizinga en anderen. Morgen na 21.00 Is Eelco Runia te horen in de Avonden.

de loketbediende en de vrachtrijder
Barbara Sarafian op vijfhoog

Aanrijding in Moscou

Alles is versleten, mensen, kleren, auto's, beton. De film 'Aanrijding in Moscou' (een oude wijk van Gent) van Christophe van Rompaey zou niet in Nederland gedraaid kunnen zijn omdat zoveel slijtage hier eenvoudig niet te vinden is.

Voorlopig lopen er ook geen Nederlandse filmers rond die de levens van vrachtrijders en middelbare loketvrouwen ernstig nemen. Snelwegen en spoorlijnen voor de deur, maar het leven van de 43-jarige Matty (Barbara Sarafian) lijkt voorgoed tot stilstand gekomen in een postagentschap waar dagelijks stapels rouwkaarten worden aangeboden.Tot ze één keer niet in haar spiegel kijkt bij het achteruitrijden. ps. Komt er echt een crisis dan zullen er misschien ook hier zulke films zijn.

een Duitse heilige in Groningen

Eelco Runia (2)

 Op weg naar Eelco Runia, ver in het Groningse land dit bord, dit gehucht. Ik ben geen bordenfotografeerder, maar bedacht tijdig dat dit een uitzondering moest zijn.

 Immers, ik ging naar Runia om te praten over zijn roman 'Breukvlak', en in dat boek komt de opvatting van W.G.Sebald over geschiedschrijving prachtig voor. Ik moest er zeker naar vragenEn toen dit bord. De echte reden van de foto is natuurlijk dat Sebald zelf in Norwich, waar hij doceerde een 'toevalsclub' heeft gesticht. De deelnemers kwamen wekelijks bijeen en brachten dan elk een 'al te toevallige' gebeurtenis mee om te vertellen. Max Sebald was daar dol op. Hoorde ik van zijn vriendin Ria Loohuizen.En om dit toeval te vervolmaken: Ria Loohuizen woont tegenwoordig in het Friese Surhuizum, niet zo ver van Sebaldeburen..

Tags: 
Berckheyde (schermvullend)
Comacchio

Nieuwbouw!

Kijk nog eens goed wat het Rijksmuseum in Amsterdam verwierf! De bocht van de Herengracht van Gerrit Berckheyde (1671-'72), tussen Leidsestraat en Vijzelstraat. Schitterend, vooral die blanke, blinde muuroppervlakken, je denkt aan Weissenbruch, zoveel eeuwen later. Zuidelijk licht. 't Geld kwam van Shell en de BankGiroLoterij. Hoeveel is geheim. Het paneel komt uit een particuliere verzameling. 't Blijft een uitzondering, zoiets. Een Shell- of BankGiromuseum is er nog niet. Waarom eigenlijk niet?

Wat je ziet verbluft. Ook de Gouden Bocht was eens boomloze nieuwbouw. Je ruikt de kalk, ziet de tint van verse baksteen. En vooral, er staat nog niets in de weg, als in een leeg huis zie je alle lijnen ononderbroken. Wie verzon toch dat merkwaardige patroon van rechte stukken met flauwe bochten, dat werd gelegd om de oude stad heen? 't Doet denken aan vestingwerken. En meteen zie ik Comacchio voor me. Het stadje - ook 17de eeuws, in z'n geheel volgens plan opgetrokken - dat halverwege Venetië en Ravenna ligt aan de Adriatrische kust, aan een lagune. Zelfde lijnen, zelfde aanblik, en pas gerestaureerd, 'als nieuw'. Het schilderij hangt vanaf zaterdag op de expositie Bewonderde stad in het Haagse Mauritshuis.

Pagina's