Beton (32)

Arie Schippers stuurt:

altijd al geweten dat het bestonddan is het dusniet bijzondermaar voor Het Complete Betonboekps. Wim Bloemendaal voegt toe: de Berlijnse ''Hungerharke''

beer steelt fruit
zelfs een schooltas

Het schooltje

Het Romeinse schooltje, en vooral dat ene jongetje rechts met z'n schooltas ontroert me. Kees de jongen heeft altijd bestaan.

Eind derde eeuw na Chr. maakte Diocletianus Trier, aan de Moezel, tot hoofdstad van het West-Romeinse rijk. Het was een tijd van grafmonumenten voor rijke families. Zo is er een stenen wijnschip voor een familie van wijnkopers, maar ook dit schooltje, denkelijk voor de graven van een familie van leraren. In Trier in het museum zie je mozaïeken en beelden met huiselijke, huishoudelijke taferelen. Geen mooie mensen maar bezige werklui. Veel dieren ook.Met een beetje vierkante gestalten, zoals hun bouwwerken ook altijd iets vierkants hebben. Ook ontdekte ik dat de rieten stoel zoals wij hem nog kennen - nu in rotan - toen al bestond. Net als de Moezelwijn.

Randy Newman (2)

 'Heb je ooit een ander instrument gespeeld dan piano?''Nee, nu ja. Op school. Bij mij op school zaten meisjes die veel beter piano speelden dan ik, en alleen de drums waren nog vrij, dus zo werd ik drummer. Maar ik had geen idee.

 'Ik herinner me dat we uitvoering hadden en de schoolopziener kwam luisteren. En die schijnt na afloop tegen de juffrouw te gezegd te hebben 'dit is eerste eenhandige drummer die ik ooit zag'. Had hij echt nooit gitaar geprobeerd, vroeg ik. Dat vanwege het liedje 'Vine street' dat hij schreef voor Van Dyke Parks. Het gaat over een jongen die in z'n jeugd in een bandje heeft gespeeld. Met de prachtige regel 'That was me, third guitar, I wonder where the others are'.

 'Nee,' zegt Newman, 'dat is een verhaal van Van Dyke dat ik heb gebruikt.' Dus nooit gitaar gespeeld? En dan komt het pijnlijke verhaal. Hoe hij in een gitaarklasje belandde van de muziekschool, samen met een paar huisvrouwen. De eerste twee akkoorden gingen nog wel, dat waren de C en de G. Maar toen kwam de F. Ik kon niet laten te zeggen: 'F-chord, that's one finger for two strings'.

 'Right, one finger for two strings.' En met een zucht: 'I never got past F-chord.' En, radio archivaris Nienke Feis vond iets terug.. Hoe brengt m'n geheugen het eraf?Ik luister, het valt mee. Intussen is het concert uitgesteld 'om gezondheidsredenen'.

Tags: 
zonder wit jasje

Randy Newman (1)

 Op 5 november treedt Randy Newman weer op in het Concertgebouw. Jaap Boots sprak hem voor de vpro-gids. En ja, ik ben gevleid, hij weet het nog.In maart 1972 kwam hij voor het eerst naar Nederland. Er werden tv-opnamen gemaakt in 't Spant in Bussum. Cherry Duyns was er, om iets voor de Haagse Post te schrijven. Pasgeleden nog vertelde hij dat hij vergeefs had gezocht naar de videoregistratie. Maar die is - zoals alle Ampexopnamen uit die tijd - gewist.

 We waren allebei nerveus die dag in maart. Newman was sinds z'n eerste elpee 'Creates something new under the sun' in kleine kring een aanbedene. Met de moed der wanhoop maakte ik contact. Het werd een van de vreemdste radiogesprekken die ik ooit had. Ik begon - dit uit het hoofd - bijvoorbeeld zomaar over het witte jasje dat hij bij de camerarepetitie had gedragen. Dat jasje beviel me niet en ik zei het.

 'You shouldn't wear the white jacket.' 'Why not?' vroeg hij verbaasd. 'Too many people have played the piano and worn white jackets,' zei ik brutaal, denkend aan Liberace-achtigen. Hij dacht even na. En zei toen. 'And sold icecream too?' Ik knikte. 'Okay, I won't wear the white jacket.'

 s Avonds tijdens de opname met publiek droeg hij een geblokt overhemd. Het interview kende vele wendingen. Ik kreeg een blackout en zei 'Ik had nog een hele goeie vraag, maar ik ben hem vergeten. 'Hij stond op en zei: 'Okay you think up your question, I'll take dancing lessons in the meantime.' Ik vroeg hem ook of ie wel eens een ander instrument had gespeeld dan piano. Daarover later. Ik moet dat bandje zien terug te vinden.

Anthony Mertens

In 'Zwaluwziek, leven na een herseninfarct' van Anthony Mertens daalt de hoofdpersoon af in wat omschreven wordt als 'de krochten van de geest'. De ziel daalt af. En ontmoet het 'verborgen ik'. Hij treft, zegt hij 'het monster binnenin', en dat is 'een misvormd wezen'.

Er komt van alles boven bij 'braakneigingen van het geheugen'.Hij haalt daarbij ook Willem Brakman aan, althans diens titel 'Het zwart uit de mond van Madame Bovary'. En verder een bont allerlei, waaronder veel liedjes. 'Ik ben zo blij dat ik een stukje van de wereld ben' komt boven. Van Willy van Hemert? 'Ja het is van Willy van Hemert.' En zo zaten we in de Bijlmer te reciteren.'Ik ben zo blij dat ik een stukje...'.Een ernstige tekst. Ook de toegift was een meesterstuk'Ik ben zo blij, zo blij/dat m'n neus van voren zit en niet opzij.'Wat in ‘Zwaluwziek’ ook ter sprake komt is de kwestie van 'oorspronkelijke persoonlijkheid' ofwel het 'ware ik'? Dat komt, een herseninfarct kan karakterverandering met zich meebrengen. 'Zwaluwziek' is een goed hard boek. Niets en niemand blijft gespaard. De schrijver zelf het minst. Hij citeert Dostojevski, uit Aantekeningen uit het ondergrondse: '...nu wil ik de proef op de som nemen: kun je tenminste tegenover jezelf geheel oprecht zijn zonder de hele waarheid te vrezen?' Morgenavond na 21.00 is Anthony Mertens te horen in De Avonden

Verviers, stationsplein
de derde schildering van mevrouw Pirkin
mijn moeder in haar Verviers-tijd, rond 1930

Verviers (2)

Verviers, altijd weer Verviers. Waarom moet ik er heen, steeds weer? Ik denk om de klank die mijn moeder in haar stem kreeg als er over praatte. Astenet, het viaduct van Moresnet. De matrozenpakjestijd uit de fotoalbums rond 1930. 's Zomers verbleef mijn grootmoeder met haar zoontje en twee dochters vaak bij haar zuster in Verviers en omgeving. Een enkele keer kwam har echtgenoot, kapitein bij de Holland Amerikalijn, over. Liefst in een wit uniform.

Je ziet ze gefotografeerd in Spa, bij de Cascade de Coo, bij de stuwdam in de Gileppe ook, een van de oudste in Europa, uit 1867-1874. Het station werd geopend in 1930, mijn moeder moet hebben zien bouwen. Het gezin kwam er aan. Op het stationsplein wachtte een rijtuigje om ze naar de villa van oom te rijden.Niet lang daarna raakte mijn grootvader door een attaque eenzijdig verlamd en brak de crisistijd los. Ik vond op Internet details over de versiering. De gevel van het station is versierd met reliëfs die oude en moderne manieren van transport uitbeelden. Binnen moet ook een beeldhouwwerk zijn van een haas en een schildpad die samen op de trein stappen. Ik kon het niet vinden. De schilderingen in de restauratie zijn van Marie-Madeleine Pirkin, maar wat haar raadselachtige derde schildering wil uitdrukken staat er niet.

Albanië

Ook Erik Lindner was in Albanië: ''Van Albanië kreeg je de foto van Arjen Duinker voor de kop van Constantijn. Ik stuur je een andere van Berat, met rechts Elma van Haren en links Hélène Gelèns. En een Duitser, Thomas Wohlfahrt. En goed: nog een keer Arjen in Berat.En een gedicht. ''

Een wit paard, de voorpoten aan elkaar gebondenhinkt vooruitnaar een muur van betonblokken, de dichtbegroeide railsde bergen voorbij de stadde treinstellen naast het spoorhoog naast het veld gloeit een lasvlam op een balkonrandeen man op een muurtje masseert de nek van de mandie naast hem zitritmisch knerpt het zadel op het stapvoets lopend dierde stofwolk als een auto voorbijrijdthoe je de stad ook uitloopt, je keert terug langs de rivierjongens rennen langs de weg de ellebogen in de zijde onderarmen breeduit zwaaienddoor een megafoon schalt een gebed over de dakenop een voetbalveld staat een stoel voor het doelmet tegenwind trekt een kabelliftje de berg opeen vrouw veegt de vloer van de onafgebouwde woningwaar haar was uithangtstrijkt het vuil langs de groeven de tuin inen kijkt niet op als een stukje steen weerkaatstde plek waar de kogel het water raaktde lasso om de nek van het paard valtde hoeven hard op de oever slaan.

Tags: 
de Gileppe-dam
de habitué's
de tunnels onder het station

Verviers (1)

Hier zou ik terecht komen, na een rondreis door de grensgebieden. Van Saarbrücken naar Trier, en dan binnendoor naar deze stationrestauratie. De trein boort zich door een tunnel en daar bovenop is het station van Verviers gebouwd. Een tijd van trots, getuige het majesteitelijke plein en het interieur van het gebouw.

De wachtkamer is verfraaid met drie wandschilderingen gesigneerd MM.PIRKIN. Links een middeleeuwse impressie van Verviers, in het midden de nabijgelegen stuwdam in de Gileppe. Een habitué maakte me attent op de stenen leeuw halverwege de dam. Die is er ook echt, alleen hij kijkt de andere kant op, het dal in. De meeste rechtse schildering moet symbolisch worden opgevat, dacht hij. Het licht van de moderne tijd in de duisternis van de Hoge Venen.

Eisenhütten

Tot het werelderfgoed behoren zulke enormiteiten als de Pyramiden en de Chinese muur, maar ook de historische hoogovens van Völklingen.

Eens kwam ik aan de poorten van onze eigen Hoogovens in Ijmuiden. Een vriend die me had uitgenodigd vertelde over de ruwe grappen waarmee nieuwkomers daar werden ontgroend. Zo miste een nieuweling aan het eind van z'n eerste dag al de nieuwe racefiets warmee hij gekomen was. Beetje aanstellerig zo'n racefiets. Hij doolde rond door de hallen. Tot een van z'n nieuwe collega's met z'n vinger omhoog wees. Daar in de nok van de hal zag hij z'n fiets. Stevig vastgelast aan een spant. Staalmakers zijn trotse mensen, een ras apart.Wie het ijzer heeft, heeft de macht. Zo is het nog. Een hoogoven is een verboden stad, waar vele geheimen worden bewaard. Ook die van Völklingen hebben weinigen van binnen gezien voor ze in 1994 bezienswaardig werden. Het vreemde is nu, de reus is dood en koud, waar hij eens gloeide en vuur spuwde.Je ziet de stille stoommachines waarmee lucht werd aangeblazen om het vuur tot 2000 graden op te jagen. Je loopt over een gebeente. Er staan vlaggetjes op en je krijgt een plastic helmpje als je erin klimt. Zo kinderachtig.

Geen

's Avonds laat op je sokken de trappen af naar een nachtportierster met een vraag over Internet, ik heb het overal in Europa gedaan. Bijna altijd kwam het goed en belandden foto's en tekst op Avondlog. Nu, in Trier niet.

Een te kwieke meneer reikte - uitzonderlijk - een stokoud kabeltje uit, met een transformator voor het lichtnet. Het werkte niet. Nee, draadloos was hem te onhandig. Hm. Een ander kabeltje dan. Niks. Hij dacht dat het aan m'n firewall lag. Diep zuchten, ik had hier net voor twee nachten geboekt. In de kamer naast de mijne werd langdurig gehoest. De volgende ochtend aan het ontbijt bleek de hoestster een mooi blond meisje. Geamputeerde dagen werden dat, naast de Porta Nigra. Gummbah vond 'Nee' (Armando) een prachtige titel.

Tags: 

Pagina's